Xơ vữa động mạch là hậu quả của rối loạn mỡ máu lâu ngày. Bệnh diễn biến thầm lặng hàng chục năm, đến khi xuất hiện triệu chứng trầm trọng như cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, đột quỵ… Nguyên nhân của bệnh là các mảng xơ vữa phát triển làm hẹp lòng động mạch, từ đó làm giảm cung cấp máu, oxy và các chất dinh dưỡng cho các tổ chức tại nơi động mạch đó đi qua, nghiêm trọng nhất là khi tắc nghẽn mạch máu tại não và tim gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.

Bản chất của các mảng xơ vữa được hình thành từ chất béo, cholesterol, canxi và một số chất khác tích tụ trong thành động mạch. Theo thời gian, các mảng bám đó xơ cứng lại, có thể nứt và viêm loét tạo điều kiện cho các tiểu cầu kết dính với nhau hình thành huyết khối. Cục huyết khối bong ra rồi di chuyển trong lòng mạch có thể gây tắc ở bất kỳ nơi nào chúng đi qua và dẫn dến nhồi máu não, tai biến mạch máu não, đột quỵ, nhồi máu cơ tim…

Xét nghiệm mỡ máu định kỳ không những có giá trị trong tiên lượng, chẩn đoán và theo dõi điều trị rối loạn chuyển hóa mỡ mà còn có giá trị trong phòng bệnh tim mạch.

Ai cần xét nghiệm mỡ máu định kỳ?

- Thừa cân béo phì (3 tháng/lần)

- Có tiền sử gia đình mỡ máu cao (3 tháng/lần)

- Xơ vữa động mạch, cao huyết áp, đái tháo đường, suy giáp… (1 tháng/lần)

- Hút thuốc lá, ít vận động (3 tháng/lần)

- Đang điều trị rối loạn chuyển hóa mỡ (1 tháng/lần)

- Kiểm tra sức khỏe định kỳ (6 tháng/lần)

Người bệnh cần nhịn ăn trước khi lấy máu làm xét nghiệm (lấy máu tại thời điểm cách bữa ăn gần nhất trên 10 tiếng) để đảm bảo kết quả được chính xác nhất.

Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ phân tích và đưa ra lời khuyên cụ thể dựa trên việc tổng hợp: khai thác tiền sử gia đình, bệnh sử, các yếu tố nguy cơ và các xét nghiệm khác; nếu cần bác sĩ có thể xem thêm các xét nghiệm thăm dò khác như: siêu âm, chụp mạch, điện tâm đồ, siêu âm Doppler…

Bác sĩ chuyên khoa 2 Vũ Thị Hương, Trưởng khoa Hóa sinh, Viện Huyết học - Truyền máu Truyền máu Trung ương

Dấu hiệu ở chân cảnh báo mỡ máu cao bất thường

Hạt dẻ cười

“Các gốc tự do tấn công những tế bào khỏe mạnh trong cơ thể, góp phần gây viêm nhiễm và hình thành stress oxy hóa. Điều này có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa ở cấp độ tế bào, đồng thời đóng vai trò nền tảng thúc đẩy các vấn đề sức khỏe mạn tính, bao gồm bệnh tim và ung thư”, bà Manaker nói. 

Theo Eatthis, các chuyên gia y tế khuyên mọi người dùng thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để bảo vệ các tế bào khỏe mạnh khỏi tác hại của gốc tự do. 

Hạt dẻ cười có thể chống lại các gốc tự do nhờ khả năng ngăn ngừa oxy hóa. Nghiên cứu của Đại học Cornell công bố trên tạp chí Nutrientsđã chứng minh tác dụng này của hạt dẻ cười. Chuyên gia Manaker cho biết, chỉ cần ăn một ít hạt dẻ cười cũng có ảnh hưởng tích cực đến quá trình lão hóa tế bào và tuổi thọ ở những người bị tiền tiểu đường. Hạt dẻ cười còn chứa lutein, một loại caroten tốt cho mắt. 

Cá hồi

Một siêu thực phẩm khác làm chậm quá trình lão hóa là cá hồi và nhiều loại cá béo khác. "Cá hồi là nguồn protein nạc tốt, chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì khối lượng cơ bắp, đặc biệt quan trọng đối với người lớn tuổi. Loại cá này cũng giàu axit béo omega-3, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim", Tiến sĩ Lisa Young nhận định.  

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Thần kinh học cho thấy, những người 40-50 tuổi có tế bào hồng cầu chứa hàm lượng omega-3 cao hơn có chức năng nhận thức và cấu trúc não tổng thể tốt hơn. 

Cà chua

Tiến sĩ Young nói thêm: “Một số loại thực phẩm có màu đỏ, chẳng hạn như cà chua, chứa chất chống oxy hóa lycopene, cản trở các các gốc tự do gây lão hóa”. 

