Nếu có cơ hội, theo bạn, tôi có nên rút khỏi quỹ hay không?

Quỹ mà tôi nói đến là Quỹ Bảo hiểm Xã hội (VSS). Băn khoăn của tôi có lẽ cũng là mối bận tâm của hàng triệu lao động, khi dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội sửa đổi đang được lấy ý kiến. Đề xuất được nhiều người quan tâm nhất là quy định chỉ cho phép rút 50% số thời gian đóng góp, nếu người lao động lựa chọn rút một lần.

Dưới góc độ quản lý nhà nước, có lý do chính đáng cho đề xuất đó. Việt Nam đang bước vào thời kỳ dân số già, và nếu hệ thống BHXH không thay đổi, nhà nước sẽ khó gồng gánh nổi kinh phí an sinh xã hội ngày càng tăng. Việc người lao động và chủ lao động đóng đúng và đủ BHXH sẽ góp phần gia cố mạng lưới phúc lợi, đảm bảo quá trình chuyển đổi từ dân số trẻ sang dân số già diễn ra thuận lợi.

Thế nhưng với đa phần người lao động, không mấy ai bận tâm đến câu chuyện vĩ mô. Một bộ phận coi bảo hiểm xã hội là khoản tiền tiết kiệm đề phòng bất trắc. Điều này lý giải cho mức tăng đột biến về số lượng rút bảo hiểm một lần trong hai năm qua, khi ảnh hưởng từ đại dịch và làn sóng sa thải nhân công khiến nhiều người cần tiền để trang trải khó khăn trước mắt, hay gây dựng lại cuộc sống hậu thất nghiệp.

Với một số người khác, bảo hiểm xã hội là gánh nặng, bởi họ mất đi một phần thu nhập hàng tháng mà chưa biết lợi lộc về sau ra sao. Họ ưu tiên thu nhập trước mắt, thay vì thu nhập tương lai. Vì thế, họ thậm chí chấp nhận việc doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm xã hội, dù trên lý thuyết điều này gây thiệt hại cho chính họ.

Những quan điểm này lý giải vì sao tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội chỉ dừng lại ở mức 38% lực lượng lao động, và số người rút một lần tăng kỷ lục trong hai năm qua.

Tôi không nghĩ người lao động không quan tâm đến lương hưu khi về già. Có sổ hưu là một thứ quyền lợi mang tính ám ảnh với người Việt kể từ thời bao cấp. Nhưng ngược lại, chính vì điều này, họ buộc phải cân nhắc giữa nhu cầu hiện tại và ích lợi tương lai với khoản tiền của mình. Cách vận hành của hệ thống bảo hiểm xã hội hiện tại, đặc biệt là Quỹ Bảo hiểm Xã hội (VSS), chưa khiến cho người lao động yên tâm.

Đầu tiên, dù là một trong những quỹ có tỷ lệ đóng góp cao nhất châu Á, VSS không có sự minh bạch và trách nhiệm giải trình cần thiết. Bạn sẽ thất vọng nếu thử tìm kiếm thông tin hoạt động trên trang chủ của quỹ, dù với danh nghĩa là nhà đầu tư hay khách hàng.

VSS không công khai báo cáo tài chính giải thích cách thức quản lý và đầu tư, lợi nhuận và thiệt hại, tương xứng với một quỹ có quy mô hàng chục tỷ USD. Theo quy định, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán quỹ ba năm một lần, và chỉ đến lúc đó một số thông tin tài chính mới được cung cấp qua báo chí. Khoảng mù về thông tin này, cùng những cảnh báo về khả năng vỡ quỹ, làm tăng thêm những lo lắng về mất sổ hưu hay tiền lương không đuổi kịp lạm phát của người lao động.

Sẽ ít nhà đầu tư khôn ngoan nào bỏ tiền cho một sản phẩm như vậy trên thị trường tài chính. Nhiều người lao động cũng thế, nếu họ có lựa chọn khác.

