Tờ báo đầu tiên về sức khỏe đã ra đời cách đây 70 năm trong một hoàn cảnh rất đặc biệt. Khi đó, giữa cảnh đất nước nghìn trùng khó khăn, sốt rét, bệnh tật cướp đi sinh mạng của nhiều quân và dân, cả nước thì chỉ có hơn 100 bác sĩ.

Những người thầy thuốc nổi tiếng quyết định phải có con đường truyền bá kiến thức vệ sinh, phương pháp phòng chống bệnh tật để toàn quân, toàn dân sống theo nếp sống lành mạnh.

Báo Vui sống với chặng đường 6 năm nhiều dấu ấn

Vui sống ra đời từ đây, bắt đầu xuất bản số đầu tiên vào ngày 1/6/1946 do bác sĩ Vũ Văn Cẩn, Cục trưởng Cục Quân y làm chủ nhiệm báo, thư ký tòa soạn là bác sĩ Từ Giấy - nhà khoa học hàng đầu về dinh dưỡng, sau này là Viện trưởng Viện Dinh dưỡng.

Từ năm 1948, bác sĩ Từ Giấy làm chủ nhiệm báo, là 'linh hồn' của tờ báo với bút danh Lang Khoai.

Trong một cuộc tọa đàm kỷ niệm 70 năm sự ra đời của tờ báo này đúng ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21/6), Thiếu tướng Từ Linh, con trai cố GS Từ Giấy, nguyên Giám đốc TTTT Khoa học Quân sự, Bộ Quốc phòng nhớ lại, thời kỳ đó, tờ báo ra đời đã trở thành động lực tinh thần cho bộ đội ta, giúp cho các chiến sĩ, dù trong điều kiện vô cùng khó khăn nhưng vẫn sống vui, sống khỏe và vững tin về thắng lợi.

Thiếu tướng Từ Linh chia sẻ về những điểm nhấn đặc biệt của báo Vui sống

Dù chỉ phát hành 6 năm với 65 số nhưng với nội dung khoa học gần gũi, dí dỏm, hài hước, dễ nhớ, dễ đọc, báo Vui sống đã trở thành món ăn tinh thần của hàng chục ngàn chiến sĩ, nhân dân thời đó.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cũng nhận định rằng: "Vui sống như ngôi sao băng trên bầu trời báo chí, sáng rực ngay khi vừa xuất hiện nhưng tác động lớn, ảnh hưởng sâu đến mọi tầng lớp".

Nâng dân trí, giữ quân số

Là cán bộ quân y trong suốt những năm tháng kháng chiến, GS Nguyễn Tụ, nguyên Phó giám đốc Học viện Quân y nhớ lại, thời điểm những năm 1946, hầu hết các các thanh niên dân tộc bị sốt sét nhưng cứ nhất mực đổ do... ngã nước, còn bộ đội tại chiến khu Cao Bằng, Bắc Kạn thường xuyên bị mắc ghẻ lở, sâu quảng, kiết lị, thiểu dưỡng...

Thấy bệnh nhân, cán bộ quân y chỉ biết hàng ngày khám bệnh, phát thuốc, nặng quá gửi đi điều trị tại các bệnh viện quân dân y mà không hề nghĩ đến việc tuyên truyền, hướng dẫn bộ đội giữ gìn vệ sinh, phòng chống bệnh tật.

Báo Vui sống ra đời ngay sau đó đáp ứng được tất thảy những mong mỏi này, trở thành tư liệu giáo dục sức khỏe cho bộ đội một cách hiệu quả.

"Mỗi trung đội khi đó chỉ được phát 2 tờ báo, mọi người tranh nhau đọc, nhiều anh em mượn xin báo về đọc thêm, nhiều câu hỏi được nêu, trong đó có cả những thắc mắc thầm kín dự định hỏi riêng tác giả Lang Khoai", GS Nguyễn Tụ chia sẻ.

Báo Vui sống khi ấy xuất bản 2-3 vạn bản vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu trong khi các tờ khác chỉ in 2-3.000 bản.

Nguyên Phó giám đốc Học viện Quân y cũng nhớ như in phương châm phòng bệnh là chính với 12 điều kỷ luật vệ sinh, không có bát, bi-đông dùng ống bương thành máng ăn, ống đựng nước, trước ăn nhúng bát đũa bằng nước sôi, không có điều kiện chia khẩu phần phải ăn đũa 2 đầu...

Ngoài ra báo cũng nhắc các chiến sĩ phòng sốt rét bằng cách mắc màn, hun đuổi muỗi bằng lá tươi, trải lá trước khi ngủ...

"Báo Vui sống đã đặt nền móng cho sự phát triển cao độ về công tác vệ sinh phòng chống dịch bệnh giữ vững sức khỏe cho chiến sĩ trong cuộc chiến Đông Xuân nói riêng và đỉnh cao là chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Trong chiến tranh chống Mỹ sau này, nhiều biện pháp vẫn còn được áp dụng rộng rãi", GS Nguyễn Thụ chia sẻ.

