Điều này đồng nghĩa với việc giáo viên sẽ dạy học theo chương trình, không phải theo SGK. Ưu điểm của quan điểm này là khi đã dạy học theo chương trình, giá trị cao thấp và những bất cập trong SGK không cản trở quá nhiều đối với việc dạy học.

Vừa qua, tại buổi gặp gỡ với các giáo viên, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cũng một lần nữa nêu lại vấn đề này khi cho rằng các nhà giáo cần thay đổi quan niệm và cách sử dụng SGK. 

Ông Sơn phân tích trong giai đoạn trước, chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào SGK. Nhưng sự thay đổi lớn của lần này là chương trình thống nhất toàn quốc, SGK là học liệu - cũng có thể là học liệu đặc biệt nhưng cần sử dụng SGK một cách chủ động, không lệ thuộc.

"Đó là công cụ và chúng ta sẵn sàng sử dụng các bộ SGK khác, các học liệu khác, sử dụng một cách linh hoạt, phát huy quyền chủ động".

Theo ông Nguyễn Kim Sơn nếu không thay đổi được cách tiếp cận về SGK, chúng ta không đạt được điểm đổi mới rất quan trọng.

Thực tế, hiện nay, tại một số cơ sở giáo dục cũng chủ động bám chương trình, sử dụng nguồn học liệu khá đa dạng, trong đó các bộ SGK chỉ là một phần của học liệu.

Ngoài ra, nhiều trường cũng cho phép giáo viên đưa ra cách thức, phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy một cách linh hoạt, phù hợp với năng lực của học sinh.

Theo hiệu trưởng một trường THPT ở Hải Phòng, ông rất ủng hộ quan điểm SGK là học liệu và chúng ta có thể sử dụng một cách chủ động, không lệ thuộc.

“Đã là SGK kiến thức phải chuẩn, phù hợp. Nội dung trong SGK cũng không được quá hàn lâm, không gây tranh cãi nhiều về kiến thức.

Tôi ủng hộ quan điểm có thể dùng SGK như một học liệu và một cơ sở giáo dục có thể dùng nhiều bộ sách miễn là phù hợp với học sinh. Việc này, theo tôi tạo ra cạnh tranh lành mạnh trong giáo dục, cạnh tranh về giá cả, chất lượng, nội dung, miễn là bám vào chuẩn vào khung chương trình chung".

Ở trường THPT này, giáo viên được phép bám chuẩn kiến thức của chương trình và tùy điều kiện và mức độ nhận thức của học sinh để xây dựng, thiết kế thêm nội dung dạy học, thậm chí điều chỉnh để phù hợp kiến thức kỹ năng của học sinh.

Vị hiệu trưởng lấy ví dụ: "Với một nội dung, trước kia giáo viên chỉ dạy 1 tiết nhưng nay có thể tăng lên 3 tiết. Bộ GD-ĐT cũng cho phép nhà trường có những điều chỉnh nội dung dạy học cho phù hợp”.

Cụ thể hơn, ở môn Lịch sử, có trường cho học sinh học 1 tiết/ tuần, trường khác lại học 2 tiết/1 tuần. Bên cạnh đó, tùy từng nội dung, giáo viên bộ môn xây dựng học liệu riêng của tổ mình với sự phê duyệt thống nhất của tổ bộ môn cũng như nhà trường, mục tiêu là có bài giảng hấp dẫn, phù hợp.

Theo các nhà giáo, muốn làm được điều này cần tạo điều kiện cho giáo viên có cơ hội tiếp cận với các nguồn học liệu bản quyền tiên tiến. Giáo viên cũng được trải qua tập huấn, đào tạo về phương pháp giảng dạy để có thêm lựa chọn từ các nguồn học liệu đa dạng để thiết kế các hoạt động dạy học phong phú khác nhau.

Trao đổi với VietNamNet, bà Văn Liên Na - Phó Hiệu trưởng Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội), cho biết chương trình dạy học của trường theo hướng mở dựa trên khung năng lực và chuẩn của Bộ GD-ĐT.