Lượng lycopene cao đã được chứng minh giúp giảm cholesterol, cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ, ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới. Ngoài ra, lycopene còn giảm tổn thương da do ánh nắng mặt trời.

Dâu tây

Chuyên gia Manaker thông tin: “Dâu tây là nguồn cung cấp vitamin C và các hợp chất thực vật”. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Bệnh Alzheimer, bổ sung đầy đủ vitamin C bảo vệ bạn chống lại suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác. 

Một số dữ liệu cho thấy, ăn quả mọng (bao gồm dâu tây) hơn hai lần một tuần có thể làm chậm quá trình lão hóa nhận thức tới 2,5 năm. Tiến sĩ Young bổ sung, quả mọng bảo vệ các tế bào của chúng ta khỏi tác hại của các gốc tự do và giảm nguy cơ mắc bệnh tim cũng như ung thư.

Rau lá xanh đậm

Các loại rau lá xanh như cải xoăn, rau chân vịt rất giàu vitamin E và K, có thể ngăn ngừa chứng mất trí nhớ. Trong một nghiên cứu do Học viện Thần kinh học Mỹ công bố, ăn rau lá xanh mỗi ngày có liên quan đến hạ thấp nguy cơ suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác. 

Tuy nhiên, lợi ích của rau lá xanh đậm không chỉ dừng lại ở đó. Theo Tiến sĩ Young, những loại rau này còn chứa carotenoid, bảo vệ mắt chống lại tác hại của quá trình oxy hóa. Rau chân vịt giàu chất chống oxy hóa, vitamin A và C, tốt cho tim mạch. 

Chọn màu món ăn bổ dưỡng từng bộ phận cơ thể

6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm với trẻ nhỏ

Theo số liệu thống kê của các tổ chức y tế uy tín, bệnh ho gà xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới và thường xảy ra ở trẻ em. Trước khi có vắc xin, bệnh ho gà phát triển mạnh và bùng nổ thành dịch có tính chu kỳ khoảng 3 - 4 năm ở nhiều nước. 90% ca mắc và tử vong thường xảy ra ở trẻ dưới 1 tuổi.

Bạch hầu cũng là bệnh gây nhiều biến chứng như suy hô hấp, rối loạn nhịp tim, liệt cơ hô hấp, có tỷ lệ tử vong lên đến hơn 20% nếu xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi. 

Bệnh uốn ván có tỷ lệ tử vong cao, lên đến 90% với các triệu chứng co giật, suy hô hấp và rối loạn thần kinh thực vật. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới trong những năm cuối của thế kỷ XX, mỗi năm có khoảng 500.000 trẻ bị chết vì bệnh uốn ván ở các nước đang phát triển. (3)

Bệnh bại liệt gây liệt tủy sống, liệt chi không hồi phục làm bệnh nhân khó vận động hoặc mất vận động. Theo thống kê, cứ 200 người nhiễm bệnh bại liệt thì có 1 người bị liệt không phục hồi, thường là ở chân. (4)

Nhiễm vi khuẩn Hib có thể khiến trẻ bị viêm phổi, viêm màng não, trong đó 30% ca viêm màng não do Hib mang di chứng thần kinh vĩnh viễn. 

Viêm gan B là bệnh gây viêm và hoại tử tế bào gan cấp tính hay mạn tính do virus viêm gan B. Hiện thế giới có 1,2 triệu ca nhiễm viêm gan B mới mỗi năm và khoảng 1,1 triệu ca tử vong do xơ gan và ung thư gan liên quan đến viêm gan B. 

Tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch nâng cao hiệu quả phòng bệnh 

BS. Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, để phòng bệnh, tạo tấm khiên vững chắc cho trẻ, các bậc phụ huynh lưu ý cần tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch cho trẻ. Tiêm vắc xin phòng bệnh cần được thực hiện ngay khi trẻ đến tuổi, tiêm càng muộn, trẻ có nguy cơ mắc bệnh càng cao. 

“Mỗi loại vắc xin đưa vào sử dụng đều đã được nghiên cứu về tính an toàn, hiệu lực, hiệu quả, liều lượng, đường tiêm, lịch tiêm chủng theo những quy định của Tổ chức Y tế thế giới, Bộ Y tế. Vắc xin chỉ hiệu quả cao nhất khi tiêm đủ số mũi. Ví dụ, vắc xin ‘5 trong 1’ và ‘6 trong 1’ nếu tiêm đúng lịch vào thời điểm trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi, thì hiệu quả bảo vệ đến 99%. Ngược lại, nếu trẻ chỉ tiêm một mũi, vắc xin ‘6 trong 1’ sẽ chỉ có hiệu quả bảo vệ đạt 40% đối với bệnh bại liệt, đạt 30% đối với các bệnh bạch hầu, ho gà”, BS. Chính nhấn mạnh. 