Mong mỏi có tờ kế tục

Từng có nhiều năm tuổi thơ sống chung với những hoạt động in ấn thường ngày của báo Vui sống và có cha là quản đốc xưởng giấy tờ báo nên nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho biết đến giờ ông vẫn nhớ như in rất nhiều hình ảnh về tờ báo này.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan mong sẽ có tờ báo kế tục báo Vui sống để phục vụ các chiến sĩ thời bình

Theo ông, với ngôn ngữ bình dân, dí dỏm, tác giả Lang Khoai đã mang lại tiếng cười đầy sảng khoái với những câu hỏi: “Tôi đi ngoài, phân đi ra suối lại có cục nổi, cục chìm, vậy tôi có bệnh gì không ?”. Lang khoai trả lời: “bệnh nặng đấy. Bệnh ỉa bậy!”

Hoặc "Vợ chồng con dê đều có râu, tại sao tôi có râu mà vợ tôi không có râu? Lang khoai trả lời: “Ông dở hơi à? Ông muốn vợ ông có râu, còn ông có kinh à!”

"Nên chăng có một ấn phẩm nào đó như Vui Sống, vừa có thông tin vừa vui, vừa tếu táo. Dù dân trí đã khác nhưng phải như Vui sống mới đáp ứng được yêu cầu. Bệnh tình giờ khác trước nhưng nhiều báo giờ làm hàn lâm quá, khô khan quá, xa cuộc sống quá, tuyên truyền kiểu khẩu hiệu đến tôi không muốn đọc thì sao binh nhì họ muốn đọc", nguyên Phó Thủ tướng mong mỏi.

Ông cho rằng nếu làm khéo, làm tốt thì một tớ báo Vui sống hiện đại cho người lính vẫn có tác dụng.

"Phải làm bộ đội vui thì mới khỏe, có khỏe mới bảo vệ được Tổ quốc", nguyên Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Thúy Hạnh

Tờ báo đầu tiên về sức khỏe đã ra đời cách đây 70 năm trong một hoàn cảnh rất đặc biệt. Khi đó, giữa cảnh đất nước nghìn trùng khó khăn, sốt rét, bệnh tật cướp đi sinh mạng của nhiều quân và dân, cả nước thì chỉ có hơn 100 bác sĩ.

Những người thầy thuốc nổi tiếng quyết định phải có con đường truyền bá kiến thức vệ sinh, phương pháp phòng chống bệnh tật để toàn quân, toàn dân sống theo nếp sống lành mạnh.

Báo Vui sống với chặng đường 6 năm nhiều dấu ấn

Vui sống ra đời từ đây, bắt đầu xuất bản số đầu tiên vào ngày 1/6/1946 do bác sĩ Vũ Văn Cẩn, Cục trưởng Cục Quân y làm chủ nhiệm báo, thư ký tòa soạn là bác sĩ Từ Giấy - nhà khoa học hàng đầu về dinh dưỡng, sau này là Viện trưởng Viện Dinh dưỡng.

Từ năm 1948, bác sĩ Từ Giấy làm chủ nhiệm báo, là 'linh hồn' của tờ báo với bút danh Lang Khoai.

Trong một cuộc tọa đàm kỷ niệm 70 năm sự ra đời của tờ báo này đúng ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21/6), Thiếu tướng Từ Linh, con trai cố GS Từ Giấy, nguyên Giám đốc TTTT Khoa học Quân sự, Bộ Quốc phòng nhớ lại, thời kỳ đó, tờ báo ra đời đã trở thành động lực tinh thần cho bộ đội ta, giúp cho các chiến sĩ, dù trong điều kiện vô cùng khó khăn nhưng vẫn sống vui, sống khỏe và vững tin về thắng lợi.

Thiếu tướng Từ Linh chia sẻ về những điểm nhấn đặc biệt của báo Vui sống

Dù chỉ phát hành 6 năm với 65 số nhưng với nội dung khoa học gần gũi, dí dỏm, hài hước, dễ nhớ, dễ đọc, báo Vui sống đã trở thành món ăn tinh thần của hàng chục ngàn chiến sĩ, nhân dân thời đó.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cũng nhận định rằng: "Vui sống như ngôi sao băng trên bầu trời báo chí, sáng rực ngay khi vừa xuất hiện nhưng tác động lớn, ảnh hưởng sâu đến mọi tầng lớp".

Nâng dân trí, giữ quân số

Là cán bộ quân y trong suốt những năm tháng kháng chiến, GS Nguyễn Tụ, nguyên Phó giám đốc Học viện Quân y nhớ lại, thời điểm những năm 1946, hầu hết các các thanh niên dân tộc bị sốt sét nhưng cứ nhất mực đổ do... ngã nước, còn bộ đội tại chiến khu Cao Bằng, Bắc Kạn thường xuyên bị mắc ghẻ lở, sâu quảng, kiết lị, thiểu dưỡng...

Thấy bệnh nhân, cán bộ quân y chỉ biết hàng ngày khám bệnh, phát thuốc, nặng quá gửi đi điều trị tại các bệnh viện quân dân y mà không hề nghĩ đến việc tuyên truyền, hướng dẫn bộ đội giữ gìn vệ sinh, phòng chống bệnh tật.