Thứ hai, một hệ thống an sinh xã hội hiệu quả cần mang tính công bằng. Bởi ngay cả với những người không có lương hưu, nhà nước vẫn phải bỏ ra một khoản kinh phí nhất định để hỗ trợ khi họ về già. Số người già không có lương hưu ước tính rơi vào khoảng 13 triệu người vào năm 2030.

Hiện nay, chế tài đảm bảo việc đóng góp đúng và đủ bảo hiểm xã hội còn rất hạn chế. Theo thống kê của VSS, trong khoảng 480.000 doanh nghiệp đang hoạt động và có đăng ký mã số thuế trong năm 2015, chỉ có 199.500 doanh nghiệp tham gia BHXH, chiếm khoảng 42% tổng số. Nợ đọng BHXH tính đến cuối năm 2022 lên đến 13 nghìn tỷ đồng. Con số này chưa tính đến lao động phi chính thức trong khu vực chính thức - những người làm việc trong các cơ sở kinh doanh, cơ quan, tổ chức có đăng ký nhưng không được hưởng BHXH. Theo thống kê, lực lượng này rơi vào khoảng 6,4 triệu người tính đến năm 2016.

Nguyên nhân chính của thực trạng trên bắt nguồn từ năng lực giám sát và quản lý của VSS. Toàn ngành BHXH có khoảng 1.500 người làm nhiệm vụ thanh tra - kiểm tra, tính trung bình mỗi cán bộ phụ trách khoảng 100 nghìn lao động. Việc giám sát là bất khả thi. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) khuyến nghị tỷ lệ này nên rơi vào khoảng từ 1.000 đến 2.000 lao động cho mỗi cán bộ.

Một vấn đề nữa là hệ thống BHXH hiện tại vận hành với chức năng của một cơ quan quản lý nhà nước, thay vì một dịch vụ đặt mục tiêu phụng sự khách hàng lên trên hết. Dù có nhiều cải tiến, thủ tục hành chính về BHXH cho cá nhân, tổ chức vẫn gồm 25 thủ tục. Hàng người dằng dặc chờ lấy BHXH một lần ở nhiều địa phương là minh chứng cho sự rườm rà và nhiêu khê đó.

Nếu hoạt động như một dịch vụ, VSS có thể đa dạng hóa danh mục và cá nhân hóa quyết định đầu tư tùy theo nhu cầu của người lao động. Hiện tại, phần lớn quỹ (khoảng 86%) được nhà nước vay thông qua các khoản vay trực tiếp tới ngân sách hoặc mua trái phiếu chính phủ. Phần còn lại được gửi vào các ngân hàng thương mại lớn dưới hình thức cho vay hoặc gửi tiết kiệm.

Thay vì hạn chế, VSS nên nới rộng các trường hợp được rút BHXH một lần sang các nhu cầu cấp thiết khác của người lao động như mua nhà ở, chăm sóc sức khỏe, hay đầu tư giáo dục cho con cái. Đây là điều mà những quỹ BHXH thành công trong khu vực Đông Nam Á như Singapore và Malaysia đã thực hiện từ lâu.

Bảo hiểm xã hội trước tiên và trên hết là quyền lợi của người lao động. Thay vì tập trung tranh cãi về việc nên giữ hay nên rút, sửa đổi lần này cần hướng đến việc phụng sự tốt hơn người lao động và doanh nghiệp. Nếu thấy quỹ vận hành minh bạch, hiệu quả, quyền lợi được đảm bảo, tôi tin ai cũng muốn giữ "tấm lưới an sinh" của mình cho tuổi già. Làm được điều đó, nghĩa vụ về BHXH sẽ được thực hiện mà không cần bất kỳ quy định áp đặt nào.

Nguyễn Khắc Giang

Trước đó, ngày 2/5/2020, anh Ma đặt người mẹ liệt của mình là bà Ma Moukuan (79 tuổi) lên chiếc xe đẩy 2 bánh rồi đưa ra khỏi nhà.

