- Ngoài ăn uống, đi bộ đều đều 30 phút/ngày hay uống thực phẩm chức năng có thể giúp phòng ngừa ung thư hiệu quả không?>> 2018, Việt Nam đang ở đâu trên bản đồ ung thư thế giới?
Đi bộ lững thững không có hiệu quả
Giám đốc BV K cho rằng, để giảm tỉ lệ mắc ung thư, sẽ cần nhiều thời gian. Đây là quá trình thường xuyên, liên tục tuyên truyền về các tác nhân gây ung thư cũng như các biện pháp phòng tránh, hạn chế tiếp xúc các yếu tố nguy cơ để người dân có kiến thức dự phòng chứ không thể một sớm một chiều.
“Đơn cử như ung thư gan, để phòng ngừa, người dân phải tiêm vắc xin ngừa viêm gan B ngay từ bây giờ để phòng tránh viêm gan, xơ gan hay tiêm phòng HPV để ngừa ung thư cổ tử cung nhưng cũng phải 10-20 năm sau mới thấy được tỉ lệ mắc mới 2 loại ung thư này giảm xuống”, GS Thuấn chia sẻ.
|
GS Trần Văn Thuấn |
Ngoài ra, người dân phải từ bỏ thuốc lá để giảm mắc các ung thư liên quan đến khói thuốc lá như ung thư phổi, họng thanh quản, trực tràng, gan, vú... Thống kê cho thấy, trên 30% bệnh ung thư có liên quan đến thuốc lá.
Trong ăn uống, GS Thuấn lưu ý cần ăn hợp lý và an toàn, chế độ ăn có hàm lượng đạm vừa phải, thay vào đó ăn nhiều hoa quả, rau xanh, tránh ăn thực phẩm ôi thiu.
Đơn cử, nếu ăn dưa quá khú sẽ có nhiều chất nitrosamine gây ung thư vòm họng và ung thư vùng cổ, gạo mốc có nhiều aflatoxin gây ung thư gan...
Song song, cần kết hợp với tập luyện, thể dục, thể thao, tuy nhiên cần lưu ý theo đúng lộ trình, đủ giờ, và đủ cường độ.
“Nôm na có thể áp dụng theo công thức 3-5-7, tức mỗi ngày cố gắng tập luyện tối thiểu 30 phút, tập 5 ngày trong tuần. Nhưng lưu ý cường độ tập, với mùa mát, phải tập toát mồ hôi mới đủ lượng, nếu chỉ đi bộ 30 phút lững thững thì không có hiệu quả phòng ung thư hay các bệnh tim mạch”, GS Thuấn nhấn mạnh.
Theo Giám đốc BV K, thực tế hiện nay có rất nhiều người bỏ số tiền lớn để uống thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ dưỡng, các loại nấm, sâm... hàng ngày với hy vọng có thể ngừa được ung thư. Tuy nhiên có những thứ hiệu quả nhất như bỏ thuốc lá, dinh dưỡng rẻ có tác dụng ngừa ung thư, thể dục thể thao lại không áp dụng.
“Bỏ thuốc lá không chỉ nâng cao sức khoẻ cho chính bản thân mình mà còn bảo vệ cả những người xung quanh. Nhiều phụ nữ mắc ung thư phổi chính là do hút thuốc lá bị động", GS Thuấn nói.
Người dân cần tạo thói quen khám dự phòng ung thư hàng năm
Đến nay, để dự phòng ung thư, công tác sàng lọc, phát hiện sớm đóng vai trò quan trọng nhất, nhất là khi hầu hết bệnh nhân ung thư ở Việt Nam đều đến viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, chữa trị hết sức khó khăn.
“Ung thư không đáng sợ như chúng ta thường nghĩ. Ung thư có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, điều trị kịp thời, đúng phương pháp. Nhiều nước trên thế giới thường khuyến cáo người dân khám sức khoẻ tối thiểu 1-2 lần/năm để phát hiện nhiều bệnh, trong đó có ung thư. Với một số đối tượng có nguy cơ cao, có thể tầm soát dày hơn và sớm hơn”, GS Thuấn khuyến cáo.
