Hoàng Quỳnh nhớ lại, quãng thời gian tuổi thơ có lẽ là giai đoạn hạnh phúc nhất bởi em được sống trong sự đủ đầy của cả bố và mẹ. Nhưng kể từ khi Quỳnh vào cấp 1, bố mẹ bắt đầu có sự rạn nứt. Đến khi Quỳnh học lớp 6, cả hai quyết định ly hôn. 

Mẹ đưa Quỳnh và em gái rời khỏi nhà ngay trong đêm. Đó cũng là lần cuối cùng em được sống trong ngôi nhà quen thuộc. Sau đó, bố của Quỳnh phải vào trại cai nghiện. Cuộc sống của 3 mẹ con cũng chật vật hơn trong một ngôi nhà đi thuê. Cả hai anh em được mẹ cho theo học trong một ngôi trường mới.

“Đó là quãng thời gian vô cùng khó khăn khi mẹ phải vật lộn, thay đổi rất nhiều công việc để cho hai anh em được đi học”.

Chông chênh khi bước vào giai đoạn dậy thì, Quỳnh từng bất lực phát khóc khi bị bạn bè trêu chọc, kỳ thị về ngoại hình và xu hướng tính dục nhưng không thể chia sẻ với ai.

“Các bạn đặt cho em rất nhiều biệt danh ám ảnh. Suốt thời gian dài, em bị tổn thương tinh thần, luôn cảm thấy chán ghét bản thân và mọi thứ xung quanh”, Quỳnh nhớ lại.

Lên cấp 3, mọi thứ cũng không mấy cải thiện khi em tiếp tục bị bạn bè bắt nạt, kỳ thị, cô lập. Không chỉ thông qua lời nói, nhiều người bạn thậm chí còn gửi hình ảnh cá nhân của Quỳnh vào trong nhóm lớp để đùa cợt, bình phẩm về dáng điệu, cử chỉ.

“Thời điểm này, mẹ em đã có gia đình mới, nhưng cũng vẫn khá khó khăn trong công việc và kinh tế. Việc học ở trường không mấy vui vẻ, nhưng em không muốn mang thêm ưu phiền về cho mẹ nên đã tự mình học cách đối mặt với nó”.

Nhiều đêm, Quỳnh khóc ướt gối vì cảm thấy tủi thân và đơn độc. Từ một học sinh có học lực Giỏi, năm cấp 3, Quỳnh tuột dốc. Giai đoạn khó khăn nhất, có hai nguồn động lực lớn đã thôi thúc Quỳnh tiến về phía trước.

“Là một đứa trẻ từng phải chịu nhiều tổn thương, em luôn tự nhắc nhở bản thân “Điều gì không đánh gục được ta sẽ khiến ta mạnh mẽ hơn”.

Ngoài ra, một nguồn động lực to lớn hơn cả chính là bà ngoại. “Em còn nhớ khi chụp ảnh kỷ niệm chia tay lớp mẫu giáo với áo, mũ cử nhân và tấm bằng đỏ, bà đã xem ảnh và nói: “Bà muốn thấy cháu tốt nghiệp đại học thật cơ”.

Thế nhưng căn bệnh ung thư quái ác đã cướp bà đi khi em còn đang ôn thi tốt nghiệp THPT. Vì thế, mỗi khi cảm thấy chênh vênh, em luôn tự nhủ “phải phấn đấu để tốt nghiệp đại học”.

Năm 2020, Quỳnh thi đỗ vào ngành Quản trị văn phòng, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội. Nhưng trước ngày biết điểm thi, Quỳnh đưa ra quyết định sẽ rời khỏi gia đình của mẹ để chuyển về sống với ông nội.

“Em vẫn nhớ mãi buổi tối hôm ấy, khi nói với mẹ về quyết định này, hai mẹ con đã ôm nhau khóc. Mẹ động viên em, nói rằng: Hãy mạnh mẽ lên, không sao đâu”. 

Nhưng sau đó, vì nhiều lý do, hai mẹ con không còn cơ hội liên lạc với nhau nữa. Đến giờ, Quỳnh cũng không còn biết nhiều về tình hình của mẹ. Hàng loạt câu chuyện xảy đến buộc Quỳnh phải học cách mạnh mẽ, tự lập và cứng cáp hơn.