Ngày 5/5, không thấy mẹ về, nghi ngờ có chuyện không hay, vợ của Ma đã gọi điện báo cảnh sát.

Sau khi bị cảnh sát thẩm vấn, Ma thừa nhận đã đưa mẹ đến khu rừng ở phía đông nhà máy lọc dầu Du Lâm và đẩy mẹ vào một ngôi mộ bỏ hoang. Sau đó, Ma chôn bà Moukuan bằng một cái xẻng đã chuẩn bị trước. Chôn sống mẹ xong, Ma trở về một mình.

Nơi Ma chôn sống người mẹ liệt của mình.

Khi tìm đến vị trí bà Moukuan bị con trai chôn sống, phía cảnh sát nghe thấy tiếng cầu cứu nên bắt đầu đào mộ lên.

Lúc được đưa ra, bà nằm im trong tư thế úp mặt, cơ thể suy kiệt vì 3 ngày không được ăn, uống và thiếu oxy quá mức. Bà lập tức được đưa đến bệnh viện để điều trị, cuối cùng đã qua cơn nguy kịch.

Theo truyền thông Trung Quốc, Ma sinh năm 1970. Do cha mất vì bạo bệnh nên điều kiện sống của gia đình Ma rất khó khăn. Mẹ anh tái hôn khi anh 12 tuổi, sau đó, bà đưa các con đến Cam Túc sống, để lại Ma một mình ở Tĩnh Biên.

"Anh ấy được nuôi dưỡng bởi người chú. Cho đến khi anh ấy 40 tuổi, người mẹ mới đưa em trai của anh ấy trở lại Tĩnh Biên, nhưng người em này bị bệnh từ nhỏ nên cuộc sống gia đình họ vô cùng khó khăn”, một người hàng xóm nói.

Từ khi bà Moukuan bị liệt vì ngã, Ma phải chăm sóc cả mẹ và em. Ma cảm thấy vô cùng tức giận và đau khổ.

Đỉnh điểm của sự bức xúc là người mẹ càng ngày càng không tự chủ được chuyện vệ sinh cá nhân nên trong nhà thường có mùi hôi thối. Điều này khiến Ma "bị áp lực tâm lý rất lớn".

Cuối cùng, anh ta đã phạm tội chôn sống mẹ ruột của mình.

Điều đáng nói là sau khi bị con trai chôn sống và được cứu sống, bà lão luôn miệng nói với cảnh sát rằng, bà đã tự mình trèo vào ngôi mộ. Sau nhiều lần bị cảnh sát thẩm vấn, bà mới xác nhận hành động của con trai.

Tuy vậy, bà vẫn yêu cầu các thành viên trong gia đình không nhận các cuộc phỏng vấn của giới truyền thông. Bà sợ rằng con trai sẽ trở thành mục tiêu chỉ trích của công chúng và sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc.

Ngày 2/11, bản án sơ thẩm đã được tuyên, Ma bị kết án 12 năm tù giam vì tội Cố ý giết người. Thế nhưng lúc này, mẹ của anh cũng đã qua đời. Bà mất hồi cuối tháng 9 vừa qua.

Theo dõi vụ việc, nhiều người đặt ra câu hỏi: Tại sao một kẻ nghịch tử, chôn sống mẹ nhưng người mẹ vẫn cố gắng bảo vệ cho con mình? Bây giờ, mẹ anh ta đã không còn nữa, còn anh ta nhận 12 năm tù giam, anh ta đang nghĩ gì trong lòng?

Cụ ông 89 tuổi quyết ly hôn vợ, lý do khiến nhiều người suy ngẫm

Dù đã được cán bộ tòa án đứng ra hòa giải nhiều lần, tuy nhiên 2 cụ U90 vẫn kiên quyết ly hôn. Lý do sau đó được tiết lộ khiến nhiều người phải suy ngẫm.

Video: Chàng trai Vũng Tàu khiến trường quay bật cười khi mô tả cô gái 

Bận chạy show, cần thời gian để xoa dịu nỗi đau sau khi hôn nhân tan vỡ, Minh Khang ít trò chuyện và xuất hiện trên mạng xã hội. Anh gần như chỉ tập trung vào công việc và trở về nhà chăm sóc đứa con bé bỏng.