"Khi chọn sách chúng tôi cũng không chọn một bộ, với mỗi môn học có thể lựa chọn những cuốn khác nhau ở những bộ sách khác nhau”, bà Na nói.

Bà Na cho biết thêm tùy theo từng bộ môn, các thầy cô có sự bàn bạc, thống nhất chọn bộ SGK nào. Ngoài ra, những lớp học sinh có năng lực học tập tốt, nhà trường cũng ủng hộ việc giáo viên biên soạn tài liệu riêng, điều kiện là có sự thống nhất trong tổ bộ môn.

“Giáo viên có thể vận dụng linh hoạt các nguồn học liệu, ứng dụng công nghệ thông tin và các phương pháp dạy học khác nhau để đảm bảo mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất học sinh".

Theo bà Na, muốn các trường, giáo viên thay đổi phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, thay đổi thói quen lệ thuộc vào SGK, việc đổi mới thi cử cần mạnh mẽ hơn, có thể thi theo hướng mở ví dụ ở các kỳ thi chuyển cấp, thi tốt nghiệp THPT...

Sách giáo khoa 'đóng mác' Bộ Giáo dục: Rủi ro hay lợi ích?

Trước đây, quan điểm "SGK là pháp lệnh" được đề cao. Tuy nhiên, khi Bộ GD-ĐT đã thực hiện nguyên tắc "một chương trình - nhiều bộ SGK" đồng nghĩa xóa bỏ hoàn toàn quan điểm "SGK là pháp lệnh" để chuyển sang quan điểm mới "chương trình là pháp lệnh". 

Điều này đồng nghĩa với việc giáo viên sẽ dạy học theo chương trình, không phải theo SGK. Ưu điểm của quan điểm này là khi đã dạy học theo chương trình, giá trị cao thấp và những bất cập trong SGK không cản trở quá nhiều đối với việc dạy học.

Vừa qua, tại buổi gặp gỡ với các giáo viên, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cũng một lần nữa nêu lại vấn đề này khi cho rằng các nhà giáo cần thay đổi quan niệm và cách sử dụng SGK. 

Ông Sơn phân tích trong giai đoạn trước, chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào SGK. Nhưng sự thay đổi lớn của lần này là chương trình thống nhất toàn quốc, SGK là học liệu - cũng có thể là học liệu đặc biệt nhưng cần sử dụng SGK một cách chủ động, không lệ thuộc.

"Đó là công cụ và chúng ta sẵn sàng sử dụng các bộ SGK khác, các học liệu khác, sử dụng một cách linh hoạt, phát huy quyền chủ động".

Theo ông Nguyễn Kim Sơn nếu không thay đổi được cách tiếp cận về SGK, chúng ta không đạt được điểm đổi mới rất quan trọng.

Thực tế, hiện nay, tại một số cơ sở giáo dục cũng chủ động bám chương trình, sử dụng nguồn học liệu khá đa dạng, trong đó các bộ SGK chỉ là một phần của học liệu.

Ngoài ra, nhiều trường cũng cho phép giáo viên đưa ra cách thức, phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy một cách linh hoạt, phù hợp với năng lực của học sinh.

Theo hiệu trưởng một trường THPT ở Hải Phòng, ông rất ủng hộ quan điểm SGK là học liệu và chúng ta có thể sử dụng một cách chủ động, không lệ thuộc.

“Đã là SGK kiến thức phải chuẩn, phù hợp. Nội dung trong SGK cũng không được quá hàn lâm, không gây tranh cãi nhiều về kiến thức.

Tôi ủng hộ quan điểm có thể dùng SGK như một học liệu và một cơ sở giáo dục có thể dùng nhiều bộ sách miễn là phù hợp với học sinh. Việc này, theo tôi tạo ra cạnh tranh lành mạnh trong giáo dục, cạnh tranh về giá cả, chất lượng, nội dung, miễn là bám vào chuẩn vào khung chương trình chung".

