"Lợi có biết không, bố không chịu uống thuốc nam đấy. Ngày nào dì cũng phải giục mỏi mồm mới uống. Hôm vừa rồi đi khám, bác sĩ còn nói có tiến triển tốt", Hoa nói.

Đáp lại, Lợi cho rằng bố đang chủ quan: "Nếu tốt cứ phải duy trì, để con đi bốc thêm mấy chục thang thuốc nữa. Dì nhớ đốc thúc bố uống đều vào". Trong khi đang trò chuyện, Hoa chóng mặt ngất xỉu khiến Lợi hoảng hốt gọi bố.

Cũng trong tập này, Lợi, Thanh (Anh Đào) và Nghĩa (Tô Dũng) cùng nhau bàn về việc đền bù hoa cho một số người dân trong làng khi cố gắng khuyên họ dùng thuốc trừ sâu sinh học. "Liệu có phải bỏ tiền ra đền hoa không?", Thanh nói.

Lợi khẳng định: "Thanh yên tâm, bỏ tiền ra đền là trò ấu trĩ lạc hậu rồi. Tôi đã tính toán cẩn thận. Với số hoa thu được trước mắt, chúng ta có thể tiêu thụ những nơi đã lấy hàng của tôi trước đây, cùng lắm là miễn phí vận chuyển cho họ là xong".

Liệu, Lợi có thành công trong việc thuyết phục dân làng nói không với thuốc trừ sâu hóa học?, diễn biến chi tiết tập 24 Lối về miền hoasẽ lên sóng tối 30/3 trên VTV3.

Hà Lan

'Lối về miền hoa' tập 23, Lợi định hôn Thanh trước mặt Nghĩa

Trong Lối về miền hoa tập 23, vì quá vui mừng khi công việc trồng hoa suôn sẻ, Lợi định hôn Thanh trước mặt Nghĩa tạo nên tình huống hài hước.

Trong Lối về miền hoatập 24lên sóng tối 30/3, Hoa (Đàm Hằng) phàn nàn với Lợi (Trọng Lân) về việc ông Lâm (Thanh Bình) lười uống thuốc.

"Lợi có biết không, bố không chịu uống thuốc nam đấy. Ngày nào dì cũng phải giục mỏi mồm mới uống. Hôm vừa rồi đi khám, bác sĩ còn nói có tiến triển tốt", Hoa nói.

Đáp lại, Lợi cho rằng bố đang chủ quan: "Nếu tốt cứ phải duy trì, để con đi bốc thêm mấy chục thang thuốc nữa. Dì nhớ đốc thúc bố uống đều vào". Trong khi đang trò chuyện, Hoa chóng mặt ngất xỉu khiến Lợi hoảng hốt gọi bố.

Cũng trong tập này, Lợi, Thanh (Anh Đào) và Nghĩa (Tô Dũng) cùng nhau bàn về việc đền bù hoa cho một số người dân trong làng khi cố gắng khuyên họ dùng thuốc trừ sâu sinh học. "Liệu có phải bỏ tiền ra đền hoa không?", Thanh nói.

Lợi khẳng định: "Thanh yên tâm, bỏ tiền ra đền là trò ấu trĩ lạc hậu rồi. Tôi đã tính toán cẩn thận. Với số hoa thu được trước mắt, chúng ta có thể tiêu thụ những nơi đã lấy hàng của tôi trước đây, cùng lắm là miễn phí vận chuyển cho họ là xong".

Liệu, Lợi có thành công trong việc thuyết phục dân làng nói không với thuốc trừ sâu hóa học?, diễn biến chi tiết tập 24 Lối về miền hoasẽ lên sóng tối 30/3 trên VTV3.

Hà Lan

'Lối về miền hoa' tập 23, Lợi định hôn Thanh trước mặt Nghĩa

Trong Lối về miền hoa tập 23, vì quá vui mừng khi công việc trồng hoa suôn sẻ, Lợi định hôn Thanh trước mặt Nghĩa tạo nên tình huống hài hước.

