Ô tô con từ Indonesia dồn dập đổ về Việt Nam

Một trong những thông tin được quan tâm nhất trong cộng đồng startup những ngày gần đây là việc nhà sáng lập kiêm CEO Đào Chi Anh của thương hiệu ẩm thực The KAfe tuyên bố trên trang cá nhân về việc cô đã rời khỏi vị trí CEO kể từ ngày 25/10.

The KAfe đã trở thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài

Động thái nói trên diễn ra sau đúng 1 năm kể từ khi startup này công bố huy động được 5,5 triệu USD từ nhà đầu tư nước ngoài và diễn ra cùng thời điểm với việc The KAfe tiến hành tăng vốn điều lệ từ 16 tỷ đồng lên 224,8 tỷ đồng và chuyển đổi thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.

Tuy nhiên thực tế thì The KAfe đã trở thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài từ 1 năm trước. Theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần 7 cấp ngày 1/10/2015, The KAfe đã được sở hữu 100% bởi Kafe (Hong Kong) Limited.

Cách thức này cũng được áp dụng với một chuỗi ẩm thực khác là Huy Việt Nam, doanh nghiệp sở hữu chuỗi nhà hàng Món Huế, Phở Ông Hùng và startup về du lịch Vntrip.vn.

Theo đó, công ty Huy Việt Nam được sở hữu 100% bởi công ty Huy Vietnam (Hong Kong) Limited; Vntrip được sở hữu bởi công ty Cty TNHH One Strip OTA.

Chuỗi ẩm thực Wrap & Roll sau khi nhận vốn đầu tư từ Mekong Capital cũng trở thành doanh nghiệp FDI với việc công ty Inquisity Pte Ltd có trụ sở tại Singapore sở hữu 78,3% cổ phần. CEO Nguyễn Thị Kim Oanh vẫn giữ lại 20,58% cổ phần.

Tương tự, Công ty Cốc Cốc – chủ quản của công cụ tìm kiếm và trình duyệt Cốc Cốc – cũng đang do công ty Singapore Coc Coc Pte Ltd sở hữu 99,75% vốn.

Như vậy, việc một startup Việt sau khi gọi vốn ngoại trở thành doanh nghiệp FDI không phải câu chuyện mới mẻ.

Đằng sau câu chuyện đó là gì?

Có thể thấy, trong mô hình này, các công ty Kafe (Hong Kong) Limited và Huy Vietnam (Hong Kong) Limited đóng vai trò là công ty trung gian nhận vốn từ nhà đầu tư rồi rót vốn vào các pháp nhân trực tiếp vận hành hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.

Hong Kong và Singapore vẫn được đánh giá là các thiên đường thuế trung chuyển dòng vốn từ nhà đầu tư vào doanh nghiệp Việt Nam. Không chỉ thế, tại khu vực Đông Nam Á, quốc đảo sư tử cũng được cho là một trong những quốc gia lý tưởng nhất để khởi nghiệp nhờ vào môi trường kinh doanh thân thiện, thị trường minh bạch, tài sản sở hữu trí tuệ được tôn trọng và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tốt.

"Bán mình" là một trong những lựa chọn của người sáng lập khi bắt đầu ý tưởng startup. Dù sau đó người sáng lập có ở lại với doanh nghiệp hay không thì các nhà đầu tư cũng yêu cầu một cơ sở pháp lý gọn gàng. Hiện nay, mở công ty tại Singapore thậm chí còn trở thành thành tiêu chuẩn của một số quỹ đầu tư ngoại khi lựa chọn dự án khởi nghiệp. Vì thế, việc thành lập pháp nhân ở các nước này để rót vốn về đơn vị kinh doanh tại Việt Nam đã trở thành một làn sóng trong cộng đồng startup.

Với những trường hợp trở thành doanh nghiệp FDI sau khi gọi vốn thành công như The KAfe, các cổ đông sáng lập của startup có 2 lựa chọn: hoặc bán hết cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài, hoặc hoán đổi cổ phần để sở hữu cổ phần tại pháp nhân thành lập ở nước ngoài (hiểu nôm na là đầu tư ra nước ngoài).

Tuy nhiên, theo các quy định hiện hành tại Việt Nam thì việc đầu tư vốn ra nước ngoài không hề đơn giản, đặc biệt là đầu tư gián tiếp ra nước ngoài. Cho nên lựa chọn thứ 2 có lẽ chưa phù hợp. Dù thế, trên sàn niêm yết chứng khoán Việt Nam từng có một trường hợp hoán đổi thành công cổ phần cho pháp nhân nước ngoài, đó là CTCP Đức Long Gia Lai (mã chứng khoán: DLG) và Mass Noble. Trong thương vụ này, Bộ Kế hoạch đầu tư đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài cho Đức Long Gia Lai với số vốn 249 tỷ đồng.