Theo BS. Chính, vắc xin cần vài tuần để tạo ra kháng thể chống lại bệnh tật, trường hợp tiêm chủng chậm lịch, kháng thể chưa tạo đủ để bảo vệ trẻ, trẻ vẫn có thể mắc bệnh khi tiếp xúc với người mang virus, vi khuẩn. Do vậy, phụ huynh cần tránh tâm lý chủ quan, khi có dịch bệnh mới đưa con em đi tiêm vắc xin. 

Việc tiêm chủng chậm lịch và không đầy đủ còn có thể khiến dịch bệnh quay lại. Từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận gần 120 ca mắc ho gà, hơn 130 ca mắc sởi và sốt phát ban nghi do sởi và rubella, đa số người mắc bệnh đều chưa tiêm hoặc tiêm không đầy đủ số mũi vắc xin.

Hiện nay tại Việt Nam có vắc xin phối hợp ‘6 trong 1’, phòng 6 bệnh chỉ trong một mũi tiêm. Vắc xin có thành phần ho gà vô bào nên hạn chế phản ứng sốt, đau sau tiêm cho trẻ. Vắc xin ‘6 trong 1’ có 2 loại: loại của Pháp ở dạng pha sẵn, loại của Bỉ sẽ qua bước pha hồi chỉnh trước khi tiêm. 

“Các phụ huynh cần lưu ý các mốc thời gian tiêm vắc xin ‘6 trong 1’ để đưa trẻ đi tiêm đúng lịch và đầy đủ số mũi. Ngoài ra cũng có các loại vắc xin khác cần thiết cho con để phòng các bệnh khác có thể phòng ngừa bằng vắc xin. Phụ huynh hãy hỏi bác sĩ để được tư vấn chủng ngừa cho con đầy đủ”, BS Chính khuyến cáo

Ngọc Minh

Sau Tết Nguyên đán 2023, làng hương Quảng Phú Cầu càng thu hút du khách bởi những bó hương nổi bật, đủ màu sắc như đỏ, hồng, xanh, vàng,… xếp ngay ngắn, tạo hình như những khóm hoa (Ảnh: Chu Đức Giang).

Tới làng hương Quảng Phú Cầu, ngoài tham quan và chụp hình, nữ travel blogger còn được chủ nhà giới thiệu và hướng dẫn về công việc của bà con nơi đây cũng như các bước làm nên một bó chân hương đều và đẹp,… (Ảnh: Hoài Nguyễn).

“Các cô chú ở đây thường dọn hương khá sớm, khoảng 4-4:30 chiều. Bạn nên ghé thăm sớm hơn chút để có nhiều thời gian chụp ảnh hơn. Ngoài ra, bạn có thể chọn các bộ váy, áo dài theo tông màu kem, be sáng hay xanh và lựa tới làng hương vào những ngày nhiều nắng để lên hình nổi bật, ấn tượng hơn”, nữ travel blogger cho hay (Ảnh: Hoài Nguyễn).

Tuy khá xa trung tâm thành phố và không gần các điểm tham quan nổi tiếng nhưng làng hương Quảng Phú Cầu vẫn thu hút một lượng lớn du khách nước ngoài bởi nét văn hóa truyền thống đặc trưng (Ảnh: Hoài Nguyễn).

Du khách đổ về đường hoa phong linh vàng rực ở Hà Nội, chật vật tìm góc check-in

Đây cũng là điểm đến tâm linh được đông đảo du khách trong và ngoài thành phố ghé thăm, vãn cảnh dịp đầu năm.

Được biết, pho tượng này được chế tác từ gỗ lũa, chất liệu Cẩm Lai nguyên khối có tuổi 700 năm, dài 7,85m, đường kính 1,85m và nặng 18 tấn, có xuất xứ từ Châu Phi do một doanh nhân cúng tiến. Vật liệu đặc biệt này (gỗ lũa - phần lõi gốc của các cây đã bị chết, thường là các cây cổ thụ lâu năm) có đặc trưng rất cứng và không bao giờ bị mối mọt xâm hại.

Tượng được những người thợ tay nghề cao, làm liên tục trong vòng 6 tháng và sau một năm chế tác thì hoàn thành với chiều cao 1.9m, chiều dài 7.7m và trọng lượng hơn 10 tấn.

Anh Nguyễn Mạnh Hùng (38 tuổi, ở Hải Phòng) có dịp ghé thăm chùa Thắng Phúc vào kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua và không khỏi choáng ngợp, ấn tượng trước pho tượng Phật bằng gỗ lũa nguyên khối lớn nhất Việt Nam.  