“Khi bước vào giảng đường đại học, em đặt mục tiêu phải phấn đấu để tự viết nên cuộc đời mình. Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn đã trở thành ngôi nhà thực sự, cho em nhiều tình yêu và kỷ niệm. Ngoài ra, thầy cô, bạn bè cũng luôn đồng hành, ủng hộ em trong mọi việc”, Quỳnh nói.

Năm nhất, Quỳnh được các bạn bầu làm cán bộ lớp. Điều này giúp Quỳnh bắt đầu mở lòng, bước ra khỏi vùng an toàn và dần lấy lại sự tự tin. Từ đó, Quỳnh trở nên chủ động, dám làm những điều lần đầu làm và tham gia những điều lần đầu tham gia.

Tại trường đại học, Quỳnh là Phó Chủ nhiệm câu lạc bộ học thuật và nghiên cứu khoa học, đồng thời là Trưởng ban Truyền thông của Liên chi đoàn.

Hoàng Quỳnh cũng có 5/6 kỳ giành học bổng khuyến khích học tập cùng các học bổng doanh nghiệp và có 2 lần giành giải Nhất nghiên cứu khoa học cấp trường. Mới đây, Quỳnh trở thành 1 trong 74 cá nhân đạt danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” tiêu biểu cấp Trung ương.

“Đây là một trong những kết quả em tự hào nhất minh chứng cho sự nỗ lực của bản thân”, Quỳnh nói.

Thầy giáo Nguyễn Trung Đức, giảng viên Khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn ấn tượng về Quỳnh bởi sự thông minh, năng nổ, nhiệt tình không chỉ trong các hoạt động đoàn hội mà cả trong việc học tập. 

“Quỳnh là sinh viên học tốt, có thế mạnh trong nghiên cứu khoa học và đã đạt được nhiều thành tích, nhận khen thưởng ở các cấp. Ngoài ra, cậu học trò này có tư duy sáng tạo và khả năng phản biện tốt. Quỳnh rất hăng hái phát biểu ý kiến, khuấy động tinh thần học tập của các bạn khác trong mỗi tiết học”, thầy Đức nói.

Nhìn lại hành trình của mình, Quỳnh cho rằng không chỉ em mà bất cứ ai cũng không nên để nghịch cảnh định nghĩa bản thân.

“Mọi thứ sẽ tốt hơn nếu bản thân giữ được sự mạnh mẽ, lạc quan, tìm ra được năng lực nội tại và ngọn lửa để vực dậy. Cuối cùng, những điều tốt đẹp vẫn đang ở phía trước”, Quỳnh nói.

Có niềm đam mê và dành rất nhiều thời gian để học Tiếng Anh, Bình từng đi thi học sinh giỏi quốc gia ngay từ năm lớp 11 và giành giải Nhì. Dẫu vậy, phải đến tháng 6 năm nay, nữ sinh mới tham gia thi các chứng chỉ và bài thi chuẩn hóa.

Với chứng chỉ IELTS, Bình cho biết việc ôn tập của em có nhiều thuận lợi. Vốn thích đọc truyện bằng tiếng Anh, khi còn ở Úc, Bình mê mẩn cuốn Harry Potter, The Hunger Games hay các truyện cổ như Đôn Ki-hô-tê, Ba người lính ngự lâm. Điều này giúp Bình có vốn từ vựng vững vàng và thuộc nhiều thành ngữ.

“Ở phần Đọc hiểu của bài thi IELTS, em đạt điểm cao có lẽ nhờ vào việc đọc truyện nhiều”, Bình nói.

Trong khi đó, phần Nghe và Nói cũng là lợi thế của Bình vì học tại lớp chuyên Anh, hầu hết các bạn thường nói chuyện với nhau bằng ngôn ngữ này. Vì thế, nữ sinh cũng được luyện tập hàng ngày trên lớp. Đến khi về nhà, Bình cũng thường xuyên nói chuyện với bố mẹ bằng tiếng Anh.

Trong 4 kỹ năng, Bình đánh giá khó nhất vẫn là phần Viết. “Em thường rèn kỹ năng này bằng việc sáng tác truyện. Lúc rảnh rỗi, em thường viết truyện ngắn và đăng trên một số trang web sáng tác truyện”. Tính đến hiện tại, Bình đã hoàn thành 15 tác phẩm với số lượng khoảng 90.000 từ.

Sau khoảng thời gian ôn luyện, nữ sinh trường Ams đạt 9.0 IELTS và 1560 SAT ngay trong lần thi đầu tiên, vừa kịp đợt nộp hồ sơ vào tháng 11.

