Nhận định, soi kèo Monza vs Parma, 21h00 ngày 15/3: Khó cho cửa trên

• Nguyễn Thảo (Theo Bright Side)

Anh Hoàng Phương, con trai NSƯT Hoàng Yến cho biết vì đại dịch Covid toàn cầu nên các chuyến bay từ Đức và Canada chưa được nối lại về Việt Nam. Do đó người con gái đầu của NSƯT Hoàng Yến hiện định cư ở Đức không thể về chịu tang mẹ. Gia đình cho người facetime để chị được góp mặt trong lễ tang qua màn hình điện thoại.

Anh Hoàng Phương - con trai NSƯT Hoàng Yến.

Cũng vì dịch Covid - cháu ngoại của NSƯT Hoàng Yến hiện đang sống cùng chồng tại Canada cũng không thể bay về tiễn đưa bà ngoại lần cuối. Cô và người thân đành ngậm ngùi khóc thương tiễn đưa NSƯT Hoàng Yến về cõi vĩnh hằng qua live điện thoại.

"Mẹ đã lặng lẽ ra đi trong một giấc ngủ sâu không muộn phiền, không đau ốm. Mẹ ra đi bất ngờ trong lòng con đau đớn vô cùng. Con cúi đầu vĩnh biệt mẹ” - Hoàng Phương con trai nghệ sĩ nói lời cảm ơn trước khi đưa tiễn mẹ về nơi an nghỉ.

NSƯT Hoàng Yến sinh năm 1933, thuộc dàn diễn viên gạo cội phía Bắc. Sau thành công của phim Của để dành (1998), nghệ sĩ ít nhận kịch bản vì sức khỏe yếu. Bà đóng các phim Bao giờ cho đến tháng mười, Quà năm mới, Em bé Hà Nội, Làng Vũ Đại ngày ấy, Cây bạch đàn vô danh, Bông sen, Hoa xuyến chi...

Phạm Hải

Quốc Tuấn, Xuân Bắc và các nghệ sĩ đến viếng NSƯT Hoàng Yến

Người hâm mộ và đông đảo nghệ sĩ đã đến từ sớm để nói lời chia tay với NSƯT Hoàng Yến 'Của để dành' vào sáng nay.

Việt Nam đang chứng kiến làn sóng phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.  Với những ý tưởng kinh doanh độc đáo cùng năng lực cạnh tranh được cải thiện, một số startup đã không dừng lại ở thị trường trong nước mà vươn ra hoạt động tại thị trường quốc tế.

Điển hình như Ecomobi là một startup của Việt Nam thành lập năm 2016, đến nay đã có mặt tại Việt Nam, Indonesia, Singapore và được đánh giá là nhà cung cấp nền tảng tiếp thị liên kết (Affiliate) hàng đầu Đông Nam Á. Hay như FastGo Việt Nam, một startup về ứng dụng gọi xe thông minh do người Việt sáng lập và hiện đã có mặt tại 3 quốc gia: Việt Nam, Myanmar và Singapore…

Những năm vừa qua, Việt Nam đã có những thay đổi mạnh mẽ về cơ chế, chính sách cho đổi mới sáng tạo. Điều này thể hiện trên Bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII), từ hạng 52/141 quốc gia và nền kinh tế năm 2015 đến hạng 44/132 năm 2021, giữ vị trí số một trong nhóm 29 quốc gia cùng mức thu nhập.

Năm 2021 là năm nền kinh tế gặp nhiều khó khăn vì dịch Covid-19 nhưng cũng là năm kỷ lục của đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam với tổng số tiền đầu tư đạt 1,4 tỷ USD, tăng gấp 1,5 lần so với con số 874 triệu USD kỷ lục trước đó vào năm 2019, cùng sự xuất hiện của 2 “kỳ lân” công nghệ mới Momo và Sky Mavis.

Năm 2021 còn chứng kiến sự xuất hiện của 5 giao dịch trị giá trên 100 triệu USD trong các lĩnh vực thanh toán, thương mại điện tử và gaming. Với số lượng lớn các công ty giai đoạn đầu đầy tiềm năng và môi trường kinh doanh thuận lợi nhờ vào sự hỗ trợ sâu sát của Chính phủ, hệ sinh thái thương mại của Việt Nam đã sẵn sàng để bước vào giai đoạn trưởng thành hơn.

