Đầu tháng 7, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết chính phủ đang xem xét cấm các mạng xã hội Trung Quốc, trong đó có TikTok, vì nguy cơ an ninh quốc gia. Đây là lý do tương tự khiến Huawei bị Bộ Thương mại Mỹ thêm vào danh sách đen năm 2019.

Vì sao một mạng xã hội lại chịu sự giám sát và nghi ngờ ngang ngửa một nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn? Liệu TikTok có thể trở thành Huawei tiếp theo?

Đáp án cho câu hỏi đầu tiên là chính trị. Theo Samm Sacks, chuyên gia nghiên cứu tại Trung tâm Paul Tsai China của Trường Luật Yale, chúng ta đang sống trong thời kỳ mà Trung Quốc bị đối xử như một “thực thể nguyên khối”. Điều đó đồng nghĩa các hãng công nghệ Trung Quốc bị xem là một và như nhau, dù TikTok và Huawei khác hoàn toàn về phân khúc thị trường, văn hóa, cơ cấu chủ sở hữu đến dấu ấn quốc tế. Thứ duy nhất mà họ có chung đó là sự thành công trên toàn cầu. Chính nó khiến TikTok có mặt trong tầm ngắm của Washington.

“Huawei và TikTok là hai hãng công nghệ Trung Quốc hiếm hoi thực sự thành công bên ngoài hệ sinh thái tương đối khép kín của Trung Quốc và trở thành thương hiệu toàn cầu”, bà Sacks nhận xét.

Theo hãng phân tích thị trường Sensor Tower, tính đến tháng 4, TikTok – cùng với phiên bản Douyin tại quê nhà – ghi nhận hơn 2 tỷ lượt tải trên thế giới. TikTok được tải hơn 180 triệu lượt tại Mỹ, chiếm hơn 10% lượng người dùng đang hoạt động ngoài Trung Quốc, chỉ sau Ấn Độ và Indonesia.

Giống với Huawei, TikTok bị vây quanh bằng hàng loạt câu hỏi về sự liên quan của Trung Quốc trong hoạt động và việc ra các quyết định. Nhà chức trách Mỹ đã đưa ra những dẫn chứng cho thấy công ty chủ quản ByteDance của TikTok có thể bị buộc phải chia sẻ dữ liệu người dùng với chính phủ Trung Quốc.

Với một số người, tầm ảnh hưởng toàn cầu kết hợp với khả năng kiểm soát của chính phủ Trung Quốc khiến TikTok cũng là nguy cơ lớn đối với Mỹ không kém Huawei. Tuy nhiên,ByteDance và TikTok khẳng định tất cả dữ liệu người dùng Mỹ được lưu trữ tại Mỹ, Singapore và hoạt động tại Mỹ không thuộc thẩm quyền của Trung Quốc.

Trong tuyên bố, TikTok cho biết: “TikTok do CEO người Mỹ dẫn dắt với hàng trăm nhân viên và lãnh đạo chủ chốt về an toàn, bảo mật, sản phẩm và chính sách công tại Mỹ. Chúng tôi không có ưu tiên nào cao hơn việc quảng bá trải nghiệm an toàn và bảo mật cho người dùng. Chúng tôi không bao giờ cung cấp dữ liệu người dùng cho chính phủ Trung Quốc và sẽ không làm vậy nếu được yêu cầu”.

TikTok đang làm nhiều cách để chứng minh cam kết bảo vệ dữ liệu người dùng của mình. Đầu tháng này, khi Bắc Kinh thông qua luật an ninh quốc gia tại Hong Kong, TikTok là công ty công nghệ đầu tiên hủy hoạt động tại đây. Tuy vậy, nghi ngờ của Mỹ vẫn còn đó dù không rõ lệnh cấm, nếu được ban hành, sẽ ra sao.

Cấm TikTok khó hơn nhiều so với cấm Huawei, công ty chuyên sản xuất thiết bị viễn thông và sản phẩm điện tử. Một cách tiếp cận khác mà chính phủ Mỹ có thể áp dụng là buộc ByteDance thoái vốn khỏi TikTok.

ByteDance mua lại ứng dụng nhạc Musical.ly của Mỹ vào năm 2018 rồi sau đó nhập với TikTok. Dù thương vụ diễn ra êm thấm vào thời điểm đó, vài tháng sau, Hội đồng Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) đã tiến hành đánh giá mức độ an ninh của vụ mua bán.

