Nhận định, soi kèo Arsenal vs Fulham, 1h45 ngày 2/4: Đối thủ khó nhằn

Sáng tạo trong dạy học là gì?

Sáng tạo trong dạy học là việc giáo viên sử dụng trí tưởng tượng của chính mình để làm cho quá trình học của người học trở nên thú vị, sinh động và hiệu quả hơn bằng việc thiết kế và tổ chức thực hiện những hoạt động học mới lạ với học sinh nhưng lại phù hợp với khả năng tiếp thu và phương pháp tư duy của họ nhằm đạt được hiệu quả học tập cao nhất của giờ dạy.

Sáng tạo có thể được coi như một hoạt động giải quyết vấn đề và tính tự giác thay đổi lối tư duy lối mòn về hoạt động dạy và học, về vai trò của người dạy và của người học.

Đừng để học sinh "thân thể trong lao, tinh thần ngoài lao"

Nói đúng ra thì sáng tạo là một yêu cầu đối với tất cả các nghề,các hoạt động của con người, nhưng với bản chất và mục đích đặc thù của hoạt động dạy học, sáng tạo là yêu cầu cao nhất.

Mặc dù hoạt động học của học sinh không hoàn toàn phụ thuộc vào hoạt động dạy của người thầy nhưng không có người thầy sáng tạo thì khó có thể có người học sáng tạo.

Hơn nữa, mỗi học sinh trong lớp học là một thực thể sinh học và xã hội có vốn sống, nhu cầu học tập, kinh nghiệm và phương pháp học tập, phương pháp tư duy, năng lực nhận thức, khả năng lĩnh hội tri thức mới, v.v. khác với những học sinh khác trong cùng một lớp.

Do vậy nếu cách dạy rập khuôn, cứng nhắc theo kiểu nô lệ của sách giáo khoa và giáo án thì giờ dạy sẽ không bao giờ có hiệu quả vì nó không đáp ứng được sự khác biệt ở người học.

Điều quan trọng hơn là trong mỗi giờ dạy đều có những yếu tố bất ngờ xảy ra nằm ngoài mọi dự đoán của giáo viên và nhiều những điều bất ngờ đó nếu nếu giáo viên biết khai thác sẽ tạo ra những cơ hội học tập tuyệt vời cho người học.

Khi đi dự giờ của giáo viên, tôi nhận thấy nhiều giáo viên chỉ chú ý đến "diễn" hơn là dạy, chỉ quan tâm đến việc dạy cho hết nội dung sách giáo khoa theo chương trình và giáo án chứ không quan tâm đến chất lượng học của học sinh trong giờ dạy. Nói cách khác là giáo viên "dạy sách giáo khoa"  chứ không phải "dạy học sinh".

Hệ quả là nhiều học sinh ngồi học trong lớp theo kiểu “thân thể ở trong lao, tinh thần ở ngoài lao”.

2 yếu tố cốt lõi của giáo viên

Khó có thể đưa ra được một câu trả lời đầy đủ cho câu hỏi này vì bản chất của hoạt động dạy và học là những hoạt động phức hợp, bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác nhau.

Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là kỹ năng sư phạm và nhận thức của giáo viên là hai yếu tố cốt lõi.

Giáo viên phải có những kỹ năng nhận biết và xử lý các tình huống bất ngờ trong giờ dạy để có thể điều chỉnh những nội dung trong sách giáo khoa và giáo án một cách linh hoạt.

Đồng thời, giáo viên phải có đủ bản lĩnh và năng lực để "mạo hiểm" một cách hợp lý với những ý tưởng giảng dạy mới nảy sinh từ "ngẫu hứng" nằm ngoài ý định ban đầu khi soạn giáo án.

Căn cứ vào kết quả quan sát thái độ và hiệu quả học tập của học sinh và thậm chí lấy ý kiến của học sinh, giáo viên lại tiếp tục điều chỉnh những ý tưởng mới trong cách dạy của mình để làm sao ngoài những phần ổn định của giờ học, mỗi giờ học đều có một chút mới, một chút bất ngờ nhằm làm cho giờ học thú vị hơn đối với người học.

Những kỹ năng và nhận thức trên đây chỉ có thể phát triển được bằng sự tự giác của giáo viên và sự tự giác này phụ thuộc vào phương thức quản lý và đánh giá giờ dạy.