Chương trình gồm hai phần: Lễ thả hoa đăng và biểu diễn nghệ thuật, trong đó điểm nhấn đặc biệt là lễ thả hoa đăng - 10 tiếng chuông chiêu vọng, như lời nguyện cầu hôm nay của người dân mong ước về một đất nước hòa bình, không còn chiến tranh.

Phần nghệ thuật gồm 3 chương: Xe chưa qua, nhà không tiếc, Những bông hoa bất tử vàĐồng Lộc thênh thang đường mới.

Đan xen trong chương trình là các phóng sự: Sức mạnh của quân với dânkể các câu chuyện huyền thoại xe chưa qua, nhà không tiếc của làng Hạ Lội, xã Tiến Lộc; chuyện người lính Trung đoàn Cao xạ 210 chỉ trong 147 ngày phải chiến đấu 1.760 trận; những lão nông Can Lộc bước ngay lên mâm pháo làm pháo thủ; câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của 10 cô gái Đồng Lộc ngày 24/7/1968...

Chương trình do báo Nhân Dân, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và tỉnh Hà Tĩnh phối hợp tổ chức nhân kỷ niệm 76 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2023), 55 năm ngày chiến thắng Đồng Lộc (24/7/1968 - 24/7/2023), 55 năm Chiến tích Làng K130 (13/8/1968 - 13/8/2023).

Cõi thiêng Đồng Lộc - Nối mạch ngàn nămlà hoạt động nhằm tôn vinh truyền thống cách mạng vẻ vang của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước; bày tỏ lòng biết ơn và tri ân đến các Anh hùng liệt sĩ, Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang, các thương binh, bệnh binh, cựu thanh niên xung phong, thân nhân liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng.

Chương trình gồm hai phần: Lễ thả hoa đăng và biểu diễn nghệ thuật, trong đó điểm nhấn đặc biệt là lễ thả hoa đăng - 10 tiếng chuông chiêu vọng, như lời nguyện cầu hôm nay của người dân mong ước về một đất nước hòa bình, không còn chiến tranh.

Phần nghệ thuật gồm 3 chương: Xe chưa qua, nhà không tiếc, Những bông hoa bất tử vàĐồng Lộc thênh thang đường mới.

Đan xen trong chương trình là các phóng sự: Sức mạnh của quân với dânkể các câu chuyện huyền thoại xe chưa qua, nhà không tiếc của làng Hạ Lội, xã Tiến Lộc; chuyện người lính Trung đoàn Cao xạ 210 chỉ trong 147 ngày phải chiến đấu 1.760 trận; những lão nông Can Lộc bước ngay lên mâm pháo làm pháo thủ; câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của 10 cô gái Đồng Lộc ngày 24/7/1968...

Sử dụng con người theo năng lực, trọng dụng tài năng về nguyên tắc là điều sáng suốt, được đề cao từ cổ chí kim trong mọi nền văn hóa, văn minh của nhân loại. Nhưng có lẽ thực tế luôn có độ chênh so với lý tưởng. Và trong chủ đề “trọng dụng nhân tài”, Michael Sandel đã nhìn ra độ chênh đó, không chỉ hiện hữu mà còn rất nghiêm trọng, từ cái nhìn phản biện gay gắt nhưng khách quan của mình. 

Trong Tính chuyên chế của chế độ nhân tài, tác giả nêu bật thực tế đáng buồn tại nước Mỹ, nơi ông tập trung phân tích “chế độ nhân tài” giờ đây chỉ còn là tấm lá chắn che đậy cho một hình thức phân biệt đối xử; khi mà tiêu chí đánh giá thế nào là nhân tài bị đông cứng lại với sự thành công về học vấn tại các trường đại học danh giá hàng đầu. Đây là thứ tiêu chí ngày càng xa xỉ và nằm ngoài tầm với của đa số người Mỹ. 