Thế nhưng, kết cục cay đắng của cuộc hôn nhân nổi tiếng, từng trở thành nguồn cảm hứng tích cực của cộng đồng LGBT khiến không ít người nuối tiếc. Trao đổi với PV, anh Thiên Bảo, quản lý của Minh Khang khẳng định, Khang và Minh Anh đã chia tay nhau.

Chuyện tình và cuộc hôn nhân của Minh Anh và Minh Khang từng là niềm cảm hứng tích cực trong cồng đồng LGBT

Tuy nhiên, vì nhiều lý do, Khang không muốn nhắc nhiều đến nỗi đau này. Anh cho biết, hiện tại, anh chỉ tập trung công việc và dành nhiều thời gian cho con. Bởi, sau khi chia tay, Khang quyết định một mình nuôi đứa con chung của mình và vợ.

Anh Thiên Bảo cho biết: “Lần đầu làm cha lẫn mẹ, Khang vấp phải nhiều khó khăn. Thiếu kinh nghiệm nuôi dạy con, anh nhờ đến sự trợ giúp nhiều nhất từ ba ruột của mình. Tuy vậy, Khang thương con lắm. Lúc nào cũng muốn tự tay mình chăm sóc bé Chuột (tên ở nhà của bé - PV)”.

“Trước đây, khi chưa có bé Chuột, Khang đi show cả tháng mới về nhà. Thế mà bây giờ, Khang ít “la cà” rồi. Xong việc là Khang đòi về nhà ngay với con. Đi đâu xa một tí là Khang than nhớ con”, Thiên Bảo chia sẻ thêm.

Khi Minh Khang mang thai và hạ sinh bé gái kháu khỉnh, dư luận đặc biệt quan tâm và gửi nhiều lời chúc mừng cặp đôi này

Bạn bè của “người đàn ông đầu tiên sinh con” cho biết, không cần để ý mọi người cũng nhận biết được Khang yêu con đến mức nào. Trong ngày, dù bận đi diễn, mệt mỏi đến thế nào, khi về nhà, việc đầu tiên Khang làm là đến ôm con. Hai cha con cứ quấn quýt như thể đã xa nhau dài ngày lắm.

Con gái là động lực

“Để có thể làm mẹ, Khang cố gắng nhiều lắm. Dù bận rộn nhưng mỗi ngày, Khang đều cố gắng tự mình chăm sóc con. Đêm đến, anh hầu như thức trắng vì phải canh cho bé Chuột bú sữa sau mỗi 2 giờ đồng hồ. Cứ như thế, anh mới quen dần với việc làm mẹ của mình”, anh Bảo nói.

Tuy nhiên, mới đây, Minh Anh và Minh Khang cho biết cả hai đã chia tay do nhiều bất đồng. Sau khi chia tay, Minh Khang nuôi dưỡng đứa con chung.

Cũng theo anh Thiên Bảo, hạnh phúc tan vỡ từng khiến Khang rất buồn, áp lực. Khang áp lực bởi trước đó, chuyện tình và cuộc hôn nhân của anh và Minh Anh từng là nguồn cảm hứng tích cực của cộng đồng LGBT.

Do đó, sau khi tuyên bố chia tay Minh Anh, Khang đã chia sẻ nỗi buồn của mình trên trang cá nhân. Tại đây, anh tỏ ra tiếc nuối khi cho rằng chuyện tình của mình sẽ không thể tiếp tục truyền cảm hứng cho các bạn trong cộng đồng LGBT.

Tuy nhiên, anh cũng khẳng định sẽ vẫn cống hiến những gì mình có cho cộng đồng. Đặc biệt, Khang cũng chia sẻ, anh đã tìm ra phương thuốc để vượt qua tháng ngày giông tố. “Bé Chuột sẽ là người đồng hành với Khang trong chuỗi ngày sắp tới”, anh chia sẻ.