Báo Vui sống ra đời ngay sau đó đáp ứng được tất thảy những mong mỏi này, trở thành tư liệu giáo dục sức khỏe cho bộ đội một cách hiệu quả.

"Mỗi trung đội khi đó chỉ được phát 2 tờ báo, mọi người tranh nhau đọc, nhiều anh em mượn xin báo về đọc thêm, nhiều câu hỏi được nêu, trong đó có cả những thắc mắc thầm kín dự định hỏi riêng tác giả Lang Khoai", GS Nguyễn Tụ chia sẻ.

Báo Vui sống khi ấy xuất bản 2-3 vạn bản vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu trong khi các tờ khác chỉ in 2-3.000 bản.

Nguyên Phó giám đốc Học viện Quân y cũng nhớ như in phương châm phòng bệnh là chính với 12 điều kỷ luật vệ sinh, không có bát, bi-đông dùng ống bương thành máng ăn, ống đựng nước, trước ăn nhúng bát đũa bằng nước sôi, không có điều kiện chia khẩu phần phải ăn đũa 2 đầu...

Ngoài ra báo cũng nhắc các chiến sĩ phòng sốt rét bằng cách mắc màn, hun đuổi muỗi bằng lá tươi, trải lá trước khi ngủ...

"Báo Vui sống đã đặt nền móng cho sự phát triển cao độ về công tác vệ sinh phòng chống dịch bệnh giữ vững sức khỏe cho chiến sĩ trong cuộc chiến Đông Xuân nói riêng và đỉnh cao là chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Trong chiến tranh chống Mỹ sau này, nhiều biện pháp vẫn còn được áp dụng rộng rãi", GS Nguyễn Thụ chia sẻ.

Mong mỏi có tờ kế tục

Từng có nhiều năm tuổi thơ sống chung với những hoạt động in ấn thường ngày của báo Vui sống và có cha là quản đốc xưởng giấy tờ báo nên nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho biết đến giờ ông vẫn nhớ như in rất nhiều hình ảnh về tờ báo này.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan mong sẽ có tờ báo kế tục báo Vui sống để phục vụ các chiến sĩ thời bình

Theo ông, với ngôn ngữ bình dân, dí dỏm, tác giả Lang Khoai đã mang lại tiếng cười đầy sảng khoái với những câu hỏi: “Tôi đi ngoài, phân đi ra suối lại có cục nổi, cục chìm, vậy tôi có bệnh gì không ?”. Lang khoai trả lời: “bệnh nặng đấy. Bệnh ỉa bậy!”

Hoặc "Vợ chồng con dê đều có râu, tại sao tôi có râu mà vợ tôi không có râu? Lang khoai trả lời: “Ông dở hơi à? Ông muốn vợ ông có râu, còn ông có kinh à!”

"Nên chăng có một ấn phẩm nào đó như Vui Sống, vừa có thông tin vừa vui, vừa tếu táo. Dù dân trí đã khác nhưng phải như Vui sống mới đáp ứng được yêu cầu. Bệnh tình giờ khác trước nhưng nhiều báo giờ làm hàn lâm quá, khô khan quá, xa cuộc sống quá, tuyên truyền kiểu khẩu hiệu đến tôi không muốn đọc thì sao binh nhì họ muốn đọc", nguyên Phó Thủ tướng mong mỏi.

Ông cho rằng nếu làm khéo, làm tốt thì một tớ báo Vui sống hiện đại cho người lính vẫn có tác dụng.

"Phải làm bộ đội vui thì mới khỏe, có khỏe mới bảo vệ được Tổ quốc", nguyên Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Thúy Hạnh

Sắc lệnh mà Tổng thống Trump ký hôm 28/5 được các nhà phê bình cho là đòn trả đũa quyết định dán nhãn kiểm chứng sự thật của Twitter trên các tweet về bỏ phiếu qua thư của ông. Bên dưới tweet là dòng chữ màu xanh, hướng dẫn người dùng bấm vào để xem thông tin chính xác.

Ông Trump cho rằng, bỏ phiếu qua thư có thể dẫn đến gian lận bầu cử. Tuy nhiên, những người kiểm chứng sự thật khẳng định không có bằng chứng chứng minh. Đó là lý do Twitter phải dán nhãn kiểm duyệt tweet của ông Trump.

Cũng trong ngày 28/5, ông Trump nói việc các công ty mạng xã hội lựa chọn người cần kiểm chứng thông tin tương đương với “hoạt động chính trị” và đó là hành động không thích hợp.

Phát biểu tại văn phòng trước khi ký lệnh, Tổng thống Mỹ nói quyết định nhằm “bảo vệ tự do ngôn luận trước một trong số các nguy cơ nghiêm trọng nhất mà nó phải đối mặt trong lịch sử nước Mỹ”. Ông khẳng định: “một bộ phận nhỏ các công ty mạng xã hội đang kiểm soát lượng lớn thông tin liên lạc cá nhân và công khai tại Mỹ. Họ sở hữu quyền lực không thể chống lại trong kiểm duyệt, hạn chế, chỉnh sửa, định hình, che giấu, thay đổi bất kỳ hình thức liên lạc điện tử nào giữa công dân và công chúng”.