Ở trường THPT này, giáo viên được phép bám chuẩn kiến thức của chương trình và tùy điều kiện và mức độ nhận thức của học sinh để xây dựng, thiết kế thêm nội dung dạy học, thậm chí điều chỉnh để phù hợp kiến thức kỹ năng của học sinh.

Vị hiệu trưởng lấy ví dụ: "Với một nội dung, trước kia giáo viên chỉ dạy 1 tiết nhưng nay có thể tăng lên 3 tiết. Bộ GD-ĐT cũng cho phép nhà trường có những điều chỉnh nội dung dạy học cho phù hợp”.

Cụ thể hơn, ở môn Lịch sử, có trường cho học sinh học 1 tiết/ tuần, trường khác lại học 2 tiết/1 tuần. Bên cạnh đó, tùy từng nội dung, giáo viên bộ môn xây dựng học liệu riêng của tổ mình với sự phê duyệt thống nhất của tổ bộ môn cũng như nhà trường, mục tiêu là có bài giảng hấp dẫn, phù hợp.

Theo các nhà giáo, muốn làm được điều này cần tạo điều kiện cho giáo viên có cơ hội tiếp cận với các nguồn học liệu bản quyền tiên tiến. Giáo viên cũng được trải qua tập huấn, đào tạo về phương pháp giảng dạy để có thêm lựa chọn từ các nguồn học liệu đa dạng để thiết kế các hoạt động dạy học phong phú khác nhau.

Trao đổi với VietNamNet, bà Văn Liên Na - Phó Hiệu trưởng Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội), cho biết chương trình dạy học của trường theo hướng mở dựa trên khung năng lực và chuẩn của Bộ GD-ĐT.

"Khi chọn sách chúng tôi cũng không chọn một bộ, với mỗi môn học có thể lựa chọn những cuốn khác nhau ở những bộ sách khác nhau”, bà Na nói.

Bà Na cho biết thêm tùy theo từng bộ môn, các thầy cô có sự bàn bạc, thống nhất chọn bộ SGK nào. Ngoài ra, những lớp học sinh có năng lực học tập tốt, nhà trường cũng ủng hộ việc giáo viên biên soạn tài liệu riêng, điều kiện là có sự thống nhất trong tổ bộ môn.

“Giáo viên có thể vận dụng linh hoạt các nguồn học liệu, ứng dụng công nghệ thông tin và các phương pháp dạy học khác nhau để đảm bảo mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất học sinh".

Theo bà Na, muốn các trường, giáo viên thay đổi phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, thay đổi thói quen lệ thuộc vào SGK, việc đổi mới thi cử cần mạnh mẽ hơn, có thể thi theo hướng mở ví dụ ở các kỳ thi chuyển cấp, thi tốt nghiệp THPT...

Sách giáo khoa 'đóng mác' Bộ Giáo dục: Rủi ro hay lợi ích?

Cán bộ, giáo viên, nhân viên lắng nghe tích cực, phản hồi mang tính xây dựng, chia sẻ, hỗ trợ với đồng nghiệp và học sinh; tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và phát huy đạo đức nhà giáo.

Tinh thần dân chủ được đảm bảo; tôn trọng sự đa dạng và khác biệt về văn hoá, tôn giáo, giới tính, bản dạng giới, xu hướng tính dục hay các khó khăn, khuyết tật về thể chất và học tập.

Những giá trị, thái độ tích cực như: chính trực, tận tâm, lòng biết ơn, hợp tác, thấu cảm, sáng tạo, tự tin và những hành vi tích cực được khuyến khích.

Sự khoẻ mạnh về thể chất và tinh thần của giáo viên, nhân viên, học sinh thông qua việc đảm bảo điều kiện làm việc, tôn vinh, ghi nhận vai trò của của giáo viên, nhân viên, học sinh; Năng lực và kỹ năng của giáo viên được thể hiện; phát huy được các phương pháp dạy học mới, sáng tạo. Học sinh có ý thức về thành tích và thành tựu, không chỉ ở điểm số cao

Nhóm tiêu chuẩn Dạy học và hoạt động giáo dục gồm 8 tiêu chí. Đó là: Giao nhiệm vụ học tập hợp lý và công bằng; chú trọng dạy học phát huy phẩm chất và năng lực người học; đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá, coi trọng sự tiến bộ của học sinh, tránh gây áp lực quá mức và đảm bảo công bằng, bình đẳng giữa các học sinh với nhau.