Năm 2022, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong nước đã phục hồi trở lại và vươn lên một tầm cao mới. Đây là điều đáng mừng và góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng nền kinh tế số Việt Nam, là dấu hiệu tích cực cho thấy chúng ta đang trên đà hoàn thành nhóm mục tiêu nền kinh tế số sẽ đóng góp 30% GDP vào năm 2030.

Nhiều tiềm năng, nhiều kỳ vọng, những startup Việt Nam đã và đang cụ thể hóa khát vọng viết tiếp giấc mơ vươn tầm thế giới, khẳng định vai trò, vị trí của Việt Nam trong hội nhập quốc tế.

Đưa khát vọng vươn cao, bay xa trở thành hiện thực

Tối 28/8, tại Trung tâm Hội nghị văn hóa tỉnh Lai Châu, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam 2022 tại Lai Châu (Techfest Việt Nam 2022) với chủ đề “Nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, khát vọng vươn xa."

Techfest Việt Nam 2022 được tổ chức tại Lai Châu với mục tiêu kết nối các nguồn lực thúc đẩy sáng tạo, phát huy tiềm năng kinh tế địa phương, đưa khát vọng vươn cao, bay xa trở thành hiện thực. Đổi mới sáng tạo, thay đổi phương thức sinh hoạt, làm việc và tương tác không còn là lựa chọn mà đã trở thành bắt buộc để thích ứng trong tình hình mới.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết, sáng kiến Techfest đã được nhân rộng, triển khai hiệu quả ở các tỉnh, thành phố và Lai Châu nhằm tạo động lực và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp cho mọi tầng lớp nhân dân. "Techfest Lai Châu 2022 mang ý nghĩa quan trọng đối với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại các địa phương trong khu vực Tây Bắc và cả nước".

Những năm qua, tỉnh Lai Châu luôn quan tâm đến hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo mọi điều kiện thuận lợi để các hoạt động khoa học và công nghệ được triển khai có hiệu quả và áp dụng vào thực tiễn sản xuất, cuộc sống.

Đồng thời, đây là dịp để trao đổi những thuận lợi, tiềm năng cũng như thách thức đối với tỉnh Lai Châu trong đẩy mạnh liên kết hệ sinh thái đổi mới sáng tạo khởi nghiệp nói chung và kết nối trong lĩnh vực du lịch, nông nghiệp, dược liệu nói riêng. Từ đó thúc đẩy phong trào khởi nghiệp, tính sáng tạo của tuổi trẻ Lai Châu nói riêng và thanh niên các tỉnh Tây Bắc nói chung, góp phần thiết thực vào sự nghiệp phát triển của vùng và cả nước.

Sự kiện là nền tảng cho địa phương nâng tầm, phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; thu hút nguồn lực chuyên gia, trí thức, doanh nhân trong nước, người Việt Nam ở nước ngoài hỗ trợ cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Lai Châu và kết nối với sự kiện Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia tổ chức vào cuối năm.

Sau lễ khai mạc, tại Diễn đàn chính sách "Hành lang khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và cơ hội phát triển", các diễn giả đã chia sẻ những kết quả thông qua các hoạt động Techfest đã tổ chức thành công và những bài học kinh nghiệm từ thực tế. Qua đó đóng góp và xây dựng cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Lai Châu; những chương trình, kế hoạch của địa phương trong đổi mới, sáng tạo lĩnh vực nông nghiệp, dược liệu, du lịch; những  cơ chế, chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 tầm nhìn đến năm 2030...

Tại sự kiện cũng diễn ra lễ ký kết hợp tác phối hợp triển khai hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và tỉnh Lai Châu giai đoạn 2022 - 2025.

Ngoài ra, Techfest Việt Nam 2022 tại Lai Châu có nhiều hội thảo, tọa đàm; trong đó chú trọng việc phát triển các chủ đề liên quan đến phát triển đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp, công nghiệp, trường học và những cơ hội và thách thức dành cho giới trẻ. 

Quỳnh Nga

Tâm lí vị thành niên hay cá tính “người hùng”?

Điểm nóng của dư luận về bạo lực học đường trước tiên là chuyện học sinh đánh nhau, làm nhục nhau như một cảm hứng. Nguyên cớ khá đơn giản, thậm chí rất vớ vẩn. Các cá nhân hoặc các nhóm khích bác nhau, cá nhân hoặc nhóm này không thực hiện được yêu cầu của cá nhân hoặc nhóm kia dẫn đến choảng nhau và lăng nhục nhau.

