Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để học sinh trung học thấy hứng thú hơn khi đến trường?

Vài năm trước, cả hai chúng tôi - một nhà xã hội học và một cựu giáo viên tiếng Anh - bắt đầu cuộc điều tra riêng về câu hỏi này, chúng tôi đã đưa ra hai giả thiết.

Giả thiết đầu tiên là các trường đã tự đổi mới để cải thiện môi trường giáo dục. Chúng tôi được các lãnh đạo trong ngành giáo dục đề xuất tới thăm 30 trường trung học công lập. Tuy nhiên, các biện pháp đổi mới vẫn không mang lại hiệu quả, không khí học tập nhàm chán vẫn bao trùm các lớp học. Học sinh vẫn làm các phiếu bài tập, làm toán, viết luận. làm những thí nghiệm đã biết sẵn phản ứng hóa học. Chúng tôi đã hỏi sinh viên về mục đích của những hoạt động trên lớp đó, hầu hết các em đều trả lời "Em không biết" hoặc "Em nghĩ lên đại học sẽ cần".

Giả thiết thứ hai là các lớp học dạy môn cơ bản có không khí học hứng khởi hơn. Tuy nhiên, khi chúng tôi dành nhiều thời gian hơn ở trường, chúng tôi nhận thấy rằng tinh thần học tập hăng hái nhất lại tập trung vào các hoạt động ngoại khóa, các câu lạc bộ hay các môn tự chọn. Vì tò mò nên chúng tôi chú ý đến mảng này. Chúng tôi đã đồng hành với một nhóm kịch, một nhóm hùng biện, một nhóm nghiên cứu về giới và nhiều nhóm khác.

Những không gian học tập này hoàn toàn khác biệt so với trước đó. Thay vì cảm thấy như ngồi trong phòng học thông thường và cầm bút ghi chép, học sinh như đang ở trong phòng thiết kế sinh động hoặc các phòng nghiên cứu hiệu quả, nơi cả giáo viên và học sinh cùng tham gia để đưa ra kết quả cuối cùng. Hóa ra, tất cả các trường trung học đã tự đổi mới bằng mô hình học tập hiệu quả như vậy. Đó là điều mà chúng tôi không nghĩ tới.

Từ việc đồng hành cùng các em tham gia lớp diễn kịch tại một trường trung học công lập lớn, chúng tôi nhận thấy nhiều em không nổi trội ở các lớp học thông thường nhưng khi tham gia lớp học ngoại khóa này lại có năng khiếu và rất tự tin. Các em không chỉ là người tiếp thu kiến thức mà con là người tạo ra những giá trị thực sự. Phương pháp giảng dạy chính là hướng dẫn để học sinh sáng tạo thay vì truyền đạt kiến thức đơn thuần.

Bên cạnh đó, điểm mạnh của các hoạt động ngoại khóa là giúp học sinh tự quản lý, lên kế hoạch học tập cho bản thân. Học sinh đã nhận trách nhiệm dạy cho những người khác trong câu lạc bộ, dần trở thành người xây dựng giá trị cho chính các câu lạc bộ này. Chúng ta có thể tạo ra những cơ hội tương tự trong các môn học chính - cho học sinh tự do xác định mục đích học tập, tạo cơ hội cho các em lãnh đạo, lên kế hoạch học tập và giúp các em hoàn thiện công việc cho đến khi đạt được mục đích cuối cùng. Công tác trên thực hiện càng tốt thì quá trình học tập của học sinh càng hiệu quả hơn.

Một nhóm tranh luận trong một trường công lập có tỉ lệ hộ nghèo cao cũng thể hiện kết quả tương tự. Những cuộc thi biện luận theo tháng giúp việc học có ý nghĩa và hiệu quả hơn. Giảng viên và học sinh lớp trên hướng dẫn người mới. Những học sinh trả lời chúng tôi rằng "Tranh luận cũng giống như gia đình". Nhưng quan trọng hơn cả, tranh luận cho học sinh cơ hội phát biểu ý kiến về những vấn đề quan trọng với họ. Qua hình thức cũ về kỉ luật bằng ngôn ngữ và tinh thần, học sinh phát hiện ra tiềm năng của chính mình.

Về bản chất, có 2 kiểu tư duy khác nhau tồn tại trong một ngôi trường. Trước khi chuông hết giờ vang lên, chúng ta coi học sinh là đối tượng tiếp nhận kiến thức thụ động, sở thích và cái tôi của họ trở nên kém quan trọng. Nhưng sau tiếng chuông - trên mặt báo, trong tranh luận, trước sân khấu, trong điền kinh, vân vân - chúng ta coi học sinh là những đối tượng vừa học vừa làm, vừa học vừa dạy, có đam mê và ý tưởng đáng để trau dồi. Thế nên, khi chúng tôi yêu cầu học sinh chia sẻ về kỉ niệm trường trung học, họ thường nói hoạt động ngoại khóa như nghệ thuật và tranh luận đã ảnh hưởng sâu sắc tới họ.