Các môn học và hoạt động giáo dục được áp dụng các phương pháp tích cực, phát huy tinh thần làm việc nhóm và hợp tác; người học được thể hiện sự sáng tạo và gắn kết với nhau, coi những lỗi sai như một phần của quá trình học; dạy và khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, tư duy phản biện.

Học sinh có được ý thức về thành tích và thành tựu, không chỉ ở điểm số cao mà nhiều hơn là sự công nhận, khuyến khích, động viên từ giáo viên, cha mẹ và nhà trường; vinh danh những gương học sinh điển hình trong quá trình học tập, rèn luyện. 

Nội dung học tập bổ ích, lôi cuốn, mang tính ứng dụng cao, gắn với thực tiễn. Các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá và các sự kiện ở trường được tổ chức hiệu quả. Xây dựng các câu lạc bộ đội nhóm, sân chơi, hoạt động phong trào, nghiên cứu khoa học;

Triển khai các chương trình sức khỏe học đường, đảm bảo dinh dưỡng hợp lý và tăng cường thể lực cho học sinh. 

Quan tâm đến sức khỏe tâm thần, quản lý căng thẳng thông qua công tác tham vấn tâm lý học đường, công tác xã hội trường học; đưa nội dung chương trình giáo dục cảm xúc, xã hội, đạo đức (SEE), năng lực cảm xúc, xã hội, học tập (SEL) và sự chú tâm, lòng biết ơn vào giảng dạy. 

Ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số trong quản lý và dạy học. 

Áp dụng kỷ luật tích cực trong nhà trường. Và với nhóm tiêu chuẩn Môi trường, Sở GD-ĐT TP.HCM đặt ra 4 tiêu chí.

Cụ thể là môi trường học tập thân thiện, an toàn, không có bạo lực, bắt nạt, kể cả bắt nạt trực tuyến; Kỷ luật tích cực được áp dụng trong nhà trường; Trường học đạt tiêu chuẩn về trường học xanh; Tầm nhìn và công tác Lãnh đạo của nhà trường hướng đến những ưu tiên xây dựng Trường học hạnh phúc. 

Lần đầu tiên, Sở GD-ĐT TP.HCM ban hành Bộ tiêu chí trường học hạnh phúc với các tiêu chí bài bản về mô hình trường học này.

Bộ tiêu chí bao gồm 18 tiêu chí, với 3 nhóm tiêu chuẩn chính. Cụ thể: nhóm tiêu chuẩn Con người gồm 6 tiêu chí; nhóm tiêu chuẩn Dạy học và hoạt động giáo dục gồm 8 tiêu chí; nhóm tiêu chuẩn Môi trường gồm 4 tiêu chí.

Mỗi tiêu chí gồm 3 mức độ đánh giá: Cần cải thiện, Khá, Tốt. Trên cơ sở đó, chỉ tiêu nào đã thực hiện tốt cần duy trì, chưa đạt cao thì cần phải có mục tiêu, phương hướng cải thiện. 

Tôn trọng sự đa dạng và khác biệt về văn hoá, tôn giáo, giới tính, bản dạng giới, xu hướng tính dục. Trong nhóm tiêu chuẩn về Con người, ngành giáo dục TP.HCM đưa ra 6 tiêu chí. Đó là: Tình bạn và mối quan hệ tích cực trong nhà trường dựa trên nền tảng tin tưởng, tôn trọng, bao dung, công bằng.

Cán bộ, giáo viên, nhân viên lắng nghe tích cực, phản hồi mang tính xây dựng, chia sẻ, hỗ trợ với đồng nghiệp và học sinh; tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và phát huy đạo đức nhà giáo.