Xem xét tính chất của các sự vụ đánh nhau, tôi dám chắc không phải bây giờ mới có. Hiện nay do thời đại văn minh internet, sự vụ không còn đóng kín mà công khai, bé càng bị xé ra to nên trở thành nghiêm trọng. 

Tất nhiên, đánh nhau và quay phim để khoe trên mạng thì gần đây mới có. Hành vi này chỉ báo cho sự lây lan như một niềm cảm hứng của đám đông. Đó là mặt tiêu cực của mạng. Nhưng không thể phủ nhận, chính mạng lại tích cực ngăn chặn bạo lực tốt nhất bởi vai trò tương tác ngược của dư luận. Rõ nhất là, bạo lực mới diễn ra một phía từ kẻ mạnh và bị ngăn chặn kịp thời để không phải chứng kiến sự phản kháng bằng những đòn trả thù khốc liệt.

Chuyện học trò đánh nhau được quy cho sự khủng hoảng tâm lí của tuổi vị thành niên. Hẳn nhiên. Đó là cái tuổi bùng phát năng lượng, khi chưa có cơ hội giải phóng chính đáng tất yếu sẽ giải phóng thành bạo lực. Bạo lực trở thành niềm vui của không ít thanh thiếu niên khi chúng không tìm thấy niềm vui trong học tập và sáng tạo.

Theo tôi, động cơ của những vụ học sinh đánh nhau là tâm lí thích làm “người hùng”. Sự bắt chước người hùng trong các phim bạo lực là có. Nhưng cũng phải thấy, ngay trong nội dung giáo dục, nhiều bài học đã vô tình nuôi dưỡng động cơ ấy. 

Trong hàng loạt những bài học về đạo đức, lối sống, chính bài học về “đạo đức anh hùng ca” lại tiêm nhiễm vào tuổi trẻ nhanh nhất, mạnh nhất. Thật khó hiểu khi các sách giáo khoa văn chương của ta giảng dạy anh hùng ca không chuẩn. Chính việc nêu gương các nhân vật anh hùng thời cổ đại trong anh hùng ca như đánh nhau vì tình yêu, vì danh dự và tự trọng đã tạo ra các nhân cách lệch lạc, méo mó. 

Học sinh bắt chước người hùng để biểu dương quyền lực, danh dự và tự trọng khi không nhận rõ đó chỉ là sản phẩm cường điệu của thời đại hoang dã. Trong khi, chính Engels (trong Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước) xem anh hùng ca chỉ là sản phẩm của cuộc đấu tranh hoang dã trong thời chiếm hữu nô lệ. 

Tính chất của những sự vụ đánh nhau và cổ vũ đánh nhau mà người ta thường cho là vô cảm thực chất lại là sản phẩm đầy cảm hứng bạo lực mà học sinh học được từ phim hành động và từ anh hùng ca thời hoang dã.

Người lớn cũng đánh nhau thì thuộc hiện tượng gì?

Trong nghĩa rộng, bạo lực học đường không chỉ giới hạn ở việc học sinh đánh nhau mà còn có sự tham gia của người lớn: giáo viên đánh học sinh, phụ huynh đánh giáo viên. Chẳng lẽ đó cũng là tâm lí vị thành niên? Nếu là tâm lí vị thành niên thì rõ là người lớn chưa vượt qua giai đoạn khủng hoảng năng lượng thừa khi không biết dịch chuyển vào đâu để thay cho bạo lực?

Phải nói là thời tôi đi học, chuyện giáo viên đánh học sinh không phải ít xảy ra. Hình ảnh ông thầy cầm cây thước quyền lực trong tay, không gõ vào đầu học sinh những khi nóng giận mới là chuyện lạ. Nhưng học sinh đánh lại người thầy, kéo theo phụ huynh cũng tấn công thầy là hoàn toàn không có.

Người ta sẽ quy cho sự mất tôn ti dẫn đến rối loạn các mối quan hệ truyền thống là có cơ sở. Nhưng cũng không phải vì thế mà ngược dòng trở về cái thời thầy giáo được độc quyền đánh học sinh. Luật Giáo dục đã cấm thầy giáo hành xử bạo lực là một sự tiến bộ lớn trong giáo dục hiện đại.

Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng, chính chủ trương giáo dục “lấy người học làm trung tâm” là bi kịch của tình thế lộn ngược khi nội dung triết lí kia không được hiểu đến nơi đến chốn. Khi dân trí không có nền tảng vững chắc, sự chuyển hóa từ thái cực này sang thái cực khác, vai trò người thầy bị hạ bệ và người thầy bị bạo hành là chuyện đương nhiên. 

