Hai mùa Online Friday chưa thành công

Nhắc đến các chương trình giảm giá khuyến mãi, nhiều người tiêu dùng ấn tượng mạnh về các đợt giảm giá “khủng” đang được triển khai tại một số nước như: Black Friday, New Year Sale, Summer Sale... Những sản phẩm được giảm giá tại các chương trình này được mọi người đón nhận, săn lùng vì sản phẩm chất lượng, giảm giá mạnh từ các mặt hàng nổi tiếng.

Đơn cử như, tại “Siêu khuyến mãi Singapore”, người tiêu dùng có thể tìm thấy nhiều mặt hàng thời trang, đồng hồ, trang sức, đồ điện tử… với mức khuyến mãi lên tới 70%. Tương tự, “Malaysia Mega Sale Carnival” cũng cung cấp danh mục dài các chủng loại hàng từ thời trang, đồ thiết kế nội thất, linh kiện máy vi tính đến các thiết bị điện... với mức giảm giá từ 30 - 70%. Còn với ngày hội mua sắm lớn nhất trong năm của người Mỹ - Black Friday, chương trình thường xuyên diễn ra trong không khí hối hả, với khoảng 152 triệu người dân Mỹ xếp hàng từ nửa đêm để được mua hàng đại hạ giá.

Đặc điểm chung của các chương trình khuyến mãi giảm giá kể trên, theo nhận định của các chuyên gia thương mại điện tử, là đều có được sự tin tưởng của khách hàng bằng việc giảm giá thật, khuyến mại thật, sản phẩm đảm bảo và không lỗi mốt. Các chuyên gia cũng thẳng thắn chỉ rõ, những chương trình gắn mác “hàng giảm giá” tại Việt Nam hiện vẫn chưa có được sự tin tưởng của người dùng.

Trong báo cáo chỉ số thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam năm 2015 được công bố hồi đầu năm nay,  Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) nhận định, không ít doanh nghiệp vẫn chưa đánh giá đầy đủ sự thông minh và khả năng thu thập thông tin của người tiêu dùng trực tuyến nên đã có những hành vi kinh doanh không lành mạnh, chẳng hạn như sản phẩm bán cho khách hàng không phù hợp với thông tin giới thiệu trên website, quảng cáo thiếu văn hóa gây phản cảm, thậm chí thực hiện hoạt động khuyến mãi trực tuyến một cách không lành mạnh. "Tình trạng một bộ phận đáng kể doanh nghiệp kinh doanh chưa lành mạnh trên môi trường trực tuyến đã gây cản trở cho sự phát triển của loại hình giao dịch giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C)”, báo cáo của VECOM nêu.

Chia sẻ với ICTnews bên lề lễ công bố Chỉ số TMĐT Việt Nam năm 2015, đlãnh đạo VECOM nhấn mạnh: “Trở ngại lớn nhất với sự phát triển của TMĐT Việt Nam trong thời gian tới chính là lòng tin của người tiêu dùng. Lòng tin của người tiêu dùng quyết định sự tăng trưởng của giao dịch trực tuyến; thế nhưng trên thị trường mua bán online Việt Nam vẫn còn khá nhiều những hiện tượng chưa lành mạnh, khiến cho người tiêu dùng thiếu lòng tin vào mua sắm trực tuyến”.

Tại Việt Nam, Ngày mua sắm trực tuyến - Online Friday được Bộ Công Thương chủ trì, giao Cục TMĐT và CNTT phối hợp với VECOM và các đơn vị liên quan tổ chức từ năm 2014 với mục đích góp phần nâng cao nhận thức và đẩy mạnh hoạt động mua sắm của cộng đồng thông qua kênh bán hàng trực tuyến; đồng thời tạo cơ hội cho người tiêu dùng được sử dụng những sản phẩm có chất lượng với mức giá ưu đãi. Tuy nhiên, sự kiện giảm giá lớn này trong 2 năm 2014, 2015 vẫn chưa đạt được kết quả như kỳ vọng của các đơn vị tổ chức.