Theo Michael Sandel, có tới hai phần ba người Mỹ không có bằng cấp từ cử nhân hay tương đương trở lên. Thay vì cổ vũ cho sự bình đẳng về cơ hội tiếp cận và vươn lên thông qua sự nỗ lực của mỗi người thì “chế độ nhân tài” đang trở thành đặc quyền của thiểu số có vị trí thuận lợi và liên tục củng cố, duy trì vị trí đặc lợi này không chỉ cho bản thân mà cả con cái họ. Nó trở thành nguyên nhân đào sâu hố ngăn cách xã hội, triệt tiêu cơ hội dịch chuyển lên các nấc thang cao hơn của những người có xuất phát điểm bất lợi.

“Chế độ nhân tài” độc đoán đã hợp thức hóa sự bất bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển bản thân bằng cách quy trách nhiệm cho những người thuộc tầng lớp thu nhập thấp là nguyên nhân gây ra sự thua thiệt của chính mình; hạ thấp ý nghĩa, giá trị của sự cần cù, cống hiến cho xã hội. Trong khi lại tôn vinh thái quá những người làm giàu trước hết cho cá nhân họ, nhiều khi bất chấp tổn hại gây ra cho cộng đồng.

Từ phân tích thực tế đó, Michael Sandel liên hệ sự đứt gãy nội tại các mối quan hệ, các giá trị truyền thống tại Mỹ do chế độ nhân tài chuyên chế gây ra ngày càng trầm trọng. Lợi ích của giới tinh hoa không những xa rời phần còn lại, mà thậm chí xa rời lợi ích quốc gia, còn chính phủ Mỹ thì gần như không có động thái nào điều chỉnh lại tình trạng mất cân bằng một cách hiệu quả. 

Hệ quả đáng ngại nhất là số đông “chậm chân” đang chìm đắm vào tâm trạng bế tắc, tự ti của những kẻ thua cuộc, bất mãn và phẫn nộ trước sự cao ngạo của thiểu số thành đạt luôn giữ chắc đặc quyền. Hơn bao giờ hết, sự trở lại với nguyên tắc công bằng trong cơ hội tiếp cận giáo dục, đào tạo cơ bản; trong việc được thừa nhận, đánh giá đúng sự cống hiến của cá nhân với cộng đồng chính là điều cần thiết giúp cho mỗi người đều có tiếng nói, chỗ đứng và cơ hội được sống tử tế.

Với bối cảnh toàn cầu hóa sâu sắc, những gì Michael Sandel đề cập tới trong Tính chuyên chế của chế độ nhân tài. Lợi ích chung sẽ ra sao?về thực tế xã hội Mỹ cũng có thể là bài học tham khảo cho mỗi quốc gia để tránh khỏi những hệ quả tiêu cực do sự phân biệt đối xử về năng lực dưới danh nghĩa “chế độ nhân tài”.  

Lê Đình Chi

Mọi sự phân biệt - cho dù là khía cạnh nào, trong xã hội loài người cũng là nguồn cơn của bất công, xung đột và bi kịch trên quy mô lớn. Phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, phân biệt tôn giáo, phân biệt ngoại hình… đều đang hiện hữu bất chấp những nỗ lực không mệt mỏi của những con người tiến bộ muốn hướng tới một xã hội tốt đẹp hơn.

Không thể phủ nhận những bước tiến vượt bậc chúng ta đã đạt được từ nỗ lực gỡ bỏ ảnh hưởng độc hại của các hình thức phân biệt bất công trong xã hội. 

Thế nhưng, đời sống không ngừng vận động và luôn xuất hiện các hình thức phân biệt mới, có thể khó nhận ra hơn nhưng mức độ tiêu cực cũng như hệ lụy tạo ra ghê gớm không kém. Một trong những hiểm họa ngấm ngầm đang thể hiện hậu quả ngày càng rõ là sự phân biệt tài năng nhân danh “chế độ nhân tài” - một điều tưởng chừng vô lý nhưng lại rất thực tế được học giả Michael Sandel đề cập tới trong cuốn sách Tính chuyên chế của chế độ nhân tài. Lợi ích chung sẽ ra sao? (The tyranny of merit. What’s become of the common good?)