Xác định sẽ theo học ngành Tâm lý, hầu hết các hoạt động Thư Bình tham gia đều liên quan đến lĩnh vực này. Một trong những dự án Bình tâm đắc là Tiny Wrist, dự án giới thiệu văn hóa Việt tới trẻ em và Việt kiều xa xứ.

Bình cho biết khi còn sống ở Úc, em không có nhiều cơ hội được tiếp xúc với văn hóa Việt Nam. Vì vậy thông qua dự án, em mong muốn lan tỏa văn hóa Việt để những trẻ em sống xa xứ được hiểu hơn về nguồn cội, quê hương mình.

Ngoài ra, Bình cũng là thành viên ban Nội dung của dự án Teen Wellness, liên quan đến sức khỏe tâm lý cho thanh niên ở Hà Nội. Nhóm của Bình từng tổ chức một số workshop, mời chuyên gia tâm lý tới để chia sẻ, trò chuyện, tư vấn giúp những người trẻ đang gặp các vướng mắc có thể giải tỏa tâm lý cá nhân.

Trong bài luận của mình, Thư Bình cũng tập trung vào niềm đam mê này. Bình cho biết từ khi còn bé, em luôn thích quan sát, lắng nghe, trò chuyện, tư vấn và giúp đỡ mọi người về mặt tâm lý. Nhưng giai đoạn vào đầu cấp 3, một số người bạn em quen có dấu hiệu trầm cảm, thậm chí có suy nghĩ về việc tự tử nhưng em không thể giúp đỡ họ vì không biết tiếp cận và tư vấn thế nào.

Cũng từ ấy, Bình mong muốn được đào sâu lĩnh vực này. Lên lớp 11, em bắt đầu tìm hiểu thêm thông tin trên mạng, tham gia vào một số câu lạc bộ tâm lý. Nhờ thế, Bình dần hiểu hơn và giúp đỡ được một số người bạn thân vượt qua vấn đề tâm lý. Những câu chuyện này càng giúp em vững tâm và tin tưởng hơn vào con đường mình lựa chọn.

Luôn có cá tính riêng và thể hiện một niềm đam mê xuyên suốt trong bộ hồ sơ, theo Bình, là yếu tố quan trọng giúp trường Mỹ lựa chọn em.

Một trong những điều khiến Bình tiếc nuối nhất trong suốt hành trình nộp hồ sơ du học Mỹ là việc không bắt tay vào chuẩn bị sớm dù có ý định đi du học từ khá lâu.

“Phải đến cuối năm lớp 11, em mới bắt đầu làm hồ sơ. Vì phải chuẩn bị gấp gáp, em không còn thời gian làm những điều mình thích như viết truyện hay chơi piano. Đó là điều em khá tiếc”.

Trước đó, Thư Bình đều làm những việc này hàng ngày. Nữ sinh cũng đã vượt qua 8 cấp độ của chứng chỉ Hiệp hội Âm nhạc Hoàng gia Anh (ABRSM).

Còn hơn nửa năm nữa Bình sẽ lên đường sang Mỹ. Trong thời gian này, ngoài chuẩn bị cho việc ôn thi tốt nghiệp THPT, Bình dự định sẽ tập trung viết truyện, chơi piano và học võ. Dù quyết định sẽ không theo học chính thức tại một ngôi trường đào tạo nghệ thuật, Bình vẫn mong muốn theo đuổi piano để thỏa mãn đam mê.

Nữ sinh đạt 8.0 IELTS ngay lần thi đầu tiên chia sẻ chiến thuật học hiệu quả

Định hình lại câu chuyện về phụ nữ trong học thuật

Elena Cornaro Piscopia sinh ra tại Palazzo Loredan, ở Venice, Cộng hòa Venice (nay thuộc Italia) vào năm 1646. Mẹ bà Zanetta là một nông dân nghèo. Bà Zanetta đã chạy đến Venice để thoát khỏi nạn đói, đem lòng yêu một chàng trai và sớm nhận ra người yêu xuất thân từ một trong những gia tộc quyền lực nhất lúc bấy giờ.

Cha mẹ không kết hôn vào thời điểm bà sinh ra nên Elena không được công nhận là thành viên của gia đình nhà Cornaro, vì luật pháp Venice cấm những đứa con ngoài giá thú của các quý tộc nhận được đặc quyền cao quý.

Cha đã nhiều lần cố gắng sắp xếp việc hứa hôn cho Elena ở tuổi 11 nhưng bà đã một mực từ chối để theo đuổi đam mê tìm tòi và khám phá của mình.