“Qua lời giới thiệu của bạn bè cũng như tìm hiểu thông tin trên mạng, gia đình mình đã hữu duyên lần đầu tiên được tới vãn cảnh chùa Phúc Thắng. Tận mắt chiêm ngưỡng bức tượng bên ngoài, mình thấy rất ấn tượng vì đẹp, hoàn mỹ với những đường nét trạm trổ tinh xảo được khắc hoạ khéo léo từ những chi tiết nhỏ nhất", anh Hùng chia sẻ.

Ngoài chiêm ngưỡng bức tượng Phật bằng gỗ lũa, anh Hùng còn cảm nhận được không gian thanh tịnh, rộng rãi và yên bình khi ghé thăm ngôi chùa nổi tiếng này.

Không gian xanh mát, thanh tịnh quanh khuôn viên chùa Thắng Phúc.

Chùa được quy hoạch rất đẹp và trang nghiêm, gồm có 3 khu thờ tự: Giáp bờ đê là cụm kiến trúc thờ thánh nhân như Vua Hùng, Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp; chính giữa là cụm kiến trúc thờ Phật; giáp sông Văn Úc là cụm kiến trúc thờ Mẫu.

Trong đó, cụm kiến trúc thờ Phật được tạo nên từ 700 khối gỗ và hàng ngàn khối đá với 85 gian thờ, chia thành 15 gian thờ chính và 70 gian Tổ đường, La Hán đường, Kim Cương đường...

Bên ngoài khuôn viên chùa cũng được đắp đá, chạm khắc tinh xảo theo mẫu chế tác truyền thống thời cuối Lê đầu Nguyễn, ấn tượng nhất là 100 bức tượng La Hán bằng đá nặng tới vài tấn được đặt ở hai dãy hành lang.

Tới huyện Tiên Lãng, ngoài tham quan chùa Thắng Phúc, du khách có thể kết hợp tới thăm di tích lịch sử Đền Gắm linh thiêng - nơi thờ vị tướng tài Ngô Lý Tín ( Đời nhà Lý ); trải nghiệm nâng cao sức khỏe tại khu du lịch suối khoáng nóng Tiên Lãng hay các tour du lịch khám phá rừng ngập mặn Vinh Quang và thưởng thức nhiều món ngon địa phương chế biến từ hải sản tươi sống như cơm cháy hải sản, chả chìa Hạ Lũng, bánh đa cua, cua rang muối, bún tôm Hải Phòng,…

Ảnh: Nguyễn Mạnh Hùng

Đổ xô check-in làng hương nổi tiếng ở Hà Nội từng lên báo nước ngoài

Cháo 

Cháo với vị ngọt lành thanh đạm giúp điều chỉnh khẩu vị và kích thích thèm ăn. Các món cháo thanh đạm giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa, thanh lọc cơ thể sau khi ăn nhiều món ăn giàu protein và dầu mỡ trong bữa tiệc ngày Tết. 

Gỏi cuốn

Gỏi cuốn là sự kết hợp hài hòa giữa tinh bột (trong bún), chất đạm (trong thịt heo luộc, tôm luộc), chất xơ và vitamin (trong rau sống). Đây là món ăn thanh đạm, ít dầu mỡ, cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho một bữa ăn nhẹ, phù hợp với những người ăn kiêng hoặc muốn giảm cân. 

Canh củ cải

Củ cải trắng còn được gọi là “nhân sâm mùa đông”, có giá trị dinh dưỡng cao, có khả năng ngăn ngừa ung thư, tăng cường miễn dịch, giảm viêm và cải thiện tiêu hóa. Ngoài ra, loại củ này còn giúp giải độc cơ thể, cải thiện hô hấp và hỗ trợ giảm cân. 

Theo bác sĩ Vũ, canh củ cải không nên nấu chung với cà rốt, táo, lê, nho, nhân sâm, mộc nhĩ, nấm. Củ cải trắng còn làm giảm tác dụng của thuốc Bắc khi dùng chung. Phụ nữ mang thai mỗi tuần chỉ ăn 1-2 bữa canh này, tuyệt đối không ăn củ cải sống.

Canh bí đao 

Với vị ngọt, tính hàn, món canh bí đao giúp thanh lọc cơ thể, giải nhiệt, lợi tiểu, tiêu phù thũng, làm mát ruột, tiêu khát. Khi kết hợp với tôm, thịt, món canh sẽ thêm bổ dưỡng. 

Canh rau dền

Đây là món ăn có màu sắc bắt mắt, giúp thanh lọc, giải nhiệt, mát gan. Rau dền có vị ngọt, mát, giúp ổn định đường huyết, kháng viêm và cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa, ngăn ngừa loãng xương, giảm cholesterol máu. 

Tuy nhiên, người có tính hàn hoặc phụ nữ mang thai, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout hay bệnh sỏi thận không nên dùng canh này. Ngoài ra, không hâm canh rau dền lại nhiều lần khiến nitrat trong lá sẽ chuyển thành nitrit làm tăng nguy cơ gây ung thư.