Trước đây, CFIUS đã buộc Kunlun Tech của Trung Quốc bán Grindr, ứng dụng hẹn hò LGBTQ lớn nhất thế giới, sau khi họ xác định Kunlun Tech có thể gây nguy cơ an ninh quốc gia. Nếu thương vụ ByteDance mua Musical.ly bị xác định như vậy, ByteDance sẽ phải bán TikTok.

Một lựa chọn khác là ban bố sắc lệnh hành pháp, yêu cầu tất cả nhà mạng chặn truy cập các ứng dụng Trung Quốc, giống với Great Firewall mà Trung Quốc đang thi hành để cấm ứng dụng ngoại. Theo bà Sacks, lựa chọn này sẽ xung đột với lập trường của Mỹ về tự do Internet.

Nhà Trắng đang cân nhắc đưa ByteDance vào Entity List, danh sách đen thương mại mà Huawei góp mặt. Nếu như vậy, TikTok sẽ khó tiếp cận công nghệ Mỹ, bao gồm cập nhật từ Apple và các kho ứng dụng khác.

Lệnh cấm dưới bất kỳ hình thức nào đều tiềm ẩn nguy cơ lớn với TikTok và ByteDance. Theo Sensor Tower, người dùng Mỹ chiếm gần 60% chi tiêu trong ứng dụng trong quý II/2020, tương đương gần 20 triệu USD. Ngoài doanh thu trực tiếp từ người dùng, mất thị trường Mỹ sẽ tác động đáng kể đến doanh thu quảng cáo của TikTok ngoài Trung Quốc, theo CEO Sensor Tower Alex Malafeev.

TikTok ra mắt nền tảng mới mang tên TikTok for Business vào tháng 6 để khuyến khích nhiều thương hiệu quảng cáo trên ứng dụng. Tuy nhiên, hầu hết các nhà tiếp thị đều tỏ ra dè dặt cho tới khi các vấn đề chính trị được hóa giải, theo Jin Kim, nhà sáng lập kiêm CEO hãng quảng cáo Creative Digital Agency.

Ông Kim cho biết phần lớn các nhãn hàng đều đang trong chế độ chờ đợi. Ông không thấy thương hiệu lớn nào quảng cáo trên TikTok trong thời điểm này do họ quan tâm nhiều đến rủi ro và quyền riêng tư hơn những thương hiệu nhỏ.

Mất thị trường Mỹ sẽ khắc sâu nỗi đau của TikTok sau khi ứng dụng vừa mất một nguồn thu quan trọng khác là Ấn Độ. Tháng trước, chính phủ Ấn Độ quyết định cấm TikTok và 58 ứng dụng khác vì vấn đề an ninh quốc gia.

TikTok dự kiến thiệt hại ít nhất 12 triệu USD doanh thu nếu lệnh cấm kéo dài 1 năm. Song, hiệu ứng gợn sóng của lệnh cấm Mỹ còn đi xa hơn cả vấn đề tài chính và sẽ làm bùng lên ngọn lửa chủ nghĩa dân tộc công nghệ. Bà Sacks lo ngại lệnh cấm sẽ tạo tiền lệ trên toàn cầu, nơi chính phủ bắt đầu cấm doanh nghiệp dựa trên gốc gác của họ và dựa trên quyền lực chính trị. “Chúng ta đang chứng kiến ngày càng nhiều chính phủ lập các bức tường xoay quanh code, thuật toán, luồng dữ liệu như một cách để bảo vệ chủ quyền của họ trên mạng”.

Du Lam 

Hy vọng thống trị thị trường toàn cầu của Huawei tan vỡ

Tham vọng bá chủ thị trường thiết bị viễn thông lẫn smartphone toàn cầu của Huawei bị tổn thương vì các lệnh cấm dồn dập của Mỹ và nhiều nước khác.  

Tháng 11/2019, FCC ra quy định cấm dùng tiền từ Quỹ Dịch vụ phổ quát (USF) của FCC để mua thiết bị, dịch vụ từ các nhà cung ứng được xem là nguy cơ an ninh quốc gia. Mỗi năm, USF cấp hơn 8,5 tỷ USD để trợ giá cho nhà mạng nhằm mục đích đưa băng rộng về vùng nông thôn.