Trong khi triết lí lấy người học làm trung tâm ở phương Tây không bị hiểu như ở Việt Nam, thậm chí đã thay thế thành triết lí tương tác đa tâm. Không có chuyện lấy người học làm trung tâm là vai trò người thầy bị phế bỏ. 

Tính chất đa tâm thể hiện ở sự tương tác giữa các nhóm trò với trò, giữa trò với thầy trong mối quan hệ bình đẳng, tôn trọng cá nhân và sáng tạo. Sự tương tác này dẫn đến hoạt động của các chủ thể với mối quan hệ kiểm soát lẫn nhau để phát triển và điều chỉnh nhân cách, năng lực.

Đánh thầy giáo cũng là một lối hành xử theo bản năng hoang dã khi các cá nhân bị hoang tưởng mình đang được đóng vai trò trung tâm thống trị toàn bộ hoạt động giáo dục.

Giải pháp nào chống bạo lực học đường?

Vạch được nguyên nhân trên cũng là tìm ra giải pháp phòng chống bạo lực học đường. 

Theo tôi, đạo đức tối thiểu vẫn là sống và làm việc theo pháp luật. Khi pháp luật không đủ sức răn đe thì sự thực thi pháp luật đang có vấn đề. 

Bạo lực học đường thực chất là một vấn đề xã hội, bởi học đường không phải là thánh địa tách khỏi xã hội. Hàng ngày có bao nhiêu thông tin về bạo lực: chém, giết, cướp, hiếp nhưng việc xử lí không phải bao giờ cũng nghiêm minh, công bằng. Khi pháp luật không nghiêm minh và công bằng thì con người có khả năng buông thả và hành xử ngoài vòng pháp luật. 

Điều này chẳng khác nguyên nhân mà thiếu tướng Hồ Sỹ Tiến nói. “Thứ nhất là gia đình không quan tâm con cái, thứ hai là nhà trường thiếu trách nhiệm, không quan tâm, để các cháu muốn làm gì các cháu làm. Những mâu thuẫn trong các nhóm học sinh, nhà trường lại không biết được, thậm chí là có những thờ ơ khi có một số cháu lên phản ảnh với trường hoặc về tâm sự với bố mẹ thì lại được cho đấy là chuyện vặt nên dẫn đến sự bùng phát lớn như thế. Vậy nên phải phát hiện sớm để có cái biện pháp giải quyết”. Thiếu tướng nói trong phạm vi học đường mà quên rằng, học đường bây giờ đã không còn là thánh địa mà chỉ là bản sao của đời sống xã hội.

Tất nhiên, ở học đường, với tâm lí tuổi vị thành niên, theo tôi, giải pháp phòng chống bạo lực từ gốc vẫn là liệu pháp tâm lí.

Tuổi trẻ bộc phát năng lượng thừa cần được dịch chuyển thành năng lực của niềm vui học tập, sáng tạo. Đây là vấn đề khó, đòi hỏi cải cách căn bản và toàn diện giáo dục, biến áp lực thành động lực thật sự trong học tập. 

Áp lực từ cha mẹ, áp lực từ thầy cô, áp lực từ nội dung và phương pháp dạy học sáo mòn, áp lực từ đánh giá chất lượng, thành tích là điều kiện cho bản năng bạo lực phát sinh mà những nguyên cớ đánh nhau vớ vẩn kia chỉ là bề mặt.

Các nhà soạn sách giáo khoa và những nhà giáo đến lúc cần nghiêm túc nhìn nhận lại cách hiểu và dạy anh hùng ca đúng nghĩa với định hướng tích cực tâm lí “người hùng” cho tuổi vị thành niên; thay bằng khuếch trương chủ nghĩa anh hùng là gia tăng lí tưởng nhân văn: sống hòa hợp, yêu thương.

Cuối cùng, cần giải định kiến cực đoan cả lấy người thầy làm trung tâm lẫn lấy người học làm trung tâm. 

Giáo dục thế giới đã thay lí thuyết một trung tâm cực đoan thành đa tâm.

Quan hệ bình đẳng và tôn trọng khác biệt là điều kiện phát triển tự do sáng tạo cá nhân, đồng thời cũng ràng buộc cá nhân vào trong những quan hệ tất yếu để phòng chống bạo lực như hiện tượng của bản năng hoang dã. Sự duy trì bạo lực, dù ở bất cứ quan hệ nào, không bao giờ là chỉ báo cho một sự văn minh.

TS. Chu Mộng Long