Tinh thần dân chủ được đảm bảo; tôn trọng sự đa dạng và khác biệt về văn hoá, tôn giáo, giới tính, bản dạng giới, xu hướng tính dục hay các khó khăn, khuyết tật về thể chất và học tập.

Những giá trị, thái độ tích cực như: chính trực, tận tâm, lòng biết ơn, hợp tác, thấu cảm, sáng tạo, tự tin và những hành vi tích cực được khuyến khích.

Sự khoẻ mạnh về thể chất và tinh thần của giáo viên, nhân viên, học sinh thông qua việc đảm bảo điều kiện làm việc, tôn vinh, ghi nhận vai trò của của giáo viên, nhân viên, học sinh; Năng lực và kỹ năng của giáo viên được thể hiện; phát huy được các phương pháp dạy học mới, sáng tạo. Học sinh có ý thức về thành tích và thành tựu, không chỉ ở điểm số cao

Nhóm tiêu chuẩn Dạy học và hoạt động giáo dục gồm 8 tiêu chí. Đó là: Giao nhiệm vụ học tập hợp lý và công bằng; chú trọng dạy học phát huy phẩm chất và năng lực người học; đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá, coi trọng sự tiến bộ của học sinh, tránh gây áp lực quá mức và đảm bảo công bằng, bình đẳng giữa các học sinh với nhau.

Các môn học và hoạt động giáo dục được áp dụng các phương pháp tích cực, phát huy tinh thần làm việc nhóm và hợp tác; người học được thể hiện sự sáng tạo và gắn kết với nhau, coi những lỗi sai như một phần của quá trình học; dạy và khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, tư duy phản biện.

Học sinh có được ý thức về thành tích và thành tựu, không chỉ ở điểm số cao mà nhiều hơn là sự công nhận, khuyến khích, động viên từ giáo viên, cha mẹ và nhà trường; vinh danh những gương học sinh điển hình trong quá trình học tập, rèn luyện. 

Nội dung học tập bổ ích, lôi cuốn, mang tính ứng dụng cao, gắn với thực tiễn. Các hoạt động trải nghiệm, ngoại khoá và các sự kiện ở trường được tổ chức hiệu quả. Xây dựng các câu lạc bộ đội nhóm, sân chơi, hoạt động phong trào, nghiên cứu khoa học;

Triển khai các chương trình sức khỏe học đường, đảm bảo dinh dưỡng hợp lý và tăng cường thể lực cho học sinh. 

Quan tâm đến sức khỏe tâm thần, quản lý căng thẳng thông qua công tác tham vấn tâm lý học đường, công tác xã hội trường học; đưa nội dung chương trình giáo dục cảm xúc, xã hội, đạo đức (SEE), năng lực cảm xúc, xã hội, học tập (SEL) và sự chú tâm, lòng biết ơn vào giảng dạy. 

Ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số trong quản lý và dạy học. 

Áp dụng kỷ luật tích cực trong nhà trường. Và với nhóm tiêu chuẩn Môi trường, Sở GD-ĐT TP.HCM đặt ra 4 tiêu chí.

Cụ thể là môi trường học tập thân thiện, an toàn, không có bạo lực, bắt nạt, kể cả bắt nạt trực tuyến; Kỷ luật tích cực được áp dụng trong nhà trường; Trường học đạt tiêu chuẩn về trường học xanh; Tầm nhìn và công tác Lãnh đạo của nhà trường hướng đến những ưu tiên xây dựng Trường học hạnh phúc. 

Cô Nguyễn Kim Anh - giáo viên Ngữ văn, Trường THPT Chuyên Hà Giang, tỉnh Hà Giang. Ảnh: Như Ý.

Từ góc nhìn chuyên môn, cô giáo trường chuyên cho rằng, việc xếp hạng cho thấy Hà giang có sự chênh lệch quá cao về huyện, thị và vùng miền, trong đó tỉ lệ học sinh ở vùng nông thôn chiếm đa số.

Có em ở vùng cao, sâu xa, đọc còn chưa thạo, đừng nói đến chuyện đọc hay, càng khó giải Toán, làm Tiếng anh.