Sử dụng con người theo năng lực, trọng dụng tài năng về nguyên tắc là điều sáng suốt, được đề cao từ cổ chí kim trong mọi nền văn hóa, văn minh của nhân loại. Nhưng có lẽ thực tế luôn có độ chênh so với lý tưởng. Và trong chủ đề “trọng dụng nhân tài”, Michael Sandel đã nhìn ra độ chênh đó, không chỉ hiện hữu mà còn rất nghiêm trọng, từ cái nhìn phản biện gay gắt nhưng khách quan của mình. 

Trong Tính chuyên chế của chế độ nhân tài, tác giả nêu bật thực tế đáng buồn tại nước Mỹ, nơi ông tập trung phân tích “chế độ nhân tài” giờ đây chỉ còn là tấm lá chắn che đậy cho một hình thức phân biệt đối xử; khi mà tiêu chí đánh giá thế nào là nhân tài bị đông cứng lại với sự thành công về học vấn tại các trường đại học danh giá hàng đầu. Đây là thứ tiêu chí ngày càng xa xỉ và nằm ngoài tầm với của đa số người Mỹ. 

Theo Michael Sandel, có tới hai phần ba người Mỹ không có bằng cấp từ cử nhân hay tương đương trở lên. Thay vì cổ vũ cho sự bình đẳng về cơ hội tiếp cận và vươn lên thông qua sự nỗ lực của mỗi người thì “chế độ nhân tài” đang trở thành đặc quyền của thiểu số có vị trí thuận lợi và liên tục củng cố, duy trì vị trí đặc lợi này không chỉ cho bản thân mà cả con cái họ. Nó trở thành nguyên nhân đào sâu hố ngăn cách xã hội, triệt tiêu cơ hội dịch chuyển lên các nấc thang cao hơn của những người có xuất phát điểm bất lợi.

“Chế độ nhân tài” độc đoán đã hợp thức hóa sự bất bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển bản thân bằng cách quy trách nhiệm cho những người thuộc tầng lớp thu nhập thấp là nguyên nhân gây ra sự thua thiệt của chính mình; hạ thấp ý nghĩa, giá trị của sự cần cù, cống hiến cho xã hội. Trong khi lại tôn vinh thái quá những người làm giàu trước hết cho cá nhân họ, nhiều khi bất chấp tổn hại gây ra cho cộng đồng.

Từ phân tích thực tế đó, Michael Sandel liên hệ sự đứt gãy nội tại các mối quan hệ, các giá trị truyền thống tại Mỹ do chế độ nhân tài chuyên chế gây ra ngày càng trầm trọng. Lợi ích của giới tinh hoa không những xa rời phần còn lại, mà thậm chí xa rời lợi ích quốc gia, còn chính phủ Mỹ thì gần như không có động thái nào điều chỉnh lại tình trạng mất cân bằng một cách hiệu quả. 

Hệ quả đáng ngại nhất là số đông “chậm chân” đang chìm đắm vào tâm trạng bế tắc, tự ti của những kẻ thua cuộc, bất mãn và phẫn nộ trước sự cao ngạo của thiểu số thành đạt luôn giữ chắc đặc quyền. Hơn bao giờ hết, sự trở lại với nguyên tắc công bằng trong cơ hội tiếp cận giáo dục, đào tạo cơ bản; trong việc được thừa nhận, đánh giá đúng sự cống hiến của cá nhân với cộng đồng chính là điều cần thiết giúp cho mỗi người đều có tiếng nói, chỗ đứng và cơ hội được sống tử tế.

Với bối cảnh toàn cầu hóa sâu sắc, những gì Michael Sandel đề cập tới trong Tính chuyên chế của chế độ nhân tài. Lợi ích chung sẽ ra sao?về thực tế xã hội Mỹ cũng có thể là bài học tham khảo cho mỗi quốc gia để tránh khỏi những hệ quả tiêu cực do sự phân biệt đối xử về năng lực dưới danh nghĩa “chế độ nhân tài”.  

Lê Đình Chi