Sắc lệnh nhằm vào các công ty được bảo vệ trong Mục 230 của Đạo luật Truyền thông. Theo đó, các công ty mạng xã hội lớn không thể bị kiện vì phần lớn nội dung do người dùng đăng tải. Nhưng nếu không có hành động của Quốc hội, ông Trump khó có thể làm nhiều điều với sắc lệnh này. Theo Bộ trưởng Tư pháp William Barr, Bộ Tư pháp có thể kiện các công ty mạng xã hội vì cho rằng quy định đã bị vượt xa mục đích ban đầu.

Đêm 28/5, Twitter gọi sắc lệnh của Tổng thống là “phản tiến hóa” và muốn “đe dọa tương lai của tự do ngôn luận”. Facebook và Google cũng cho rằng nó có nguy cơ gây hại đến Internet và kinh tế số.

Người phát ngôn Facebook Andy Stone lập luận nếu buộc các công ty phải chịu trách nhiệm về mọi thứ mà hàng tỷ người dùng trên thế giới đăng tải, nó sẽ trừng phạt những ai lựa chọn cho đăng phát ngôn tranh cãi và khuyến khích các nền tảng kiểm duyệt bất kỳ điều gì có thể xúc phạm ai đó. Theo phát ngôn viên Google Riva Sciuto, sắc lệnh sẽ làm tổn thương kinh tế Mỹ và vị trí dẫn đầu toàn cầu về tự do Internet.

Du Lam (Theo CNN, CNBC) 

Tin đồn MH370 trở về lan truyền trên mạng xã hội

Thông tin máy bay số hiệu MH370 trở về an toàn tại sân bay Narita, Nhật Bản sau 6 năm thất lạc đang lan truyền trên Internet tại Việt Nam.

Twitter kiểm duyệt thông tin trên các tweet của Tổng thống Trump. Ảnh: Twitter

Sắc lệnh mà Tổng thống Trump ký hôm 28/5 được các nhà phê bình cho là đòn trả đũa quyết định dán nhãn kiểm chứng sự thật của Twitter trên các tweet về bỏ phiếu qua thư của ông. Bên dưới tweet là dòng chữ màu xanh, hướng dẫn người dùng bấm vào để xem thông tin chính xác.

Ông Trump cho rằng, bỏ phiếu qua thư có thể dẫn đến gian lận bầu cử. Tuy nhiên, những người kiểm chứng sự thật khẳng định không có bằng chứng chứng minh. Đó là lý do Twitter phải dán nhãn kiểm duyệt tweet của ông Trump.

Cũng trong ngày 28/5, ông Trump nói việc các công ty mạng xã hội lựa chọn người cần kiểm chứng thông tin tương đương với “hoạt động chính trị” và đó là hành động không thích hợp.

Phát biểu tại văn phòng trước khi ký lệnh, Tổng thống Mỹ nói quyết định nhằm “bảo vệ tự do ngôn luận trước một trong số các nguy cơ nghiêm trọng nhất mà nó phải đối mặt trong lịch sử nước Mỹ”. Ông khẳng định: “một bộ phận nhỏ các công ty mạng xã hội đang kiểm soát lượng lớn thông tin liên lạc cá nhân và công khai tại Mỹ. Họ sở hữu quyền lực không thể chống lại trong kiểm duyệt, hạn chế, chỉnh sửa, định hình, che giấu, thay đổi bất kỳ hình thức liên lạc điện tử nào giữa công dân và công chúng”.

Sắc lệnh nhằm vào các công ty được bảo vệ trong Mục 230 của Đạo luật Truyền thông. Theo đó, các công ty mạng xã hội lớn không thể bị kiện vì phần lớn nội dung do người dùng đăng tải. Nhưng nếu không có hành động của Quốc hội, ông Trump khó có thể làm nhiều điều với sắc lệnh này. Theo Bộ trưởng Tư pháp William Barr, Bộ Tư pháp có thể kiện các công ty mạng xã hội vì cho rằng quy định đã bị vượt xa mục đích ban đầu.

Đêm 28/5, Twitter gọi sắc lệnh của Tổng thống là “phản tiến hóa” và muốn “đe dọa tương lai của tự do ngôn luận”. Facebook và Google cũng cho rằng nó có nguy cơ gây hại đến Internet và kinh tế số.

Người phát ngôn Facebook Andy Stone lập luận nếu buộc các công ty phải chịu trách nhiệm về mọi thứ mà hàng tỷ người dùng trên thế giới đăng tải, nó sẽ trừng phạt những ai lựa chọn cho đăng phát ngôn tranh cãi và khuyến khích các nền tảng kiểm duyệt bất kỳ điều gì có thể xúc phạm ai đó. Theo phát ngôn viên Google Riva Sciuto, sắc lệnh sẽ làm tổn thương kinh tế Mỹ và vị trí dẫn đầu toàn cầu về tự do Internet.