Những lớp học thực sự bổ ích lặp lại những gì ta thấy ở hoạt động ngoại khóa. Thay vì bắt học sinh ngồi đọc sách giáo khoa, giáo viên hướng dẫn học sinh thực hành. Ví dụ, một giáo viên môn khoa học tại một trường trung học phổ thông nghèo đã tổ chức một khóa học để học sinh cô tự tay thiết kế, nghiên cứu, thực hành và viết báo cáo thí nghiệm. Những thí nghiệm có độ khó khác nhau, những tất cả học sinh đều bước chân vào thế giới thực sự của khoa học. Đổi lại, lớp học như vậy sẽ cho học sinh biết khoa học là một lĩnh vực khó hiểu và mênh mông, không phải chỉ học thuộc định luật của Newton là hiểu được khoa học.

Tại sao không có nhiều những lớp học như vậy?

Điều này không phải do giáo viên. Các trường trung học đã chọn một khuôn mẫu này từ thế kỉ trước. Học sinh được dạy hàng loạt, bị đánh giá dựa trên khả năng tiếp thu và chấm điểm dựa trên thời gian ngồi học thay vì 'học'. Tệ hơn nữa là áp lực tuyển sinh đại học, bài kiểm tra và khung chương trình giảng dạy nhấn mạnh bề nổi, hệ thống đánh giá giáo viên đơn giản, lượng lớp học và giáo viên lớn, thời gian học ngắn. Kết quả, giáo viên và học sinh như bị ép buộc tham gia vào một trò chơi mà không ai muốn chơi.

Phải làm gì để thay đổi?

Trường học cần phải vượt qua bức tường ranh giới và gắn kết với thế giới bên ngoài. Ngoại khóa bổ ích là vì những hoạt động này có chuyên môn, nhưng môn học trên trường thì quá tràn làn, không cụ thể. Mỗi trường đã đề ra giải pháp khác nhau: một số trường đề xuất học theo dự án để khuyến khích sinh viên tham gia cộng đồng địa phương, một số trường thì hợp tác với bảo tàng, nhà tuyển dụng và những người khác để học sinh trau dồi kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyên môn; và một số trường vẫn ưu tiên tuyển dụng giáo viên đã có kinh nghiệm thực hành trong lĩnh vực của họ. Tất cả những lựa chọn này sẽ giúp việc học trở nên ý nghĩa hơn.

Giáo viên cần được tự do và hỗ trợ nhiều hơn. Họ cần thời gian đứng lớp dài hơn và nhiều cơ hội tiếp xúc để thực sự kết nối với học sinh. Họ cần kì vọng và thời gian để môn học có chiều sâu. Họ cần cơ quan chức năng địa phương bớt gò bó và giúp họ học tập thực sự để họ có thể dạy học đa dạng hơn.

Cuối cùng, giáo viên cần phụ huynh phải hỏi: "Con tôi thích gì?'', chứ không phải "Con tôi làm bài kiểm tra tốt không?''. Và quan trọng hơn hết, học sinh trung học cần phải có nhiều lựa chọn, trách nhiệm và biết hợp tác.

Học sinh cần kĩ năng cho đại học và trong cuộc sống: khả năng nói và viết thuyết phục, khả năng lí luận và tranh luận với người khác, và khả năng tư duy sâu. May mắn thay, có rất nhiều con đường dẫn tới kết quả này. Học sinh vừa có thể chọn khóa học khoa học yêu thích hay chuyên ngành tiếng Anh và lịch sử mình quan tâm, vừa phát triển được nền tảng kĩ năng chung.

Trà Mi - Hà Dung (theo The New York Times)

Nữ sinh giành học bổng triệu đô từ 39 trường đại học Mỹ

Lựa chọn giữa một hoặc hai trường đại học là quyết định khó khăn với các sinh viên cuối cấp. Còn với Jordan Nixon, nữ sinh trung học Bang Georgia, Mỹ, đang “đau đầu” vì lựa chọn một trong gần 40 trường đại học.

3 loại mặt nạ không nên bỏ qua nếu da bạn bị khô
Rước họa vì làm đẹp bằng vitamin E
Làm đẹp bất ngờ từ đá lạnh chị em ít biết

Rửa tay đúng cách

Tiếp xúc nhiều với xà phòng sẽ làm đôi tay mất đi độ ẩm vốn có, dần dà sẽ trở nên khô ráp và xuất hiện các hiện tượng bong tróc. Dưới đây là quy tắc bạn nên nắm để tránh tình trạng nứt nẻ da tay khi “chạm” xà phòng thời gian dài:

– Không sử dụng xà phòng kháng khuẩn trừ khi thật sự cần thiết. Chất triclosan có trong xà phòng kháng khuẩn với các đặc tính diệt khuẩn, sinh vật mang lại nhiều tác động tiêu cực đối với da và sức khỏe. Khi tiếp xúc, triclosan dễ gây dị ứng hoặc sẽ dẫn đến viêm da cho người nhạy cảm, đồng thời làm suy giảm kích thích và làm co các khớp nối của xương. Tốt nhất, chúng ta nên sử dụng các loại nước rửa tay có chức năng dưỡng ẩm với các thành phần chiết xuất từ dầu jojoba, dầu oliv hoặc lô hội.