Trong tuyên bố hôm 30/6, Chủ tịch FCC Ajit Pai cho biết quyết định dựa trên sức nặng của bằng chứng. Theo ông, Huawei và ZTE đều có liên hệ mật thiết đến Đảng Cộng sản Trung Quốc và quân đội Trung Quốc. Họ phải tuân thủ pháp luật nước này và hợp tác với tình báo. “Chúng ta không thể và sẽ không cho phép Đảng Cộng sản Trung Quốc khai thác lỗ hổng mạng và xâm phạm cơ sở hạ tầng truyền thông quan trọng”, Chủ tịch FCC khẳng định.

FCC đã cân nhắc hành động gần đây từ Quốc hội Mỹ, cộng đồng tình báo, đồng minh và các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông tại nước khác. Năm 2019, chính quyền Tổng thống Trump đưa Huawei vào danh sách đen của Bộ Thương mại, cấm doanh nghiệp Mỹ chuyển giao công nghệ cho Huawei nếu không có giấy phép đặc biệt.

Tháng 3/2020, ông Trump ký lệnh cấm công ty Mỹ dùng nguồn vốn liên bang để mua sắm thiết bị từ các đối tác bị xem là nguy cơ an ninh quốc gia. Mỹ cũng thiết lập chương trình 1 tỷ USD nhằm hỗ trợ nhà mạng nhỏ loại bỏ và thay thế thiết bị Huawei, ZTE.

Một số nước như Australia, New Zealand, Nhật Bản và Đài Loan đã cấm Huawei trong các mạng viễn thông của mình.

Du Lam (Theo ZDN)

Chính quyền Trump phá “giấc mộng đế vương” của Huawei

Gần 2 năm trước, Huawei đặt ra mục tiêu tham vọng: trở thành nhà sản xuất smartphone lớn nhất thế giới vào năm 2020. Tuy nhiên, giấc mơ ấy khó thành.

Tại hệ thống FPT Shop, theo ông Nguyễn Thế Kha, Giám đốc Thương mại, ngoại trừ iPhone 15 series trong thời gian đầu mở bán và đóng góp doanh thu chính yếu trong tháng 10, các dòng smartphone của các hãng điện thoại khác gần như đi ngang và giảm nhẹ, vì các dòng sản phẩm mới chủ lực đều ra mắt trong quý 3 trước đó như Galaxy Z Fold5/Flip5 từ Samsung hay OPPO Reno10.

Trong đó, dòng tầm trung là phân khúc giá bị ảnh hưởng nhiều nhất trong giai đoạn qua khi sức mua giảm mạnh gấp 2 lần so với phân khúc giá cao cấp. Lý do, đây là nhóm khách hàng có số lượng tiêu thụ lớn trong khi lại chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ diễn biến không thuận lợi của kinh tế vĩ mô tác động đến thu nhập và phải cắt giảm chi tiêu, hạn chế việc lên đời sản phẩm. Dòng sản phẩm cao cấp cũng chịu ảnh hưởng nhưng chưa nhiều vì tập khách hàng này ở quy mô nhỏ hơn nhiều về mặt số lượng so với tầm trung. 

Đại diện của Thế Giới Di Động cũng cho biết, so với tháng 11/2023, doanh thu điện thoại di động trên toàn hệ thống đã giảm 12% trong tháng 12/2023. Nếu ở điều kiện kinh tế phát triển bình thường như các năm trước đây, doanh thu tháng 12 luôn hơn tháng 11. Tuy nhiên, năm nay do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế, việc làm… nên ngành nào cũng giảm và bán lẻ điện thoại di động cũng tương tự.

Bà Phùng Phương, phụ trách truyền thông hệ thống Di Động Việt cũng thông tin, nếu như trước đây, doanh thu từ thị trường di động trong các tháng cuối năm tăng trưởng mạnh, đặc biệt là các dòng tầm trung có mức tăng ở thời điểm này 10-15%, thì hiện tại trong tháng 12, chỉ tăng trưởng từ 3-5% so với tháng trước. 

Hy vọng vào mùa Tết

Theo đại diện Thế Giới Di Động, niềm hy vọng của thị trường sẽ đặt vào tháng 1 và tháng 2/2024. Đây là thời điểm cận Tết, sẽ có nhiều chương trình kích cầu như giảm giá, bên cạnh đó, xu hướng người dùng đổi điện thoại mới cũng sẽ tăng. Tuy nhiên, mặc dù khẳng định chắc chắn doanh thu sẽ tăng trưởng và tốt hơn tháng 12, vị đại diện này cũng không định lượng được so với các năm trước sẽ như thế nào. 