Trăn trở với chất lượng giáo dục địa phương, cô từng tìm hiểu, so sánh với tỉnh Bắc Kạn, nơi có điều kiện địa lý, kinh tế tương đồng nhưng kết quả giáo dục của họ cao hơn cho thấy, Hà Giang có khoảng 55.000 dân ở vùng thành thị trên tổng số hơn 800.000 dân (6%); Bắc Kạn tỉ lệ này là 46.000 dân/hơn 300.000 dân (chiếm 14%).

Ngoài ra, những năm gần đây Tiếng Anh trở thành môn thi bắt buộc trong khi ở địa phương, học sinh dân tộc thiểu số chiếm tỉ lệ lớn. Các em học tiếng phổ thông đã là ngoại ngữ nay phải học thêm Tiếng Anh lại càng khó.

Tuy nhiên, xác định đây là môn học quan trọng, cần có cách học cải thiện môn học này vì kết quả thi năm nào môn học này cũng xếp hạng cuối cùng trong cả nước.

Có cô giáo mỗi ngày đều đặn đi về 100 cây số dạy học trong nhiều năm

Một nguyên nhân nữa tác động đến kết quả xếp hạng theo cô giáo này đó là tính chất của kỳ thi 2 trong 1. Những tỉnh có đa số học sinh dùng kết quả này để xét tuyển ĐH, liên quan đến ngành nghề trong tương lai, các em nỗ lực hơn, thường có thứ hạng cao hơn.

Tại Hà Giang chỉ có khoảng gần 63% học sinh lấy kết quả thi dùng cho 2 mục đích, trong khi cùng là tỉnh miền núi nhưng Bắc Kạn con số này là 76,5%. Nhiều em cho rằng, chỉ xét tốt nghiệp không cần học quá nhiều.

Khó thu hút giáo viên giỏi về dạy học

Ngoài ra, cô Kim Anh cũng thừa nhận, từ phía học sinh năng lực, ý thức học tập đa phần đang rất thấp.

Ở góc độ phụ huynh, cô giáo nhận thấy, cha mẹ chưa thực sự đầu tư cho giáo dục. Ở vùng thuận lợi cho nhận thức, quan điểm sống họ sẵn sàng chi tiền mua điện thoại, đi du lịch nhưng giáo viên đề nghị mua sách hay, khoá học trực tuyến là ngần ngại.

Cô Kim Anh cũng thừa nhận, trình độ đội ngũ giáo viên đa phần hạn chế, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục. Điều đó xuất phát từ khâu tuyển dụng. Rất khó để thu hút giáo viên giỏi, xuất sắc từ các trường sư phạm tốp đầu về trường miền núi xa xôi. Ngay cả trường THPT chuyên số giáo viên tốt nghiệp sư phạm chính quy về Hà Giang đếm không quá 2 đầu ngón tay, đa số thuộc hệ đào tạo khác.

Cô giáo cũng chia sẻ sự trăn trở với giáo dục vùng biên giới còn quá nhiều đặc thù, khó khăn chưa tìm được lối ra, từ giáo dục phổ thông, giáo dục hướng nghiệp. Làm thế nào để con em đồng bào thiểu số học tốt ngoại ngữ? Làm sao để học sinh không bỏ học vào mùa du lịch đi kiếm tiền hay hạn chế các em cấp 2-3 tảo hôn? Với các môn thi tốt nghiệp THPT dạy học thế nào là phù hợp với đặc điểm tư duy, nhận thức của học sinh vùng cao.

Từ thực tế đó, cô Kim Anh đề xuất cải thiện chất lượng dạy học đại trà, trong đó cần tạo thước đo đánh giá rõ ràng, gắn kết quả học và thi. Đồng thời tạo văn hoá chịu trách nhiệm trong làm việc cho đội ngũ. Tăng cường hoạt động dự giờ, hội thảo, biên soạn tài liệu, giảm đánh giá, kiểm tra một cách hình thức gây lãng phí.

Cô giáo này kiến nghị, bồi dưỡng và có cơ chế thu hút giáo viên.