Du Lam (Theo CNN, CNBC) 

Tin đồn MH370 trở về lan truyền trên mạng xã hội

Thông tin máy bay số hiệu MH370 trở về an toàn tại sân bay Narita, Nhật Bản sau 6 năm thất lạc đang lan truyền trên Internet tại Việt Nam.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng, Trưởng ban soạn thảo Đề án đã dẫn số liệu năm 2019 của UNICEF và Liên minh Viễn thông thế giới (ITU) cho thấy, hiện nay thế giới có hơn 2,2 tỷ người dưới 18 tuổi và cứ 3 người truy cập Internet thì có 1 trẻ em. Việt Nam hiện có hơn 24 triệu trẻ em dưới 16 tuổi.

“Đây là thế hệ đón nhận nhanh nhất và đồng thời, chịu tác động mạnh mẽ nhất của công nghệ và Internet, đặc biệt khi công nghệ, Internet đã len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Thứ trưởng cũng chỉ rõ, trong cuộc sống thực, trẻ em được bảo vệ bởi nhiều thiết chế như gia đình, họ hàng người thân cho đến nhà trường, trung tâm chăm sóc và hỗ trợ trẻ em... Tuy nhiên, trên môi trường mạng,hiện  còn thiếu rất nhiều thiết chế để bảo vệ trẻ em như cách chúng ta làm trong cuộc sống thực. Bất kỳ một trẻ em nào truy cập Internet đều chịu nhiều nguy cơ tiềm ẩn từ việc bắt nạt trên mạng (cyberbullying), dụ dỗ qua mạng (grooming), lừa đảo qua mạng hay thậm chí là bị tấn công, xâm hại tình dục qua môi trường mạng.

Số liệu của Cục Trẻ em, Bộ LĐTB&XH cho hay, sau gần 16 năm hoạt động, Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 đã nhận được trên 4 triệu cuộc gọi đến và số cuộc gọi tăng đều hàng năm. Tỷ lệ cuộc gọi đến Tổng đài 111 đến nay đã tăng 1,68 lần so với giai đoạn trước. Đặc biệt, trong 5 tháng đầu năm 2020, đã có đến hơn 230.000 cuộc gọi đến Tổng đài để được tư vấn, hỗ trợ, can thiệp.

Chia sẻ tại hội thảo, đại diện A05, Bộ Công an cho biết, số vụ việc phản ánh về tội phạm mà cơ quan này tiếp nhận hàng năm chỉ khoảng hơn 1.000 vụ, tuy nhiên trong đó số lượng vụ việc về tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng ngày càng chiếm tỷ lệ lớn hơn. Tội phạm cũng đang chuyển dần lên môi trường mạng.

Theo Phó trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam Lesley Miller, hội thảo đánh dấu sự khởi đầu cho mối quan hệ đối tác mới giữa Bộ TT&TT và UNICEF để kết nối trẻ em Việt Nam với thế giới thông tin, giúp các em có thể sử dụng Internet một cách an toàn hơn (Ảnh: Vân Anh)

Bà Lesley Miller, Phó Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam cũng cho rằng, bên cạnh những cơ hội, Internet, CNTT cũng đang đưa đến nhiều những thách thức, mặt trái. Các nền tảng mạng tạo ra cách mạng với cuộc sống của trẻ em, song đồng thời cũng mang lại những lạm dụng và khai thác trẻ em kinh khủng nhất.

Minh chứng cho đánh giá của mình, bà Lesley Miller thông tin, trên toàn thế giới, vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, luôn có 750.000 kẻ rình mò tình dục trẻ em trực tuyến. Số hình ảnh xâm phạm tình dục trẻ em được tải lên trên Internet mỗi ngày cũng đạt con số gần tương tự, trong đó có trẻ em dưới 2 tuổi.

“Là cha mẹ, tôi thấy điều này thực sự đáng sợ. Là Phó trưởng UNICEF Việt Nam, tôi thấy rất đáng lo ngại. Và tôi nhấn mạnh tất cả chúng ta – cần hành động cấp bách”, bà Lesley Miller chia sẻ.

Tại Việt Nam, bà Lesley Miller nhận định, lạm dụng và bóc lột trẻ em đang ngày càng gia tăng: “Tôi không thể cung cấp cho các bạn một con số chính xác bởi vì chưa có đủ dữ liệu - và chúng tôi phải khắc phục điều đó - nhưng con số là đang gia tăng”.

“Bộ kỹ năng số” là giải pháp quan trọng của Đề án bảo vệ trẻ em

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho biết, thực hiện Chương trình công tác năm 2020 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT đang chủ trì, phối hợp với các Bộ: LĐTB&XH, GD&ĐT, Công an và các cơ quan liên quan xây dựng Đề án “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” giai đoạn 2020-2025.