Bà Phùng Phương cũng cho rằng, với tâm lý khách hàng sẽ chờ các chương trình khuyến mãi vào dịp Tết để mua điện thoại mới, nên doanh thu vào tháng cận Tết sẽ khả quan. Hiện sau khi tung ra các chương trình khuyến mãi vào dịp Tết dương lịch, hệ thống này cũng đang chuẩn bị các chương trình khuyến mãi phục vụ cho Tết Nguyên đán sắp tới.

Trong khi đó, FPT Shop đã bắt đầu triển khai chương trình ‘Tết siêu sale hết’, từ ngày 28/12/2023 – 29/02/2024. Rất nhiều dòng điện thoại di động sẽ có các chương trình giảm giá và ưu đãi mạnh, chẳng hạn như iPhone 15 series giảm đến 2.000.000 đồng hoặc trả góp lãi suất 0% kèm bảo hành 2 năm. Với những khách hàng chọn mua sản phẩm bằng hình thức thu cũ đổi mới qua Chợ Tốt sẽ được giảm thêm 1.500.000 đồng.

Ngoài ra, một số sản phẩm tiêu biểu khác cũng đang có mức giảm giá sâu, iPhone 14 Pro Max 256GB giảm ngay 4.000.000 đồng; iPhone 13 128GB giảm ngay 3.000.000 đồng, chỉ còn 15.990.000 đồng

Hệ thống này cũng dành ưu đãi đặc biệt cho các sản phẩm điện thoại Android. Cụ thể, Samsung Galaxy S22 5G 128GB giảm ngay 10.000.000 đồng, người dùng còn được hưởng đặc quyền trả góp lãi suất 0% với kỳ hạn lên đến 24 tháng. Khi mua điện thoại Honor 90 Lite khách hàng sẽ được giảm ngay 500.000 đồng, trả góp 0% cùng ưu đãi đặc quyền 1 đổi 1 trong 100 ngày chỉ có tại hệ thống này. Trong khi, các sản phẩm điện thoại thông minh đến từ thương hiệu Xiaomi như: Xiaomi Redmi 13C hay Xiaomi Redmi Note 12 cũng đang trên kệ sẽ được bán kèm theo nhiều ưu đãi hấp dẫn.

Trong 24 giờ tới, bão di chuyển theo hướng Tây Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 15km, đi vào phía Đông Bắc Biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 13, giật cấp 16.

Khoảng 16h ngày 16/11, bão Usagi trên vùng biển Tây Nam Đài Loan (Trung Quốc), đổi hướng Bắc Đông Bắc với tốc độ 10-15km. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 11, giật cấp 14.

Đến 16h ngày 17/11, bão trên vùng biển phía Đông Đài Loan, đổi hướng Đông Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 10km. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 7, giật cấp 9.

Dự báo về cơn bão số 8 trên Biển Đông, cơ quan khí tượng cho biết, lúc 16h ngày 14/11, vị trí tâm bão trên vùng biển phía Bắc của khu vực Bắc Biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 8 (62-74km/h), giật cấp 10. Bão di chuyển theo hướng Tây, tốc độ khoảng 5km/h.   

Khoảng 4h ngày 15/11, bão ở phía Tây Bắc khu vực Bắc Biển Đông, di chuyển theo hướng Tây Tây Nam, tốc độ khoảng 5km/h, suy yếu thành áp thấp nhiệt đới. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 6, giật cấp 8.

Lúc 16h ngày 15/11, áp thấp nhiệt đới ở phía Tây Bắc khu vực Bắc Biển Đông, đổi hướng Nam Tây Nam, mỗi giờ đi được khoảng 5km, suy yếu thành vùng áp thấp.

Ngoài ra, theo nhận định của cơ quan khí tượng, khoảng ngày 17/11, bão Man-yi đổ bộ vào khu vực đảo Luzon với cường độ mạnh cấp 15, giật trên cấp 17. Đây là một cơn bão rất mạnh, di chuyển nhanh, khả năng di chuyển vào Biển Đông khoảng ngày 18/11.