Mong muốn có thêm nhiều hơn nữa các chuyên đề bồi dưỡng giáo viên nhưng phải sát thực tiễn, có sự tham gia của giáo viên cốt cán, chuyên gia trường ĐH Sư phạm. Khảo sát nhu cầu học tập của học sinh địa phương rõ nét hơn. Ví dụ hết THCS các em có hướng học nghề bao nhiêu và địa phương đã hướng đào tạo nghề, giảm thiểu sức nặng lên bậc THPT hay chưa?

Khẳng định một giáo viên giỏi sẽ đào tạo được nhiều khoá học sinh giỏi, cô Kim Anh cũng đề nghị lãnh đạo các cấp ở Hà Giang chú trọng mở lớp bồi dưỡng giáo viên. Song song với đó, lâu dài cần có chính sách thu hút nhân tài. “Những em từng học trường chuyên, đạt giải quốc gia, quốc tế, nếu chúng ta không có chính sách tuyển dụng sẽ không thu hút được và không có nhân tài cho phát triển”, cô Kim Anh chia sẻ.

(Theo Tiền phong)

Cả nước có 180 thí sinh điểm 0 thi tốt nghiệp 2023

Tại Hội nghị nâng cao chất lượng giáo dục của tỉnh Hà Giang diễn ra chiều ngày 25/8, cô Nguyễn Kim Anh đã chia sẻ những băn khoăn, trăn trở của bản thân.

Trước thực trạng kết quả thi tốt nghiệp hằng năm của Hà Giang rất thấp, 4 năm liền đội sổ, cô Kim Anh có 14 năm đứng lớp, từng chấm thi nhiều năm, từng bồi dưỡng học sinh giỏi và tiếp xúc với nhiều đồng nghiệp vùng cao khẳng định, con số xếp hạng kết quả thi là chính xác, khách quan, đúng thực lực giáo viên, học sinh và sự quan tâm của phụ huynh.

Tuy nhiên, ẩn sau con số đó có nhiều lý do, nhiều vấn đề cần giải quyết như: về kinh tế, địa hình, trình độ đội ngũ, cơ sở vật chất, một số phong tục tập quán cũ cản trở giáo dục, đặc biệt tại một tỉnh nghèo nhất nước như Hà Giang.

Cô Nguyễn Kim Anh - giáo viên Ngữ văn, Trường THPT Chuyên Hà Giang, tỉnh Hà Giang. Ảnh: Như Ý.

Từ góc nhìn chuyên môn, cô giáo trường chuyên cho rằng, việc xếp hạng cho thấy Hà giang có sự chênh lệch quá cao về huyện, thị và vùng miền, trong đó tỉ lệ học sinh ở vùng nông thôn chiếm đa số.

Có em ở vùng cao, sâu xa, đọc còn chưa thạo, đừng nói đến chuyện đọc hay, càng khó giải Toán, làm Tiếng anh.

Trăn trở với chất lượng giáo dục địa phương, cô từng tìm hiểu, so sánh với tỉnh Bắc Kạn, nơi có điều kiện địa lý, kinh tế tương đồng nhưng kết quả giáo dục của họ cao hơn cho thấy, Hà Giang có khoảng 55.000 dân ở vùng thành thị trên tổng số hơn 800.000 dân (6%); Bắc Kạn tỉ lệ này là 46.000 dân/hơn 300.000 dân (chiếm 14%).

Ngoài ra, những năm gần đây Tiếng Anh trở thành môn thi bắt buộc trong khi ở địa phương, học sinh dân tộc thiểu số chiếm tỉ lệ lớn. Các em học tiếng phổ thông đã là ngoại ngữ nay phải học thêm Tiếng Anh lại càng khó.

Tuy nhiên, xác định đây là môn học quan trọng, cần có cách học cải thiện môn học này vì kết quả thi năm nào môn học này cũng xếp hạng cuối cùng trong cả nước.

