Xét trong bối cảnh các vụ bắt nạt học đường, câu hỏi về trách nhiệm của những người ngoài cuộc cũng được đặt ra.
Những người ngoài cuộc có mặt ở hầu hết vụ bắt nạt nhưng gần như không can thiệp để ngăn chặn nó. Ảnh minh họa. Những người chứng kiến
Theo 2 nhà nghiên cứu Hong JS và Espelage DL trong bài báo "Một đánh giá phân tích hệ sinh thái về nạn bắt nạt và ngược đãi bạn bè ở trường học", bắt nạt học đường được coi là một hiện tượng mang tính nhóm.
Theo đó, ngoài những kẻ bắt nạt và nạn nhân, còn có sự tham gia của một số lượng lớn những người ngoài cuộc chứng kiến hành vi bắt nạt (gọi là "bystander).
Người ngoài cuộc (bystander) là những cá nhân chứng kiến hành vi bắt nạt nhưng không trực tiếp tham gia vào hành vi đó. Theo Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS), trong các tình huống bắt nạt, những người ngoài cuộc có thể đảm nhận 4 vai trò: (1) trợ giúp, tham gia cùng những kẻ bắt nạt (2) ủng hộ và khuyến khích những kẻ bắt nạt (3) đứng ngoài thụ động quan sát và (4) bảo vệ nạn nhân. Trong đó, trường hợp thứ 3 là phổ biến nhất.
Nghiên cứu "Những quan sát tự nhiên về sự can thiệp của bạn bè trong bắt nạt" của nhóm tác giả Hawkins DL, Pepler DJ, Craig WM đều chỉ ra những người ngoài cuộc đã có mặt ở hơn 83% và 90% số vụ bắt nạt nhưng họ hầu như không can thiệp để ngăn chặn nó.
Một số nguyên nhân lý giải cho xu hướng này bao gồm nỗi sợ bị trả thù và trở thành nạn nhân tiếp theo, không phải là bạn của người bị bắt nạt, sự vô cảm, hờ hững hoặc đơn giản không biết làm gì.
Nền tảng bắt nạt cũng trở nên đa dạng hơn, với sự lên ngôi của bắt nạt trên mạng (cyberbullying). Những đứa trẻ từng bị bắt nạt trên mạng cho biết mức độ trầm cảm và ý nghĩ tự tử cao hơn, cũng như đau khổ về cảm xúc, thù địch và phạm pháp nhiều hơn so với những đứa trẻ bình thường, theo HHS .
Khi những người ngoài cuộc không can thiệp và im lặng, điều đó cũng gửi một thông điệp tới kẻ bắt nạt rằng hành vi của họ có thể chấp nhận được và nạn nhân sẽ càng cảm thấy đơn độc và bất lực. Khi đó, kẻ bắt nạt được thế lấn tới trong khi nạn nhân vô vọng và nghĩ quẩn.
'Chìa khóa' giải bài toán bạo lực học đường
Các nghiên cứu đều chỉ ra rằng người ngoài cuộc đều đóng một phần vai trò gián tiếp trong các vụ bắt nạt. Họ hoàn toàn có thể thực hiện các hành động tích cực để ngăn chặn hành vi bắt nạt và giải quyết vấn đề đó trong khi nó đang xảy ra hoặc sau khi nó xảy ra.
Người ngoài cuộc đóng một vai trò quan trọng trong giải quyết vấn đề bạo lực học đường. Tổ chức Liên minh chống bắt nạt Anh khẳng định, các biện pháp can thiệp chủ động và phòng ngừa được thực hiện ở cấp độ cá nhân, lớp học, trường học và cộng đồng có khả năng làm giảm bắt nạt, bên cạnh các chiến lược phản ứng để đối phó khi chúng xảy ra.
Sự can thiệp của người ngoài cuộc có thể ở nhiều hình thức và điều quan trọng là những người này phải chọn cách tiếp cận mà họ cảm thấy an toàn và thoải mái.
Can thiệp trực tiếp
Can thiệp gián tiếp :
Đánh lạc hướng kẻ bắt nạt:
Cung cấp sự hỗ trợ và an ủi cho nạn nhân :
Đối với các trường học và cộng đồng, thúc đẩy sự can thiệp của người ngoài cuộc là một phần quan trọng trong tổng thể chiến lược ngăn chặn bắt nạt học đường và thúc đẩy một môi trường an toàn, hỗ trợ cho tất cả học sinh.
Bằng cách trao quyền cho những người ngoài cuộc can thiệp vào các trường hợp bắt nạt, chúng ta có thể làm việc cùng nhau để tạo ra một nền văn hóa tôn trọng và tử tế trong các trường học và cộng đồng.
Tử Huy
Nền giáo dục tốt nhất thế giới xử lý bạo lực học đường như thế nào? Phần Lan đã thực hiện nhiều chương trình hành động nhằm tạo ra môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh và thân thiện hàng đầu trên thế giới." alt="Sự im lặng của bầy cừu: Người ngoài cuộc trong bạo lực học đường có vô can?"/>