Đề án được xây dựng nhằm hai mục đích: Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng - Bảo vệ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác của trẻ em khi trẻ em tiếp cận thông tin, tham gia các hoạt động trên môi trường mạng; Hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng, thông qua việc kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ chung tay tham gia phát triển các ứng dụng, sản xuất các nội dung bổ ích giúp trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

“Ý thức được đây là vấn đề quan trọng có tính liên ngành cao, Bộ TT&TT đã thành lập Ban Soạn thảo và Tổ Biên tập xây dựng Đề án với thành phần tham gia là các bộ, ngành, cơ quan liên quan của hệ thống chính trị”, Thứ trưởng cho hay.

Theo đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), để giải quyết những tồn tại hiện có, dự thảo Đề án đã đề xuất những giải pháp đột phá hơn. Theo đó, việc triển khai ứng dụng công nghệ được coi là trọng tâm. Đề án hình thành các nền tảng phân tích dữ liệu lớn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện, cảnh báo nội dung gây nguy hại, xâm phạm đến trẻ em, quyền trẻ em trên môi trường mạng.

Đáng chú ý, “Bộ kỹ năng số” được đề xuất với  mục tiêu trang bị cho trẻ những kỹ năng tương tác an toàn trên môi trường mạng, chủ động bảo vệ bản thân khỏi những nguy cơ có hại. Đồng thời, giải pháp về xây dựng nội dung bổ ích, thú vị được đề xuất nhằm xây dựng môi trường Internet lành mạnh, thu hút trẻ em cho những hoạt động tích cực.

Song song với việc ứng dụng công nghệ, Đề án tiếp tục các giải pháp truyền thống gồm có: hoàn thiện hành lang pháp lý giải quyết các tồn tại trong cơ chế chính sách bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; giáo dục tuyên truyền, nâng cao nhận thức...

Trao đổi tại hội thảo, bà Hoàng Thị Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đề nghị, Ban soạn thảo Đề án cần chắt lọc, đưa vào Đề án các nội dung quan trọng trong Chỉ thị 23 ngày 26/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các giải pháp bảo đảm thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em; cũng như những đề xuất, kiến nghị của các đại biểu Quốc hội tại phiên họp về giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em ngày 27/5/2020. 

Từ kinh nghiệm của UNICEF, bà Lesley Miller chỉ rõ, trẻ em phải là trung tâm của các giải pháp. Trong bối cảnh nhiều trẻ em Việt Nam kết nối mạng, các em cần phải biết cách tự bảo vệ mình và không bị lạm dụng bởi các bạn đồng trang lứa.

Vị đại diện UNICEF tại Việt Nam cũng nhấn mạnh, Chính phủ các nước không thể tự giải quyết riêng việc này mà cần có sự phối hợp hoạt động. Trong khuôn khổ mỗi nước, cũng cần có sự hợp tác giữa Chính phủ, khu vực tư nhân và các tổ chức xã hội dân sự trong vấn đề bảo vệ trẻ em trước các mối nguy hiểm trên mạng.

Với mong muốn lắng nghe ý kiến của chính trẻ em, hội thảo đã dành hẳn một phiên thảo luận “Công dân số tương lai” để các học sinh chia sẻ về nhu cầu học tập, giải trí và được bảo vệ trên môi trường mạng (Ảnh: Vân Anh)

Chia sẻ góc nhìn của một học sinh, Nguyễn Quốc Phong, hiện đang học lớp 8 trường THCS Vinschool cho biết, em đã được học tại trường mình nhiều kỹ năng để bảo vệ bảo vệ bản thân mình trên mạng. “Hiện theo em biết nhiều trường học khác chưa làm được điều này. Vì thế, em thấy rằng Bộ GD&ĐT, các trường nên mở các lớp dạy kỹ năng quan trọng để giúp học sinh tự bảo vệ mình trước sự tấn công từ người lạ trên không gian mạng”, Quốc Phong đề xuất.

Nam sinh học đến từ trường THCS Vinschool cũng đưa ra sáng kiến lồng ghép những kỹ năng bảo vệ trẻ em qua những câu chuyện tranh, hay sáng tác các bài hát có nội dung về bảo vệ trẻ em trên mạng phù hợp với sở thích của giới trẻ.

Là một du học sinh đang theo học chương trình lớp 9 tại trường St.Marks, bang Massachusetts, Mỹ, Trần Hà Bảo Phương cho rằng, để bảo vệ học sinh khỏi những hiểm họa trên mạng, quan trọng nhất là thiết lập được sự tin tưởng giữa phụ huynh và học sinh.

Chia sẻ kinh nghiệm thực tế tại gia đình mình, Phương đề xuất các phụ huynh có thể hỏi con mình xem dạo này trên mạng có thông tin gì mới, từ đó phụ huynh có thể trao đổi, kịp thời biết được lúc nào con mình gặp nguy hiểm trên mạng.

Vân Anh

Huy động sự chung tay để hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng

ictnews Theo đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), bảo vệ hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng là việc cấp thiết và nhà nước không thể làm một mình, cần có sự chung tay, góp sức của các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp và cả cộng đồng.