Theo đánh giá của chính Ban tổ chức (BTC) Online Friday, trong năm 2014 - năm đầu tiên ngày hội mua sắm trực tuyến được tổ chức tại Việt Nam, khác với sự kì vọng về một “Black Friday phiên bản Việt” của nhiều người, kết quả về công tác tổ chức chương trình vẫn khiến nhiều người phải thất vọng: “Nhiều doanh nghiệp tham gia mang yếu tố trục lợi, giá khuyến mãi nhưng vẫn còn cao và chưa đúng với giá thị trường, chưa được kiểm soát hết, người mua sắm chưa được hưởng những quyền lợi tối đa mà chương trình mong muốn mang lại”.

Sang năm 2015, mặc dù đã khắc phục được một số nhược điểm của Online Friday 2014 nhưng sự kiện vẫn tồn tại những lỗ hổng sai sót, mà lỗ hổng lớn nhất mang tên “khuyến mãi ảo”. Thống kê của VECOM cho thấy, trong Online Friday 2015 diễn ra vào 4/12, có 392 phản ánh của người tiêu dùng với sản phẩm của 105 doanh nghiệp. Trong đó, tỷ lệ phản ánh sản phẩm có giá gốc không đúng với giá thị trường chiếm tới 48%. Hai nhóm phản ánh về liên kết sản phẩm không đúng và nhãn hiệu, nguồn gốc không rõ ràng đều có tỷ lệ 18%. 

Online Friday 2016 kỳ vọng lấy lại lòng tin người tiêu dùng

Tôi thường nghĩ nhiều về việc: Số nào là số to nhất? Chúng ta cứ nghĩ rằng, số 0 là bé nhất, nhưng thực ra đó là số to nhất vì nó chia được cho tất cả các số, tức là nó chứa được tất cả các số. Khi khởi nghiệp, của cải vật chất chưa có gì, nhưng chúng ta phải có một ý tưởng độc đáo, ấy là sức mạnh lớn nhất. Sức mạnh thứ 2 là chúng ta xuất thân từ một nước còn nghèo khó. Sự nghèo khó ấy tạo ra khát vọng vươn lên rất lớn. Chúng ta chưa có gì thì phải xả thân. Các nước giàu, các nước phát triển khó có thể có được sức mạnh ấy. 

Phải chăng vì thế mà đồng chí luôn muốn toàn bộ hệ thống Viettel mang tinh thần khởi nghiệp?

- Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng: Nhà Phật có lý thuyết về xả bỏ. Tri thức mà chúng ta đã dùng đến một lúc nào đó cũng sẽ trở thành chướng ngại ngăn chúng ta đi tiếp. Ví dụ như chúng ta đọc một cuốn sách thấy hay quá, liền mang theo, khi gặp 10 cuốn sách hay nữa cũng lại mang theo. Nếu có 100 cuốn sách thì chúng ta không đi nổi nữa. Cách tốt nhất là hãy bỏ những cuốn sách đó đi, chỉ giữ lại tinh thần của nó và tìm những cuốn sách mới để nạp thêm những tri thức mới.

Ở Viettel, chúng tôi cũng luôn tìm cách để xả bỏ, để mình luôn luôn là số 0, từ đó, làm mới mình và khởi tạo những việc mới. Năm 2006, khi Viettel đang bắt đầu thành công ở thị trường trong nước thì chúng tôi quyết định đi ra nước ngoài-khởi đầu từ số 0. Năm 2013, khi chúng tôi đã bắt đầu khẳng định được chiến lược và con đường đi của mình ở thị trường nước ngoài thì Viettel lại khởi tạo một cuộc chơi mới là công nghệ thông tin (CNTT). Giờ nguồn lực CNTT của Viettel đã lớn mạnh. Bây giờ, Viettel lại đang sản xuất thiết bị viễn thông. Năm 2016, Viettel sẽ cho ra trạm BTS 4G do chính kỹ sư của chúng tôi sản xuất. Đây là lần đầu tiên, Việt Nam có một thiết bị hạ tầng viễn thông của người Việt Nam nghiên cứu và sản xuất chế tạo ở Việt Nam. Viettel cũng đã tham gia vào công nghiệp quốc phòng, đã sản xuất và cung cấp toàn bộ hệ thống thông tin liên lạc cho lục quân, và sắp tới sẽ làm chủ và sản xuất toàn bộ hệ thống thông tin liên lạc cho hải quân và không quân. Viettel có ước mơ nghiên cứu vũ khí công nghệ cao để góp phần bảo vệ Tổ quốc.