Bỏ áp đặt, giáo điều với giáo viên

Thiếu những phương thức và tiêu chí đánh giá giờ dạy phù hợp và khoa học thì hoạt động dạy của giáo viên dễ mang tính hình thức, khô cứng và mất đi bản chất vị người học.

Dạy học vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ thuật.

Phần khoa học của hoạt động dạy được truyền thụ từ các chuyên gia giáo dục qua các hình thức đào tạo, bồi dưỡng hay tự bồi dưỡng của giáo viên bằng cách tham khảo tài liệu chuyên môn.

Nhưng tính nghệ thuật của dạy học chỉ có thể được phát triển từ thực tế kinh nghiệm giảng dạy của giáo viên thông qua sự phản tỉnh hay chiêm nghiệm của từng cá nhân giáo viên.

Khi có sự tương tác giữa hai bình diện này của hoạt động dạy học, dạy học sẽ trở nên sáng tạo và mang lại hiệu quả học tập của người học cao hơn.

Để sự tương tác đó xảy ra, sự khuyến khích, động viên và hỗ trợ đối với giáo viên từ phía các nhà quản lý có vai trò quyết định.

Nếu giáo viên vẫn tiếp tục phải dạy theo sách giáo khoa và giáo án một cách máy móc, nếu giáo viên vẫn phải dạy theo ý muốn áp đặt của cán bộ quản lý và những người có quyền đánh giá giờ dạy của họ thì sẽ không có sáng tạo trong dạy học.

Việc đánh giá chất lượng và hiệu quả giờ dạy của giáo viên phải căn cứ vào sự sáng tạo của giáo viên mang lại hiệu quả học của học sinh trong giờ học chứ không phải theo những tiêu chí chủ quan của người đánh giá hay dựa theo những tiêu chí giáo điều của một phương pháp dạy học nào đó đang thịnh hành.

Không có phương pháp dạy học nào phù hợp và có hiệu quả với mọi đối tượng người học trong mọi điều kiện dạy và học.

Phương pháp giảng dạy tốt nhất là phương pháp mang lại hiệu quả học tập cao nhất.

Những yêu cầu về giấy tờ, sổ sách, họp hành không giúp giáo viên nâng cao chất lượng giờ dạy cần dứt khoát phải loại bỏ để giáo viên có thời gian suy nghĩ tìm tòi những cách dạy mới sáng tạo.

Đồng thời, giáo viên cũng cần được đánh giá thường niên theo những đổi mới sáng tạo trong dạy học và hiệu quả của những đổi mới sáng tạo đó.

Lê Văn Canh (ĐHQG Hà Nội)

"Giáo dục Mới: Người đi sau không thể phủ nhận người đi trước"

TS Nguyễn Thụy Phương nhìn nhận như vậy về mối liên hệ giữa những nhà tiên phong thể nghiệm giáo dục mới ở Việt Nam những năm 1940 với các xu hướng giáo dục đang phát triển từ năm 2000.

Bảo mật dữ liệu tin nhắn

Mới đây, Zalo đã cho ra mắt tin nhắn mã hóa đầu cuối (E2EE), giúp người dùng tối ưu bảo mật cho nội dung trao đổi, hạn chế nguy cơ xâm nhập bất hợp pháp trong quá trình truyền dữ liệu.

Theo đó, sau khi nâng cấp E2EE, mọi thông tin bao gồm tin nhắn văn bản, thoại, hình ảnh, tập tin… đều được mã hóa và giải mã trực tiếp trên thiết bị người dùng. Điều này đảm bảo ngoài thiết bị người gửi và nhận, tin nhắn sẽ không thể giải mã ở bất kì thiết bị nào khác.

Chẳng hạn một người dùng tại TP.HCM soạn tin nhắn “Mai công tác Hà Nội nhé”, nội dung này sẽ được mã hóa dạng dãy ký tự đặc biệt, không mang ý nghĩa ngay trên máy người này. Chúng được giữ nguyên khi vận chuyển, cho đến khi người nhận tại Hà Nội mở tin nhắn lên, dãy ký tự mới được giải mã về nội dung gốc ngay trên thiết bị của họ.

Chị Hoàng Ngọc Liên (Hà Nội) cho biết: “Từ ngày nâng cấp mã hóa đầu cuối tôi rất an tâm khi gửi cho gia đình, đối tác những thông tin về tài chính, chuyện làm ăn vì nội dung đã được bảo mật tối đa”.