GS Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K cho biết, ung thư đang trở thành gánh nặng trên toàn thế giới. Theo xu hướng chung, các nước càng phát triển, tỉ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm như ung thư, đái tháo đường, tim mạch, rối loạn sức khoẻ tâm thần càng tăng.
Việt Nam đã chuyển từ nước đang phát triển sang nước có thu nhập trung bình, tỉ lệ mắc các bệnh không truyền nhiễm, trong đó có ung thư đang tăng lên qua từng năm.
GS Thuấn dẫn chứng, năm 2000, cả nước có 68.000 ca mắc mới ung thư, đến 2012 tăng lên 116.000 ca mắc mới, 94.000 trường hợp tử vong. Năm 2018, theo số liệu mới nhất của WHO, số ca mắc mới đã tăng lên 165.000 và số tử vong tăng lên 115.000 ca, trung bình cứ 100.000 dân có 154,5 trường hợp bị ung thư.
“Trong 3 mức cao, trung bình, thấp, Việt Nam mới vừa chuyển từ mức thấp lên mức trung bình, đứng vị trí 99/185 quốc gia, vùng lãnh thổ có số liệu về ung thư, để thấy tỉ lệ mắc ung thư của Việt Nam không phải quá cao”, GS Thuấn thông tin.
Nhìn tổng quan trên bản đồ ung thư thế giới, tỉ lệ mắc của Việt Nam không cao, tuy nhiên tỉ lệ tử vong tương đối lớn, xếp vị 56/185 quốc gia và vùng lãnh thổ với tỉ lệ 104,4/100.000 dân. Vào năm 2016, tỉ lệ tử vong của Việt Nam ở mức 110/100.000 dân.
GS Thuấn nhận định, trong tương lai, các bệnh không lây nhiễm sẽ tiếp tục gia tăng tại Việt Nam, trong đó tỉ lệ mắc ung thư sẽ ngày càng nhiều.
Thúy Hạnh
Trẻ nhất Việt Nam, nam sinh 17 tuổi chết vì ung thư phổi
Mắc ung thư phổi từ khi mới 15 tuổi, dù được điều trị nhiều biện pháp tích cực nhưng bệnh nhân đã tử vong 2 năm sau đó.
" alt="Giám đốc BV K chỉ ra sai lầm chết người của người Việt khi ngừa ung thư"/>
Giám đốc BV K chỉ ra sai lầm chết người của người Việt khi ngừa ung thư
|
Bệnh nhân 51 tuổi ở Ứng Hoà hiện vẫn đang điều trị tích cực tại BV Bạch Mai do suy đa phủ tạng |
Trường hợp khác là nam bệnh nhân L.Đ.C., 64 tuổi ở Sơn Tây, Hà Nội. Ông C. vốn có tiền sử cao huyết áp, trước khi vào viện 6 ngày chỉ có biểu hiện sổ mũi, sốt, sau sốt cao, ho khan liên tục kèm theo tức ngực. Khi đi khám ở tuyến cơ sở, ông được chẩn đoán viêm phổi, kê đơn dùng thuốc nhưng không cải thiện.
Ông C. được chuyển đến BV Bạch Mai cấp cứu ngày 25/1 khi đã khó thở do suy hô hấp, ý thức chậm, ngay lập tức được đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp. Kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân dương tính với virus cúm A/H1N1.
Sau 1 ngày điều trị tại khoa Hồi sức tích cực, tình trạng ông C. tiếp tục nặng thêm, bệnh nhân được lọc máu, thở ECMO. Đến nay, bệnh nhân tạm thời đã cai được ECMO nhưng vẫn đang phải thở máy và nằm hồi sức đặc biệt, tiên lượng hết sức dè dặt.
Vào ngày mùng 2 Tết, khoa Hồi sức tích cực tiếp nhận trường hợp bị cúm nặng khác là nam bệnh nhân N.V.D., 51 tuổi ở Ứng Hoà, Hà Nội, vào viện khi đã suy hô hấp, thở máy. Bệnh nhân vốn to béo, có tiền sử đái tháo đường và thường xuyên uống rượu.
