Cận cảnh một hố puquios hình xoắn ốc dị thường ở sa mạc Nasca, miền nam Peru. Ảnh: Shutterstock

Bí ẩn bao trùm hàng loạt hố xoắn ốc, được xây dựng cẩn thận và ăn sâu xuống lòng đất ở vùng sa mạc Nasca, miền nam Peru. Những cấu trúc có hình dạng dị thường này được gọi là puquios.

Giới nghiên cứu không thể xác định được niên đại của các puquios thông qua các kỹ thuật định tuổi bằng cácbon truyền thống. Hơn thế nữa, người Nasca không để lại bất kỳ bằng chứng nào hé lộ thời điểm xây dựng chúng. Vì vậy, các nhà khảo cổ học đã mất nhiều thế kỷ để tìm hiểu về mục đích xây dựng các puquios, nhưng đều thất bại.

Hiện, chuyên gia Rosa Lasaponarac đến từ Viện phương pháp luận phân tích môi trường ở Italia dường như đã tìm được câu trả lời cho bí ẩn hóc búa trên nhờ nghiên cứu các hình ảnh chụp puquios từ bên ngoài không gian. Theo BBC, kết quả nghiên cứu đã hé lộ cách hệ thống đường hầm và hang hốc được tạo ra ở Nasca như thế nào.

Nhà nghiên cứu Lasaponarac tin rằng, mục đích chính của các puquios là giúp các cộng đồng dân cư sống sót ở một khu vực liên tục bị hạn hán tấn công. Về cơ bản, chúng được dùng như một hệ thống lưu trữ, rút lấy nước từ các tầng ngậm nước dưới mặt đất.

Bà Lasaponara giải thích: "Có một điều hiển nhiên là, hệ thống puquios trước đây chắc chắn phải phát triển hơn nhiều so với hiện trạng của nó ngày nay. Khai thác một nguồn cung cấp nước vô tận khắp cả năm như hệ thống puquios đã góp phần tạo nên một nền nông nghiệp chuyên sâu ở các thung lũng thuộc một trong những nơi khô hạn nhất thế giới".

Bà Lasaponara nói thêm rằng, người Nasca chắc chắn đã phải sử dụng "công nghệ chuyên dụng" để xây dựng hệ thống puquios. Các hố hình xoắn ốc phát huy tác dụng bằng cách dẫn gió thổi vào các kênh dưới lòng đất và gió sau đó buộc nước từ các hồ chứa ngầm chảy tới nơi cần nó. Bất kỳ lượng nước còn dư nào sau đó được trữ trong các bể trên bề mặt. Việc xây dựng hệ thống puquios này tốt đến mức một số hố hiện vẫn còn phát huy tác dụng.

Xây dựng được các puquios tiêu chuẩn cao như trên chắc chắn đòi hỏi sự hiểu biết toàn diện về địa chất cũng như các biến đổi về nguồn cung cấp nước hàng năm của khu vực. Điều thực sự gây ấn tượng là những nỗ lực, sự tổ chức và hợp tác quy mô lớn để có thể xây dựng và duy trì được hệ thống này.

Tuấn Annh(Theo IFLScience)

Tắt 3G khi không sử dụng

Đây được coi là lưu ý đầu tiên cho bất cứ ai không muốn lãng phí 3G một cách vô ích. Hãy nhớ bạn nên tận dụng Wi-Fi mọi lúc mọi nơi và khi bắt được tín hiệu Wi-Fi thì hãy tắt ngay 3G đi để tiết kiệm dung lượng. Còn nếu ở những nơi không có Wi-Fi thì bạn có thể sử dụng 3G, tuy nhiên, tắt ngay sau khi hết nhu cầu sử dụng.

Đối với máy iPhone, để tiết kiệm 3G, bạn có thể dùng tính năng “Giới hạn ứng dụng sử dụng dữ liệu 3G”. Với tính năng này, bạn có thể lựa chọn để hạn chế từng ứng dụng sử dụng mạng di động. Tìm trong mục Di động, bạn sẽ thấy danh sách các ứng dụng được dùng 3G. Hãy tắt tùy chọn này bên cạnh ứng dụng bạn không cần đến.

Trong trường hợp đặc biệt, bạn có thể tắt dữ liệu di động để hạn chế việc truyền dữ liệu qua Wi-Fi, gồm cả email, duyệt web và thông báo đẩy. Đây là giải pháp tốt nếu bạn không cần sử dụng dữ liệu thường xuyên hoặc không muốn có thêm cước phát sinh.