Nhiều nguy cơ rình rập trẻ em trên mạng

Ngày 28/5, tại Hà Nội, Bộ TT&TT chủ trì, phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp quốc (UNICEF) tại Việt Nam tổ chức hội thảo lấy ý kiến góp ý xây dựng Đề án “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” giai đoạn 2020-2025.

Hội thảo nhằm tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi của các bộ, ngành, cơ quan chức năng, tổ chức chính trị và tổ chức quốc tế hoạt động vì trẻ em trên lãnh thổ Việt Nam trước khi trình Thủ tướng Chính phủ vào tháng 6/2020.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng phát biểu khai mạc hội thảo (Ảnh: Vân Anh)

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng, Trưởng ban soạn thảo Đề án đã dẫn số liệu năm 2019 của UNICEF và Liên minh Viễn thông thế giới (ITU) cho thấy, hiện nay thế giới có hơn 2,2 tỷ người dưới 18 tuổi và cứ 3 người truy cập Internet thì có 1 trẻ em. Việt Nam hiện có hơn 24 triệu trẻ em dưới 16 tuổi.

“Đây là thế hệ đón nhận nhanh nhất và đồng thời, chịu tác động mạnh mẽ nhất của công nghệ và Internet, đặc biệt khi công nghệ, Internet đã len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Thứ trưởng cũng chỉ rõ, trong cuộc sống thực, trẻ em được bảo vệ bởi nhiều thiết chế như gia đình, họ hàng người thân cho đến nhà trường, trung tâm chăm sóc và hỗ trợ trẻ em... Tuy nhiên, trên môi trường mạng,hiện  còn thiếu rất nhiều thiết chế để bảo vệ trẻ em như cách chúng ta làm trong cuộc sống thực. Bất kỳ một trẻ em nào truy cập Internet đều chịu nhiều nguy cơ tiềm ẩn từ việc bắt nạt trên mạng (cyberbullying), dụ dỗ qua mạng (grooming), lừa đảo qua mạng hay thậm chí là bị tấn công, xâm hại tình dục qua môi trường mạng.

Số liệu của Cục Trẻ em, Bộ LĐTB&XH cho hay, sau gần 16 năm hoạt động, Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 đã nhận được trên 4 triệu cuộc gọi đến và số cuộc gọi tăng đều hàng năm. Tỷ lệ cuộc gọi đến Tổng đài 111 đến nay đã tăng 1,68 lần so với giai đoạn trước. Đặc biệt, trong 5 tháng đầu năm 2020, đã có đến hơn 230.000 cuộc gọi đến Tổng đài để được tư vấn, hỗ trợ, can thiệp.

Chia sẻ tại hội thảo, đại diện A05, Bộ Công an cho biết, số vụ việc phản ánh về tội phạm mà cơ quan này tiếp nhận hàng năm chỉ khoảng hơn 1.000 vụ, tuy nhiên trong đó số lượng vụ việc về tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng ngày càng chiếm tỷ lệ lớn hơn. Tội phạm cũng đang chuyển dần lên môi trường mạng.

Theo Phó trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam Lesley Miller, hội thảo đánh dấu sự khởi đầu cho mối quan hệ đối tác mới giữa Bộ TT&TT và UNICEF để kết nối trẻ em Việt Nam với thế giới thông tin, giúp các em có thể sử dụng Internet một cách an toàn hơn (Ảnh: Vân Anh)

Bà Lesley Miller, Phó Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam cũng cho rằng, bên cạnh những cơ hội, Internet, CNTT cũng đang đưa đến nhiều những thách thức, mặt trái. Các nền tảng mạng tạo ra cách mạng với cuộc sống của trẻ em, song đồng thời cũng mang lại những lạm dụng và khai thác trẻ em kinh khủng nhất.

Minh chứng cho đánh giá của mình, bà Lesley Miller thông tin, trên toàn thế giới, vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, luôn có 750.000 kẻ rình mò tình dục trẻ em trực tuyến. Số hình ảnh xâm phạm tình dục trẻ em được tải lên trên Internet mỗi ngày cũng đạt con số gần tương tự, trong đó có trẻ em dưới 2 tuổi.

“Là cha mẹ, tôi thấy điều này thực sự đáng sợ. Là Phó trưởng UNICEF Việt Nam, tôi thấy rất đáng lo ngại. Và tôi nhấn mạnh tất cả chúng ta – cần hành động cấp bách”, bà Lesley Miller chia sẻ.

Tại Việt Nam, bà Lesley Miller nhận định, lạm dụng và bóc lột trẻ em đang ngày càng gia tăng: “Tôi không thể cung cấp cho các bạn một con số chính xác bởi vì chưa có đủ dữ liệu - và chúng tôi phải khắc phục điều đó - nhưng con số là đang gia tăng”.

“Bộ kỹ năng số” là giải pháp quan trọng của Đề án bảo vệ trẻ em

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho biết, thực hiện Chương trình công tác năm 2020 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT đang chủ trì, phối hợp với các Bộ: LĐTB&XH, GD&ĐT, Công an và các cơ quan liên quan xây dựng Đề án “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” giai đoạn 2020-2025.