Từ nhỏ, Elena đã sớm bộc lộ những dấu hiệu của tư chất thần đồng. Sự tò mò đã thôi thúc bà nghiên cứu ngôn ngữ, toán học và triết học từ khi còn nhỏ. Bất chấp những rào cản của xã hội hạn chế cơ hội giáo dục cho phụ nữ, quyết tâm của Elena đã dẫn lối bà vào con đường định hình lại câu chuyện về phụ nữ trong giới học thuật.

Bà học và thành thạo tiếng Latin và tiếng Hy Lạp cũng như tiếng Pháp và tiếng Tây Ban Nha khi mới 7 tuổi. Bà cũng thông thạo tiếng Do Thái và tiếng Ả Rập. Kiến thức sâu rộng của bà đã thu hút sự chú ý và nể phục trên khắp Italia. Elena là người phụ nữ đầu tiên được giới thiệu vào học viện Accademia de' Ricovrati danh giá (1669)

Thành tựu chưa từng có tiền lệ

Năm 1672, cha Elena, kiểm sát viên của Vương cung thánh đường San Marco - một vị trí có quyền lực - đã gửi bà đến Đại học Padua để tiếp tục học. 

Ban đầu, bà muốn theo đuổi bằng tiến sĩ thần học, nhưng nhà thờ kịch liệt phản đối ý tưởng về một nữ học giả thần học. Không nản lòng, bà lại nộp đơn xin học tiến sĩ triết học và được chấp nhận, theo website Brooklyn Museum.

Con đường lấy bằng tiến sĩ của bà đầy rẫy những thử thách. Sự phân biệt đối xử về giới ngày càng tăng và Elena phải nỗ lực trong một môi trường học thuật do nam giới thống trị. Cơ hội giáo dục hạn chế dành cho phụ nữ càng khiến hành trình của bà trở nên đặc biệt hơn.

Năm 1678, Elena đã bảo vệ thành công luận án trước hàng nghìn khán giả, bao gồm cả các quan chức nhà thờ và nhà nước.

Thành tựu này là chưa từng có tiền lệ bởi trước năm 1678, chưa một trường đại học ở châu Âu nào cấp bằng cho phụ nữ. Bất chấp các chuẩn mực hiện hành hạn chế khả năng tiếp cận giáo dục đại học, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên trên thế giới có bằng tiến sĩ. 

Sau khi tốt nghiệp, Elena ở lại trường giảng dạy toán học và thỉnh giảng tại nhiều học viện khác trên khắp châu Âu. Đại học Padua, một tổ chức giáo dục nổi tiếng thời bấy giờ, đã trở thành “sân khấu” cho thành tựu đột phá của Piscopia.

Ngoài việc phá bỏ rào cản giới tính, Elena Cornaro Piscopia còn nổi bật nhờ những đóng góp cho triết học và toán học. Tham gia vào các cuộc thảo luận về nhiều chủ đề triết học, bà chứng tỏ được chiều sâu trí tuệ của mình. Năng lực toán học nổi bật càng thể hiện rõ hơn tài năng đa diện, củng cố địa vị của bà như một học giả toàn diện.

Những đóng góp của Elena vượt xa tấm bằng tiến sĩ đơn thuần, bà trở thành biểu tượng cho sự xuất sắc về trí tuệ của phụ nữ, chứng tỏ rằng nữ giới hoàn toàn có thể thống lĩnh trong các lĩnh vực học thuật không thua kém đàn ông.

Cống hiến của Elena không chỉ giới hạn trong học thuật, bà còn được biết đến với các hoạt động từ thiện của mình trong những năm cuối đời. Năm 1684, Elena Cornaro Piscopia qua đời do bệnh lao ở tuổi 38. Cả cuộc đời, bà đã không chọn kết hôn hay sinh con để cống hiến hết mình cho giáo dục và khoa học. 

Bà được chôn cất trong nhà thờ Santa Giustina tại thành phố Padua. Bức tượng của bà được đặt trang trọng trong trường đại học Padua để tôn vinh những đóng góp mở đường của bà cho các thế hệ phụ nữ tương lai, truyền cảm hứng cho họ theo đuổi con đường học vấn và sự nghiệp trong học viện.

Di sản của Elena vẫn tiếp tục cổ vũ xã hội đương đại phá bỏ các rào cản thách thức và thúc đẩy tính hòa nhập sâu hơn nữa trong giáo dục.

Tử Huy