Một cách thức đơn giản hơn là cổ đông sáng lập của startup tiếp tục sở hữu cổ phần của mình tại pháp nhân trong nước và vẫn là cổ đông của “đứa con tinh thần” giống như Nguyễn Thị Kim Oanh của Wrap&Roll. Còn Đào Chi Anh, cô không còn sở hữu cổ phần nào của The KAfe, rời bỏ vị trí CEO và không còn tham gia vào hoạt động kinh doanh của the KAfe cũng như KAfe Group.

Bước 2: Vào Settings để thiết lập.

Trên thị trường bán lẻ di động Việt Nam, 3 cái tên lớn nhất thị trường là Thế Giới Di Động, FPT Shop và Viettel Store. Theo thống kê của GFK, tính đến quý 2 năm nay đây là 3 chuỗi có số cửa hàng bán lẻ lớn nhất Việt Nam.

Tuy nhiên, không hẹn mà gặp, cả 3 ông lớn Thế Giới Di Động, FPT và Viettel lại đang cùng dấn thân vào một mặt trận hoàn toàn mới: Kinh doanh thực phẩm.

Bách Hoá Xanh của Thế Giới Di Động

Chuỗi Bách Hoá Xanh của ông Nguyễn Đức Tài đã chạy thử nghiệm được gần 1 năm. Các cửa hàng này có diện tích trong khoảng 150-400m2, hàng hoá giống như trong siêu thị nhưng chủ yếu tập trung vào hàng nhu yếu phẩm như thực phẩm tươi sống, rau củ quả, gia vị và dự kiến có khoảng 2.000 mặt hàng.

Hướng đi của chuỗi bán lẻ Bách hóa Xanh không phải là tạo ra khác biệt bằng cách xây dựng vùng nguyên liệu, mở nhà máy sản xuất hay đầu tư xây dựng trung tâm phân phối lớn mà chỉ là chuỗi bán lẻ thông thường, hướng đến mục tiêu cung cấp cho khách hàng dịch vụ “Mua nhanh, Mua rẻ”.

Các shop Bách hóa Xanh không được quy hoạch để mở trên đường trục đường thương mại lớn, mà chủ yếu ở đường nhỏ, hẻm, gần khu dân cư nhằm thay thế một phần vai trò chợ truyền thống và cửa hàng tạp hóa. Lợi thế của Bách hóa Xanh là sẽ có lượng hàng hóa phong phú và giá bảo đảm rẻ hơn ở chợ hay cửa hàng tạp hóa truyền thống

Phải đến cuối năm nay, khi tổng kết và đánh giá kết quả, ông Tài mới quyết định có mở đại trà chuỗi Bách Hoá Xanh trên cả nước hay không. Nếu triển khai, số lượng cửa hàng Bách Hoá Xanh có thể lên tới hàng ngàn shop.

Bắt đầu chạy thử nghiệm từ tháng 11 năm ngoái, doanh thu trung bình mỗi cửa hàng tăng từ hơn 100 triệu vào tháng 2/2016 lên tới gần 700 triệu đồng trong tháng 5, và đạt 1 tỷ đồng/cửa hàng trong tháng 8. Ông Tài cho biết, việc triển khai chính thức chuỗi cửa hàng này vào năm 2017 là gần như chắc chắn, do doanh thu thực tế đã vượt mức mục tiêu mà ban lãnh đạo công ty đưa ra là 400 - 500 triệu đồng/tháng.

Sàn Đặc Sản của Viettel

Tập đoàn Viettel hồi đầu tháng 9 đã bắt tay vào thử nghiệm trang thương mại điện tử sandacsan.com.vn bán các mặt hàng thực phẩm, đồ uống, gạo, gia vị và thủ công mỹ nghệ.

Trang thương mại điện tử này được quản lý bởi Viettel Post, công ty chuyển phát nhanh của Viettel. Đây là công ty có hệ thống đã phủ 100% mạng lưới chuyển phát trên toàn lãnh thổ Việt Nam, kể cả các huyện đảo. Viettel Post hiện đang có thị phần thứ 2 trong ngành chuyển phát tại Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng 40%/năm trong giai đoạn 2011-2015.

Viettel Post hiện có gần 680 bưu cục, 300 đại lý nhận chuyển phát thư hàng, gần 1.000 phương tiện vận chuyển và 5.000 nhân sự khắp cả nước.

Chính Viettel Post cũng cho biết, việc dấn thân vào lĩnh vực thương mại điện tử là nhằm tận dụng sở trường "đi sâu, đi xa" của mạng lưới vận chuyển. Viettel Post khi kết hợp thêm giao hàng cho trang thương mại điện tử sẽ giúp tăng biên lợi nhuận cho Viettel và giảm chi phí cho khách hàng, đem lại lợi thế không nhỏ cho Viettel.