Như vậy là, với việc khởi tạo những việc mới, tìm ra những không gian mới, Viettel lúc nào cũng là số 0. Mỗi khi bắt đầu từ số 0 thì chúng tôi luôn nghĩ tới tinh thần khởi nghiệp của mình ngay từ những ngày đầu, đó là: Lăn xả, không ngại khó, không ngại khổ, quyết tâm làm đến cùng. Những doanh nghiệp viễn thông như Viettel muốn tăng trưởng thì cần phải tìm ra những việc mới, tạo ra những giá trị mới cho khách hàng, phải nghĩ khác về việc mình đang làm, nghĩ khác so với những gì mình đã từng nghĩ.

Đồng chí có thể gợi ý hướng đi tốt nào cho các doanh nghiệp khởi nghiệp hay không?

- Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng: Tôi chỉ nói trong lĩnh vực viễn thông, CNTT, các doanh nghiệp cần phải thấy mình may mắn khi khởi nghiệp đúng vào lúc ngành viễn thông có một thay đổi lịch sử. Đây là cơ hội 100 năm mới có một lần. Bởi trong hơn một thế kỷ qua, ngành viễn thông không có gì thay đổi. Chúng ta khoác cho nó một cái mũ là công nghệ cao nhưng thực chất việc chính là đi đào đường, chôn cáp, rồi xây mấy cái cột ăng ten. Thiết bị chủ yếu là đi mua, từ tổng đài, trạm BTS… Đây là một trong các ngành cũ kỹ nhất. Nhưng bây giờ viễn thông không còn là viễn thông nữa, doanh thu từ miếng bánh chính là thoại và nhắn tin (SMS) đang bị các doanh nghiệp sử dụng công nghệ OTT lấy mất. Thứ quan trọng nhất bị lấy đi mới khiến cho chúng ta thay đổi được.

Tôi thấy xung quanh chúng ta có rất nhiều việc để làm. Hãy bắt đầu từ nỗi đau của chính mình. Chẳng hạn như vấn đề tắc đường của Hà Nội. Nếu chúng ta có thể viết được một phần mềm để thay đổi thời gian đèn xanh, đèn đỏ phù hợp với lưu lượng người đi qua từng ngã tư để không gây ùn ứ thì cuộc sống sẽ dễ chịu hơn. Những phần mềm như vậy, các nhà mạng với nhân sự cồng kềnh và các quy trình cứng nhắc sẽ rất khó có thể cạnh tranh với sự nhanh nhẹn, linh hoạt của các doanh nghiệp khởi nghiệp. Công ty sáng tạo tốt nhất là công ty dưới vài chục người.

Nếu chúng ta len lỏi được vào mọi ngõ ngách đời sống xã hội như vậy thì doanh thu của ngành viễn thông không chỉ là 3-4% GDP như hiện nay đâu, nó sẽ phải là 10%. Đây cũng chính là một cơ hội cho đất nước Việt Nam của chúng ta thông minh hơn, thậm chí có thể vượt cả Mỹ. Nghe thì có vẻ buồn cười.Nhưng các bạn có biết rằng, trong nhiệm kỳ của mình, tổng thống Obama chỉ đặt mục tiêu đưa được Internet đến 15.000 trường học, còn ở Việt Nam, Viettel đã đưa được internet băng rộng đến hơn 30.500 trường và miễn phí hoàn toàn.