– Rửa tay bằng nước ấm, không nên sử dụng nước quá nóng sẽ làm mất lớp màn bảo vệ tự nhiên của da.

– Tránh dùng máy sấy tay. Thay vào đó, hãy dùng khăn tay hoặc giấy lau.

Đeo găng tay

Tay của bạn luôn phải chịu áp lực dưới sự tác động của các yếu tốngoại lai từ nhiệt độ môi trường thay đổi đến các thể loại hóa chất và không khí (khô, ẩm). Đeo găng là cách chăm sóc da tay trước những nguồn cơn nguy hại ấy:

– Sử dụng găng tay da, hoặc lông hoặc găng hở đầu để giữ độ ấm cho tay trong thời tiết lạnh.

– Khi phải làm các công việc nhà, rửa bát hoặc lau dọn, hãy luôn nhớ mang theo đôi găng cao su, nó giúp tay bạn tránh khỏi sự ăn mòn của của xút (có trong các chất tẩy rửa), giữ tay luôn khô ráo và duy trì được độ ẩm.

– Sử dụng găng tay vải cho làm vườn để tránh những trầy xướt, gây rách tay.

Thường xuyên giữ ẩm cho da tay

Kem dưỡng da tay cũng quan trọng như sữa tắm hoặc dầu gội đầu. Vì vậy bạn nên cân nhắc khi lựa chọn các loại kem dưỡng sao cho phù hợp với loại da cũng như đảm bảo các chức năng dưỡng ẩm cần thiết.

– Sử dụng kem dưỡng ít nhất hai lần một ngày (sáng và tối). Nếu bạn thuộc tuýp da khô, bạn nên đặt sẵn kem dưỡng ẩm cạnh bồn rửa tay và thoa ngay nó sau khi rửa tay. Hiệu quả hơn cả hoặc giả bạn muốn dưỡng cấp tốc da tay khô ráp của mình, hãy thoa kem dưỡng đều tay, mang kèm một đôi găng cotton mỏng, giữ nguyên như vậy và đi ngủ.

– Đừng bỏ quên móng tay của bạn, nó cũng cần giữ ẩm đấy. Xoa một ít kem dưỡng lên móng đồng thời sử dụng kèm loại kem vitamin E cho lớp biểu bì quanh móng.

– Không chỉ chăm sóc bên ngoài, da cũng cần cấp nước từ bên trong. Vì vậy, hãy uống đủ nước và tránh để cơ thể trong trạng thái “khát”.

Tẩy tế bào chết và dưỡng da

– Mặt nạ cho tay hoàn toàn có thể làm tại nhà với những nguyên liệu bạn dễ dàng tìm thấy trong tủ lạnh. Bạn có thể làm mặt nạ theo công thức: một trái bơ, một lòng đỏ trứng và một muỗng canh nước cốt chanh trộn đều. Sau đó, thoa lên tay và giữ yên trong vòng 20 phút.

– Cho nguyên liệu tẩy tế bào chết, bạn có thể làm hỗn hợp từ dầu olive và đường, sau đó chà xát nhẹ lên đôi tay của mình

– Nếu bạn quá lười chế biến với những công thức rườm rà, cách nhanh nhất là bạn sử dụng các loại tẩy tế bào chết cho cơ thể hoặc mặt nạ đắp mặt vẫn đảm bảo hiệu quả cho da tay.

Đừng quên kem chống nắng

Một trong những dấu hiệu của tuổi tác là sự gia tăng sắc tố da, xuất hiện nhiều vết đốm đen tạo thành mảng màu trên da gây mất thẩm mỹ. Lý do gây nên hội chứng này không phải do lão hóa hoặc rối loạn chức năng gan mà do chính tác động của ánh nắng mặt trợi tích tụ trên da thời gian dài theo tuổi tác.

– Để tránh những nốt thâm xấu xí ấy, hãy luôn dùng kem chống nắng cho da tay mỗi khi ra đường.

– Một lời khuyên nữa, hãy sử dụng các loại trái cây có múi với tác dụng làm trắng tự nhiên để giữ da tránh khỏi việc tăng sắc tố. Một muỗng nước cốt chanh, một muỗng sữa và một thìa mật ong là hỗn hợp hoàn hảo dưỡng trắng làn da tay của bạn.

Da tay cũng quan trọng không kém da mặt, nếu muốn có một đôi tay mềm mịn, sáng và không nếp nhăn hay trai cứng, bạn nên tham khảo những cách chăm sóc da tay trên nhé.

Thái Thị Hậu

Linh Chi