Mã hóa đầu cuối đảm bảo chỉ thiết bị người gửi và nhận mới có thể mã hóa và giải mã được nội dung tin nhắn.

Là người quan tâm đến quyền riêng tư và bảo mật trên không gian mạng, anh Nguyễn Võ Chiến (TP.HCM) tâm sự: “Trước đây với các thông tin quan trọng chỉ muốn trao đổi trong một khoảng thời gian nhất định tôi phải thu hồi từng dòng một tốn công, bây giờ thì cứ bật tin nhắn tự xóa lên thôi, tiết kiệm thời gian và an tâm”.

Người dùng Zalo có thể chủ động bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật những cuộc hội thoại quan trọng với tin nhắn tự xóa sau 1, 7 hay 30 ngày theo nhu cầu cá nhân. Đây là khoảng thời gian phù hợp để đảm bảo rằng trò chuyện không bị rò rỉ ra ngoài và mọi người kịp đọc trước khi nó biến mất. Chiếc đồng hồ đếm ngược dưới mỗi tin nhắn trong cuộc hội thoại sau khi bật tính năng này cũng nhắc nhở mọi người về sự quan trọng của những thông tin đang trao đổi, tránh chia sẻ lung tung.

Người dùng Zalo chủ động kiểm soát quyền riêng tư và bảo mật của các cuộc trò chuyện bằng tính năng tin nhắn tự xóa

Bảo mật thông tin cá nhân

Trên Zalo, người dùng có thể tận dụng một số tính năng được phát triển riêng nhằm nâng cao tính riêng tư cho thông tin tài khoản. Trong trường hợp không muốn công khai thông tin cá nhân, người dùng dễ dàng ẩn đi năm sinh, giới tính, số điện thoại trên hồ sơ.

Bên cạnh đó, để tránh nhận lời mời kết bạn từ những người không quen biết, bạn cũng có thể tắt bớt một số nguồn không phù hợp. Điều này giúp người dùng kiểm soát được ai nhìn thấy tài khoản Zalo của mình và kết bạn qua các nguồn theo ý muốn.

Anh Ngô Văn Hải (TP.HCM) chia sẻ: “Danh bạ chỉ toàn đối tác và khách hàng, nên tôi điều chỉnh không cho người khác kết bạn qua hai cách tìm kiếm ‘có thể bạn quen’ và tìm ‘username’, giờ thì ai có số điện thoại mới tìm được tài khoản của tôi, đỡ bị làm phiền, bị kết bạn lung tung”.

Để chắc chắn hơn, bạn cũng có thể thiết lập thêm quyền riêng tư cho nhật ký của mình. Bên cạnh việc thiết lập trạng thái không nhận cuộc gọi, tin nhắn từ người lạ, người dùng cũng có thể chặn một số tài khoản bạn bè xem nhật ký, khoảnh khắc (story). Tính năng này được áp dụng trong trường hợp bạn vẫn giữ liên lạc nhưng không muốn một số người thấy hình ảnh, trạng thái trên nhật ký của mình.

Người dùng có thể bảo mật thông tin cá nhân và đảm bảo quyền riêng tư bằng các tính năng chặn người lạ và cài đặt nguồn kết bạn

Người dùng cũng nên cài đặt mã khóa Zalo để đảm bảo chỉ bản thân mới có thể mở ứng dụng và đọc được thông tin. Bởi trong một số hoàn cảnh, người khác có thể tò mò và cố ý xâm nhập vào ứng dụng nhắn tin của bạn. Ngoài ra, để giữ mức độ riêng tư và bảo mật tối đa cho những cuộc trò chuyện quan trọng như đối tác, khách hàng lớn, người dùng có thể đặt mật khẩu riêng cho từng hội thoại nhằm tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân.

Người dùng có thể kết hợp tính năng đặt mã khóa ứng dụng và đặt mật khẩu riêng cho từng hội thoại để tạo hai lớp bảo mật

Khi nhu cầu trao đổi trực tuyến qua ứng dụng nhắn tin tăng lên thì cùng với đó những yêu cầu về tính bảo mật thông tin cũng được người dùng chú trọng hơn. Với hệ thống đa dạng các tính năng đảm bảo quyền riêng tư và bảo mật được phát triển riêng theo nhu cầu người dùng của Zalo, bạn có thể cân nhắc kết hợp chúng phù hợp với mục đích, tính chất công việc để trò chuyện trên Zalo.

Phạm Trang