Gia đình cho biết, trong nhà trước đó có vài người bị cúm, trong đó có cháu nội. Khi bị hắt hơi, sổ mũi, ho, nhức mỏi toàn thân, ông D. chỉ nghĩ cúm thường nên chủ quan, khi vào viện đã nguy kịch do biến chứng suy đa phủ tạng.
Bệnh nhân được lọc máu liên tục, điều trị kháng sinh liều cao nhưng không đáp ứng, hiện vẫn đang dùng ECMO, tình trạng chưa cải thiện, tiên lượng khó qua khỏi.
Mới nhất vào mùng 4 Tết, khoa tiếp nhận nam bệnh nhân 40 tuổi từ Điện Biên chuyển xuống do biến chứng suy hô hấp nặng sau cúm thường 2-3 ngày.
Vì sao cúm thường cũng chết?
PGS Đào Xuân Cơ cho biết, cúm A/H1N1 là cúm mùa, ít gây nguy hiểm, ở người bình thường, bệnh sẽ tự khỏi sau 5-7 ngày điều trị thông thường.
Cúm mùa chủ yếu lây qua tiếp xúc trực tiếp do hít phải giọt bắn từ nước mũi, nước bọt khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc gián tiếp lây do tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng có dính nước mũi, nước bọt của bệnh nhân (thành giường, tay nắm cửa, điện thoại, cốc, bát đũa…)
Ở giai đoạn đầu, bệnh thường kéo dài khoảng 3 ngày với các triệu chứng sốt, nhức đầu, đau cơ, mệt mỏi, chán ăn ... Sau đó, các triệu chứng hô hấp sẽ xuất hiện như ho khan, sổ mũi, đau họng.
|
Tiêm vắc xin ngừa cúm là cách hiệu quả để tránh cúm mùa |
Sốt là triệu chứng quan trọng, thường kéo dài 3 ngày đầu, nhưng có thể lên tới 4 - 8 ngày, nhiệt độ thường tăng nhanh, có thể lên tới 40 – 41 độ C.
Tuy nhiên một số trường hợp bệnh có thể tiến triển nặng: Sốt cao, khó thở, tím tái, phù phổi do virus tấn công sâu vào phổi, suy đa phủ tạng và có thể gây tử vong.
Đặc biệt nguy cơ tử vong cao nhất trên các bệnh nhân tiền sử bệnh lý nền, các bệnh mãn tính gây suy giảm sức đề kháng như: Suy thận, đái tháo đường, người nghiện rượu, phụ nữ có thai, người già, trẻ nhỏ...
Vì thế, khi có các biểu hiện ho tăng lên, sốt cao và liên tục, tức ngực, khó thở dù đã dùng các thuốc cảm cúm thông thường, cần đưa người bệnh đến các cơ sở y tế chuyên sâu để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
PGS Cơ khuyến cáo, người mang virus cúm A/H1N1 có khả năng truyền bệnh cho những người xung quanh trong thời gian từ 1 ngày trước khi có triệu chứng cúm và kéo dài tới 7 ngày sau khi lui bệnh.
Cách phòng bệnh hiệu quả nhất là nên tiêm vắc xin ngừa cúm. Khi bị bệnh, người dân cần giữ gìn vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho, hắt hơi, sau đó rửa sạch tay.
Những người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc cúm. Với thuốc kháng virus như Tamiflu, người dân tuyệt đối không tự ý sử dụng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Thúy Hạnh
Hàng loạt dân văn phòng bị virus cúm ‘tấn công’ do thói quen của nhiều người Việt
Cúm có khả năng lây lan cực mạnh nhưng nhiều người Việt vẫn rất “hồn nhiên” khiến bệnh lây lan khắp công sở.
" alt="Chủ quan cúm thường, mẹ trẻ Thanh Hoá cùng 2 thai nhi tử vong"/>
Chủ quan cúm thường, mẹ trẻ Thanh Hoá cùng 2 thai nhi tử vong