Hạn chế chơi game, tải nhạc bằng 3G

Nếu thường có thói quen chơi game online trên điện thoại bằng 3G thì hãy cẩn thận nhé! Những dịch vụ giải trí này sẽ “ngốn” của bạn khá nhiều dung lượng mà bạn không hề hay biết. Hãy tận dụng wifi để chơi game nếu bạn không muốn hết sạch 3G. Trong trường hợp “bất khả kháng”, hãy tắt các quảng cáo, ứng dụng ngầm không cần thiết hiện ra trong quá trình chơi game để không bị tải về trong “vô thức”!

Kiểm tra dung lượng 3G thường xuyên để tránh phát sinh cước ngoài ý muốn

Hạn chế xem phim trực tuyến

Với các bạn ưa thích xem phim trực tuyến trên thiết bị di động thì khi bắt gặp một bộ phim hay trên mạng, bạn sẽ mong muốn được xem ngay và luôn. Tuy nhiên, hãy dừng thói quen này ngay khi bạn đang sử dụng mạng 3G, vì đây là việc khiến cho lưu lượng tài khoản của bạn nhanh cạn kiệt nhất. Bên cạnh đó, tương tự như các trò Game online, các website, mạng xã hội hay ứng dụng xem phim online cũng thường “ngầm cài” các cửa sổ popup mà khi vô tình click vào, chúng ta sẽ phải tải về một phần mềm hay ứng dụng nào đó.

Vì thế, để tránh tiêu tốn 3G, bạn nên xem phim khi có Wi-Fi, hoặc tranh thủ tải bằng laptop và copy phim vào điện thoại để xem. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế dùng các ứng dụng như YouTube khi đang kết nối với mạng 3G và nên bookmark bộ phim vào đâu đó để thưởng thức lúc dùng mạng Wi-Fi.

Lưu trữ dữ liệu ngoại tuyến

Đối với các dòng máy Iphone, trước khi ra ngoài, bạn có thể lưu các nội dung cần thiết tại nhà bằng mạng Wi-Fi, chẳng hạn các bài hát, chương trình phát thanh, bài báo… để đọc và nghe sau. Nếu dùng bản đồ, hãy dùng ứng dụng có thể lưu một phần bản đồ khu vực để truy cập khi ngoại tuyến. Bằng cách này, dữ liệu 3G sẽ giảm đi.

Tìm trong mục Di động, bạn sẽ thấy danh sách các ứng dụng được dùng 3G. Hãy tắt tùy chọn này bên cạnh ứng dụng bạn không cần đến.

Cân nhắc chọn gói 3G phù hợp

Trên thực tế, nếu áp dụng những cách kể trên, bạn có thể tiết kiệm tối đa dung lượng 3G, tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng nhớ để thực hiện các thao tác trên. Mặt khác, việc tiết kiệm 3G như trên sẽ khiến các chủ nhân sử dụng smartphone cảm thấy bí bức vì chả khác gì bị “tách ly” khỏi công nghệ.

Hiện nay trên thị trường đang có rất nhiều gói cước 3G để phục vụ nhu cầu đa dạng của từng khách hàng. Khách hàng nào hay truy cập Facebook thì có thể đăng ký gói Facebook Data của nhà mạng MobiFone, chỉ với 3.000đ/ngày hoặc 20.000 đồng/tháng (áp dụng khi khách hàng đang sử dụng các các gói cước chu kỳ dài như gói MIU, BMIU…), sẽ có thể truy cập Facebook thoải mái mà không bị giới hạn dung lượng và tốc độ.

Chọn lựa gói cước 3G phù hợp để thoải mái lướt mạng bằng 3G tốc độ cao mà không lo phát sinh cước ngoài ý muốn

Khách hàng nào hay truy cập Youtube để xem phim trực tuyến thì có thể đăng ký gói Video data, chỉ 10.000 đồng/ngày hoặc 50.000đ/tháng, sẽ có 15 GB dung lượng tốc độ cao để truy cập Youtube & FPT Play, khi hết tốc độ cao sẽ giảm tốc độ 3G nên có thể yên tâm không phát sinh thêm cước.

Ngoài ra, MobiFone còn cung cấp gói Combo MY chỉ với 130.000 đồng/tháng, không giới hạn dung lượng xem Youtube và FPT Play chất lượng HD, còn có thêm 2GB tốc độ cao để truy cập các dịch vụ Internet khác.

Với gói cước 3G phù hợp với mục đích sử dụng, khách hàng sẽ thoải mái lướt mạng bằng 3G tốc độ cao mà không lo phát sinh cước ngoài ý muốn, cũng không hề mất thời gian khi phải tắt/mở 3G liên tục!

Lệ Thanh