Người quản lý của Khang cho biết, bây giờ, Khang vừa làm cha vừa làm mẹ vừa phải chạy lo kinh tế nên vất vả lắm. Tuy nhiên, Khang yêu con vô bờ. Đó là động lực mạnh mẽ giúp anh vượt qua mọi khó khăn.

Hiện nay, do anh bận chạy show, đa phần bé Chuột ở với ông bà nội. Tuy nhiên, mỗi khi có thời gian, Khang đều dành hết cho con. Anh liên tục chia sẻ những hình ảnh, hoạt động đáng yêu của 2 cha con trên mạng xã hội.

Bạn bè của anh cũng tiết lộ, khi gần con, Khang tìm mọi cách làm con vui. Anh làm bò, ngựa cho con cưỡi, dẫn con ra ngoài đi dạo, suốt ngày kể về con… 

Anh Thiên Bảo chia sẻ: “Hiện nay, Khang đã gần như cân bằng cảm xúc, lấy lại tinh thần. Anh không còn buồn và chỉ tập trung vào công việc và lo cho con. Ekip của anh cũng xắn tay phụ giúp mỗi khi anh cần. Điều này giúp Khang sớm quên đi những sóng gió, bắt đầu một cuộc sống mới cùng đứa con bé bỏng của mình”.

'Đứa bé trong tranh Tết' kiếm tiền nuôi cả gia đình qua đời sau câu nói của mẹ

Dù mắc bệnh hiểm nghèo nhưng đứa bé vẫn gồng gánh tài chính cho cả gia đình.

Tối 26/7, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin tỉnh TT – Huế, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng UBND tỉnh TT – Huế đã chủ trì tổ chức “Triển lãm Ảnh và Phim phóng sự - tài liệu trong cộng đồng ASEAN” tại Việt Nam.

Triển lãm lần này giới thiệu tới du khách hơn 300 tác phẩm ảnh và gần 60 phim phóng sự - tài liệu đạt giải và vào vòng chung khảo của Liên hoan Quốc tế ảnh và phim Phóng sự - tài liệu về Đất nước con người trong cộng đồng ASEAN năm 2010 (là năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN), Liên hoan ảnh và phim Phóng sự - tài liệu về Bảo vệ môi trường và Biến đổi khí hậu trong cộng đồng ASEAN năm 2013, Liên hoan Ảnh - Phóng sự và phim Tài liệu về các Dân tộc trong Cộng đồng ASEAN năm 2015, do Bộ Thông tin & Truyền thông tổ chức.

Đây là một trong những hoạt động nổi bật trong Chương trình hành động của Chính phủ về tuyên truyền, quảng bá ASEAN; về sự hình thành của cộng đồng ASEAN và các lợi ích do cộng đồng mang lại.

Các tác phẩm phản ánh nhiều chủ đề phong phú như: Vẻ đẹp đất nước con người các quốc gia ASEAN, văn hóa truyền thống các nước ASEAN, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu.

Đặc biệt, xuất hiện ở vị trí trang trọng trong Triển lãm còn có mẫu tem và mẫu dấu chung của các nước ASEAN.

Đến với triển lãm, chúng ta sẽ hiểu biết hơn về văn hóa, con người, môi trường sống của các quốc gia trong khu vực ASEAN. Qua đó, sự kiện cũng tạo cơ hội, điều kiện cho các dân tộc xích lại gần nhau vì một nền văn hóa ASEAN đầy bản sắc, đa dạng trong thống nhất.

Sau buổi lễ khai mạc, toàn bộ ảnh, phim phóng sự - tài liệu về cộng đồng ASEAN được lãnh đạo Bộ Thông tin & Truyền thông trao tặng cho tỉnh TT – Huế để tiếp tục tuyên truyền, quảng bá.

Triển lãm ảnh, phim phóng sự - tài liệu về cộng đồng ASEAN sẽ được tổ chức từ ngày 26 đến 30/7.

Quang Thành