Có cô giáo mỗi ngày đều đặn đi về 100 cây số dạy học trong nhiều năm

Một nguyên nhân nữa tác động đến kết quả xếp hạng theo cô giáo này đó là tính chất của kỳ thi 2 trong 1. Những tỉnh có đa số học sinh dùng kết quả này để xét tuyển ĐH, liên quan đến ngành nghề trong tương lai, các em nỗ lực hơn, thường có thứ hạng cao hơn.

Tại Hà Giang chỉ có khoảng gần 63% học sinh lấy kết quả thi dùng cho 2 mục đích, trong khi cùng là tỉnh miền núi nhưng Bắc Kạn con số này là 76,5%. Nhiều em cho rằng, chỉ xét tốt nghiệp không cần học quá nhiều.

Khó thu hút giáo viên giỏi về dạy học

Ngoài ra, cô Kim Anh cũng thừa nhận, từ phía học sinh năng lực, ý thức học tập đa phần đang rất thấp.

Ở góc độ phụ huynh, cô giáo nhận thấy, cha mẹ chưa thực sự đầu tư cho giáo dục. Ở vùng thuận lợi cho nhận thức, quan điểm sống họ sẵn sàng chi tiền mua điện thoại, đi du lịch nhưng giáo viên đề nghị mua sách hay, khoá học trực tuyến là ngần ngại.

Cô Kim Anh cũng thừa nhận, trình độ đội ngũ giáo viên đa phần hạn chế, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục. Điều đó xuất phát từ khâu tuyển dụng. Rất khó để thu hút giáo viên giỏi, xuất sắc từ các trường sư phạm tốp đầu về trường miền núi xa xôi. Ngay cả trường THPT chuyên số giáo viên tốt nghiệp sư phạm chính quy về Hà Giang đếm không quá 2 đầu ngón tay, đa số thuộc hệ đào tạo khác.

Cô giáo cũng chia sẻ sự trăn trở với giáo dục vùng biên giới còn quá nhiều đặc thù, khó khăn chưa tìm được lối ra, từ giáo dục phổ thông, giáo dục hướng nghiệp. Làm thế nào để con em đồng bào thiểu số học tốt ngoại ngữ? Làm sao để học sinh không bỏ học vào mùa du lịch đi kiếm tiền hay hạn chế các em cấp 2-3 tảo hôn? Với các môn thi tốt nghiệp THPT dạy học thế nào là phù hợp với đặc điểm tư duy, nhận thức của học sinh vùng cao.

Từ thực tế đó, cô Kim Anh đề xuất cải thiện chất lượng dạy học đại trà, trong đó cần tạo thước đo đánh giá rõ ràng, gắn kết quả học và thi. Đồng thời tạo văn hoá chịu trách nhiệm trong làm việc cho đội ngũ. Tăng cường hoạt động dự giờ, hội thảo, biên soạn tài liệu, giảm đánh giá, kiểm tra một cách hình thức gây lãng phí.

Cô giáo này kiến nghị, bồi dưỡng và có cơ chế thu hút giáo viên.

Mong muốn có thêm nhiều hơn nữa các chuyên đề bồi dưỡng giáo viên nhưng phải sát thực tiễn, có sự tham gia của giáo viên cốt cán, chuyên gia trường ĐH Sư phạm. Khảo sát nhu cầu học tập của học sinh địa phương rõ nét hơn. Ví dụ hết THCS các em có hướng học nghề bao nhiêu và địa phương đã hướng đào tạo nghề, giảm thiểu sức nặng lên bậc THPT hay chưa?

Khẳng định một giáo viên giỏi sẽ đào tạo được nhiều khoá học sinh giỏi, cô Kim Anh cũng đề nghị lãnh đạo các cấp ở Hà Giang chú trọng mở lớp bồi dưỡng giáo viên. Song song với đó, lâu dài cần có chính sách thu hút nhân tài. “Những em từng học trường chuyên, đạt giải quốc gia, quốc tế, nếu chúng ta không có chính sách tuyển dụng sẽ không thu hút được và không có nhân tài cho phát triển”, cô Kim Anh chia sẻ.

(Theo Tiền phong)

Cả nước có 180 thí sinh điểm 0 thi tốt nghiệp 2023