Đề án được xây dựng nhằm hai mục đích: Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng - Bảo vệ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác của trẻ em khi trẻ em tiếp cận thông tin, tham gia các hoạt động trên môi trường mạng; Hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng, thông qua việc kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ chung tay tham gia phát triển các ứng dụng, sản xuất các nội dung bổ ích giúp trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

“Ý thức được đây là vấn đề quan trọng có tính liên ngành cao, Bộ TT&TT đã thành lập Ban Soạn thảo và Tổ Biên tập xây dựng Đề án với thành phần tham gia là các bộ, ngành, cơ quan liên quan của hệ thống chính trị”, Thứ trưởng cho hay.

Theo đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), để giải quyết những tồn tại hiện có, dự thảo Đề án đã đề xuất những giải pháp đột phá hơn. Theo đó, việc triển khai ứng dụng công nghệ được coi là trọng tâm. Đề án hình thành các nền tảng phân tích dữ liệu lớn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện, cảnh báo nội dung gây nguy hại, xâm phạm đến trẻ em, quyền trẻ em trên môi trường mạng.

Đáng chú ý, “Bộ kỹ năng số” được đề xuất với  mục tiêu trang bị cho trẻ những kỹ năng tương tác an toàn trên môi trường mạng, chủ động bảo vệ bản thân khỏi những nguy cơ có hại. Đồng thời, giải pháp về xây dựng nội dung bổ ích, thú vị được đề xuất nhằm xây dựng môi trường Internet lành mạnh, thu hút trẻ em cho những hoạt động tích cực.

Song song với việc ứng dụng công nghệ, Đề án tiếp tục các giải pháp truyền thống gồm có: hoàn thiện hành lang pháp lý giải quyết các tồn tại trong cơ chế chính sách bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; giáo dục tuyên truyền, nâng cao nhận thức...

Trao đổi tại hội thảo, bà Hoàng Thị Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đề nghị, Ban soạn thảo Đề án cần chắt lọc, đưa vào Đề án các nội dung quan trọng trong Chỉ thị 23 ngày 26/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các giải pháp bảo đảm thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em; cũng như những đề xuất, kiến nghị của các đại biểu Quốc hội tại phiên họp về giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em ngày 27/5/2020. 

Từ kinh nghiệm của UNICEF, bà Lesley Miller chỉ rõ, trẻ em phải là trung tâm của các giải pháp. Trong bối cảnh nhiều trẻ em Việt Nam kết nối mạng, các em cần phải biết cách tự bảo vệ mình và không bị lạm dụng bởi các bạn đồng trang lứa.

Vị đại diện UNICEF tại Việt Nam cũng nhấn mạnh, Chính phủ các nước không thể tự giải quyết riêng việc này mà cần có sự phối hợp hoạt động. Trong khuôn khổ mỗi nước, cũng cần có sự hợp tác giữa Chính phủ, khu vực tư nhân và các tổ chức xã hội dân sự trong vấn đề bảo vệ trẻ em trước các mối nguy hiểm trên mạng.

Với mong muốn lắng nghe ý kiến của chính trẻ em, hội thảo đã dành hẳn một phiên thảo luận “Công dân số tương lai” để các học sinh chia sẻ về nhu cầu học tập, giải trí và được bảo vệ trên môi trường mạng (Ảnh: Vân Anh)

Chia sẻ góc nhìn của một học sinh, Nguyễn Quốc Phong, hiện đang học lớp 8 trường THCS Vinschool cho biết, em đã được học tại trường mình nhiều kỹ năng để bảo vệ bảo vệ bản thân mình trên mạng. “Hiện theo em biết nhiều trường học khác chưa làm được điều này. Vì thế, em thấy rằng Bộ GD&ĐT, các trường nên mở các lớp dạy kỹ năng quan trọng để giúp học sinh tự bảo vệ mình trước sự tấn công từ người lạ trên không gian mạng”, Quốc Phong đề xuất.

Nam sinh học đến từ trường THCS Vinschool cũng đưa ra sáng kiến lồng ghép những kỹ năng bảo vệ trẻ em qua những câu chuyện tranh, hay sáng tác các bài hát có nội dung về bảo vệ trẻ em trên mạng phù hợp với sở thích của giới trẻ.

Là một du học sinh đang theo học chương trình lớp 9 tại trường St.Marks, bang Massachusetts, Mỹ, Trần Hà Bảo Phương cho rằng, để bảo vệ học sinh khỏi những hiểm họa trên mạng, quan trọng nhất là thiết lập được sự tin tưởng giữa phụ huynh và học sinh.

Chia sẻ kinh nghiệm thực tế tại gia đình mình, Phương đề xuất các phụ huynh có thể hỏi con mình xem dạo này trên mạng có thông tin gì mới, từ đó phụ huynh có thể trao đổi, kịp thời biết được lúc nào con mình gặp nguy hiểm trên mạng.

Vân Anh

Huy động sự chung tay để hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng

ictnews Theo đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), bảo vệ hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên không gian mạng là việc cấp thiết và nhà nước không thể làm một mình, cần có sự chung tay, góp sức của các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp và cả cộng đồng.